Vivian 
Titel: Zwarte zwaan
Auteur: Gideon Samson
Genre: jeugd
Uitgeverij: Leopold
Jaar: 2013
Aantal pagina’s: 175
Kopen: Hier!
Waardering: 
Duveke (door iedereen Duuf genoemd) en Rifka zijn al al heel lang beste vriendinnen. Ze zijn ongeveer even oud, maar Rifka is altijd de baas geweest, degene die beslist wat ze gaan doen. Dat zijn vaak gekke dingen, dingen die niet helemaal netjes zijn of die volgens Duuf wel eens gemeen zouden kunnen zijn. Toch doet ze altijd mee met Rifka’s spelletjes, want ze wil haar beste vriendin niet kwijtraken. Ze hebben ook nog nooit écht iets verkeerds gedaan, en de dingen die Rifka verzint zijn in ieder geval nooit saai. Maar dan bedenkt ze weer iets nieuws: Rifka wil haar eigen begrafenis bijwonen, en Duuf moet haar daarbij gaan helpen.Wat begint als een grappig spelletje – want wie zou er nu eigenlijk niet op zijn eigen begrafenis willen zijn? – blijkt toch lang zo onschuldig niet te zijn.
Ik vond dit boek toen ik op Bol.com aan het rondsurfen was en leuke jeugdboeken zocht voor mijn Jeugdliteratuur-leeslijst. De titel sprak me wel aan, net als het fragment dat bij de samenvatting werd gegeven – altijd een fijne pullfactor, fragmenten bij een boekbeschrijving! Ik hou wel van boeken die een psychologisch tintje hebben of op de een of andere manier een kijkje bieden in het hoofd van één of meerdere personages – en daar is dit boek heel goed in geslaagd. Het is een enorm intrigerend verhaal waar sommige jongeren zich misschien wel in herkennen: op veel basisscholen en in veel buurten heb je wel zo’n meisje als Rifka, dat heel lief en gehoorzaam lijkt maar eigenlijk degene is die aparte plannetjes bedenkt en achter pesterijtjes zit. Door de levendigheid waarmee de personages uit de verf komen is de sfeer van het boek soms een beetje onheilspellend; ik kreeg af en toe een ongemakkelijk gevoel bij de dingen die Rifka deed of zei, alsof ik wist dat er iets niet klopte. De verhaallijn lijkt eerst heel voorspelbaar, maar de schrijver – van wie ik overigens nog nooit had gehoord – is erin geslaagd om in slechts honderdvijfenzeventig bladzijden veel schokkende wendingen aan te brengen, waardoor de climax heel bijzonder is. Het verhaal is vlot geschreven, met veel dialoog en korte hoofdstukken. Heel interessant en intrigerend, maar door het ietwat zwartgallige onderwerp niet een boek dat ik snel opnieuw zou herlezen: de schrijver miste de luchtigheid in het schrijven over zware onderwerpen die bijvoorbeeld Carry Slee hanteert. Wel petje af voor de sterke symboliek die op subtiele wijze in het verhaal terugkomt en die jonge kinderen misschien niet snel zullen snappen, maar die een extra laagje diepte toevoegt voor de lezers die dat kunnen waarderen.