Als je vanaf nul een appeltaart wilt bakken, moet je eerst het heelal maken, zei Carl Sagan. Als hij ‘vanaf nul’ zegt, bedoelt hij vanuit het niets. Vanuit een tijd voordat de wereld bestond, bedoelt hij. Als je vanuit het niets een appeltaart wilt bakken, moet je beginnen met de oerknal en het uitdijende heelal, neuronen, ionen, atomen, zwarte gaten, zonnen, manen, getijden, de Melkweg, de aarde, de evolutie, dinosaurussen, uitstervingsgolven, vogelbekdieren, Homo erectus, de Cro- magnonmens enzovoort. Je moet bij het begin beginnen.
Hoe ik bij dit boek kwam
Vorig jaar veroverde Nicola Yoon de boekenwereld met haar YA-debuut Alles wat je lief is en ook ik viel toen als een blok voor haar bijzondere schrijfstijl en de verhalen die ze te vertellen had. Haar tweede boek, The Sun is Also A Star, stond al op mijn TBR-lijst op Goodreads lang voordat de Nederlandse vertaling werd aangekondigd – dus je kunt je waarschijnlijk wel voorstellen hoe blij ik was toen ik het boek tegenkwam in de catalogus van uitgeverij Querido. Het leek me een pracht van een verhaal over immigratie en integratie, perfect passend tegen het hedendaagse decor van vluchtelingenpolitiek en discriminatie. En inderdaad: als trouwe Yoon-fan van het eerste vertaalde uur werd ik niet teleurgesteld.
Waar het over gaat
Natasha is zeventien, Jamaicaans en dol op wetenschap en feiten: ze is slim, wil graag naar een topuniversiteit en weet bijna niet beter dan dat ze in New York is opgegroeid. Toch hangt er een zwaard van Damocles boven haar hoofd: binnen nog geen vierentwintig uur zal ze samen met haar ouders en broertje worden uitgezet, terug naar Jamaica. Ze zijn illegale Amerikanen, en door een fout van haar vader zal Natasha’s leven voorgoed worden veranderd. Terwijl ze haar uiterste best doet om het tij te keren, ontmoet ze Daniel: een Koreaanse jongen die veel meer in romantiek en het lot gelooft dan zij, die het liefst wil doen wat zijn ouders van hem verwachten maar toch ook weer niet. Ze brengen een dag samen door, en langzaam maar zeker brokkelt Natasha’s geloof in harde feiten af. Maar is het genoeg? Bestaat er echt zoiets als een lotsbestemming?
Wat ik ervan vond
Yoon is hard op weg om één van mijn favoriete auteurs te worden: ze vertelt bijzondere verhalen, die belangrijk zijn om over na te denken en waar we ons van bewust moeten zijn en die je bijblijven. De zon is ook een ster is in dat opzicht net zo krachtig en beklijvend als Alles wat je lief is: het is zo’n boek waar je helemaal in wilt opgaan en met heel je hart en ziel van wilt genieten omdat het zo speciaal voelt. Dat komt voor een groot deel door de filosofische schrijfstijl: waar ze het vandaan haalt weet ik niet, maar gedurende het hele verhaal krijg je prachtige passages opgelepeld over wetenschap, het universum, het lot, de liefde en het menselijk bestaan, bijna alsof je met een soort goeroe zit te praten die graag wil dat je een beetje levenswijsheid meekrijgt om je voordeel mee te doen.
Alwetend
En dat is met succes: Yoon geeft je tijdens het lezen namelijk het gevoel dat je een inkijkje krijgt in het grote plaatje van het leven, in het plan van het universum en in het bijzondere web van draden dat alles en iedereen in deze wereld met elkaar verbindt. Het verhaal wordt namelijk niet alleen vanuit het perspectief van Daniel en Natasha verteld: ook andere, ogenschijnlijk onbelangrijke personages krijgen een stem: Natasha’s advocaat, de beveiligingsmevrouw bij de Immigratiedienst, Daniels vader, de serveerster van een restaurant: steeds duikt het alwetende perspectief even op, ontdek je iets over de beweegredenen van de anderen en wordt er een tipje van de sluier opgelicht over waarom dingen gebeuren zoals ze gebeuren, en dat is enorm boeiend en origineel. Het helpt je begrijpen hoe het verhaal in elkaar zit en daarom is de schrijfstijl zo intens en memorabel.
Thema’s
En juist door die diepgaande perspectieven en de alwetende stem die overal in doorklinkt, komen de thema’s zo mooi naar voren. Want door de stem van iedereen die ook maar een beetje bij het verhaal betrokken is, ontdek je als lezer hoe groot cultuurverschillen en vooroordelen soms zijn, hoe moeilijk het kan zijn om je afkomst los te laten en toch bij je te houden, dat immigratie wel wat meer om het lijf heeft dan een simpel ja/nee-besluit en een vliegticket, dat integratie soms veel meer betekent en veel dieper gaat de term doet vermoeden, dat de Amerikaanse Droom nog altijd leeft en dat de prijs voor het najagen van je dromen en het werken aan je toekomst soms behoorlijk hoog is. Die thema’s worden ontzettend echt en dat maakt het verhaal zo aangrijpend en actueel, zeker als je bedenkt hoe actueel het allemaal is in ons Trump-tijdperk.
Instantliefde
En dan is er natuurlijk de verhaallijn rond Daniel en Natasha: ik vind het leuk hoe Yoon ervoor zorgt dat je hen goed leert kennen door hoe ze samen zijn: Natasha die zich vastklampt aan feiten, maar eigenlijk heel graag in het lot wil geloven, en Daniel die door Natasha gaat begrijpen dat het lot misschien ook niet alles is. Het is een soort touwtjespringen met de liefde: ze zijn zo verschillend en vooral bij Natasha is het mooi om te zien hoe ze hem wegduwt maar toch zoetjesaan binnenlaat en hoe ze allebei geconfronteerd worden met de realiteit. Het is een béétje instantliefde-achtig, maar eigenlijk is dat helemaal niet erg: juist door de mogelijkheid van een lotsbestemming en de aantrekkingskracht tussen hen krijgt het verhaal iets hoopvols, iets wat aandoenlijk en romantisch maar ook triest is. Een verhaallijn die de perspectieven en de thema’s nog eens extra laat binnenkomen.
Conclusie
De zon is ook een ster is een prachtig en bijzonder boek waarin vooral het diverse, alwetende perspectief de show steelt: alle personages, ook de minder belangrijke, krijgen een stem en daardoor raak je als lezer intens doordrongen van de diepgaande thema’s en de band tussen de personages. Yoons schrijfstijl is vlot en meeslepend, de liefde tussen de twee hoofdpersonen is hoopvol en treurig tegelijk en het hele verhaal voelt als iets kosmisch, zeker als op het eind alles bij elkaar komt. Misschien niet zo geschikt als je niet van sentimentele verhalen bent, maar absoluut een ijzersterk boek dat alle lof en liefde verdient!
Titel: De zon is ook een ster (The Sun is Also a Star)
Auteur: Nicola Yoon | bekend van: Alles wat je lief is
Vertaald door: Esther Ottens
Uitgeverij: Querido
Verschenen: mei 2017
Aantal bladzijden: 328
Genre: young adult contemporary
Beschikbaar als: paperback, ebook
ISBN: 9789045120607
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |