Zijn jaar – Gayle Forman

Het is altijd dezelfde droom: ik zit in een vliegtuig, hoog boven de wolken. Het toestel begint te dalen, en ik raak plotseling in paniek omdat ik weet dat ik in het verkeerde vliegtuig zit en op weg ben naar de verkeerde plek. Het is nooit duidelijk waar ik zal landen: in oorlogsgebied, te midden van een ziekte-epidemie, in de verkeerde eeuw – ik weet alleen dat ik daar niet hoor te zijn. soms vraag ik degene die naast me zit waar we naartoe gaan, maar ik zie nooit een gezicht en het antwoord blijft altijd onduidelijk. Ik word drijfnat van het zweet en met bonzend hart wakker wanneer het landingsgestel uitklapt. Dan ben ik helemaal gedesoriënteerd en meestal duurt het wel even voordat ik weet waar ik ben – in een appartement in Parijs, een hotelletje in Caïro – maar zelfs als ik daar achter ben, blijf ik me verloren voelen.

Eerste indruk

Na mijn enthousiasme over Haar dag, waarin twee jongeren elkaar per toeval ontmoeten en een dag samen doorbrengen in Parijs – één dag die alles verandert – was ik razend benieuwd naar het vervolg, ditmaal verteld vanuit het perspectief van Willem. Ik heb er helemaal niet zo bij stilgestaan waar die over zou gaan: een hervertelling van die dag in Parijs en de opbloeiende liefde voor Lulu/Allyson? Een groot achtergrondverhaal in de aanloop naar die dag in Parijs? Of een opvulling van het jaar ná die dag? Ik had geen idee en hoopte stiekem op alle drie, en in ieder geval wilde – of beter gezegd eiste – ik een mooie afronding, een aanvulling op het einde van Haar dag.

Waar het over gaat

Waarom is Willem weggegaan zonder iets te zeggen? Waarom was hij gewond? Wie was hij eigenlijk? Vragen die Allyson zichzelf voortdurend stelde in het jaar na hun dag in Parijs en waar ook Willem mee blijkt te worstelen. Hij wordt wakker in het ziekenhuis na zijn nacht met het meisje dat voor hem Lulu is geweest en komt er al snel achter dat zij verdwenen is in zijn afwezigheid. Hij doet pogingen om haar te zoeken, maar keert uiteindelijk terug naar Nederland. Daar voelt hij zich echter allesbehalve op zijn gemak: hij heeft geen doel, geen bestemming, geen echte identiteit. Hij reist naar Mexico in een poging Lulu terug te vinden én van zich af te schudden en vervolgens naar India, waar zijn liefde voor het acteren weer wordt aangewakkerd. En dat niet alleen: ook een ander soort liefde lijkt steeds meer bezit van hem te nemen, maar wat hij daarmee moet, weet Willem niet echt.

Wat ik ervan vond

Ik heb iets ontdekt over de schrijfstijl van Gayle Forman en haar boeken: tweeluiken zijn niet haar sterkste kant. Dat merkte ik al bij Als ik blijf en Wacht op mij: allebei onwijs mooie verhalen, maar het tweede deel haalde het beslist niet bij de kracht en intensiteit van het eerste boek: het voelde allemaal te anders, te ongrijpbaar, te geforceerd misschien wel. En helaas heb ik diezelfde conclusie getrokken over Zijn jaar: het eerste boek was een wervelwind van enerverende emoties, prachtige passages en duizelingwekkende diepgang in thema’s en wendingen. Maar dan heb je Zijn jaar, en dat boek is eigenlijk alleen maar… wachten. Wachten op DE onthulling en DE ontmoeting en DE ontwikkeling. Het hangt er maar een beetje bij.

Van het kastje naar de muur

Het begin lijkt veelbelovend: je komt te weten wat er met Willem is gebeurd op die ochtend dat Allyson alleen wakker werd in het kraakpand in Parijs én je ontdekt meer over zijn leven en zijn persoonlijkheid. Het lijkt allemaal heel bevredigend en fijn: de gaten worden opgevuld en het verhaal wordt completer. Maar op een gegeven moment stagneert het. Gebeurt er niet echt iets meer. Geen antwoorden, geen nieuw perspectief – ik hoopte op een herbeleving van de dag in Parijs vanuit Willems perspectief, voor meer diepte en lading – geen geweldige realisaties. Het verhaal kabbelt maar een beetje voort, lijkt geen doel te hebben. Geen diepgang, alleen maar gebeurtenissen. Reisjes. Van het kastje naar de muur gestuurd, zo voelde ik me tijdens het lezen: er was gewoon geen klik.

Warm en prettig

Desondanks heb ik me niet verveeld tijdens het lezen: door de korte hoofdstukjes en het fijne Forman-taalgebruik las het boek lekker weg en ik moet zeggen dat het me ook best vermaakte. Er zat veel afwisseling in en als ik niet aan het lezen was, zat ik vol nieuwsgierigheid over welke weg Willem als volgende zou gaan inslaan. Vleugjes humor zorgen er bovendien voor dat het leuk blijft en oké, af en toe zitten er nog steeds mooie quotes in. Die komen vooral voort uit de warme, prettige thema’s: het lot, de kracht van het toeval, de betekenis van een thuis en het terugnemen van het stuur van je eigen leven. Maar afgezien daarvan is het allemaal eigenlijk heel simpel. Een beetje té simpel, jammer genoeg.

It was just one day and it’s been just one year. But maybe one day is enough. Maybe one hour is enough. Maybe time has nothing at all to do with it. – Gayle Forman, Just One Year

Onbeduidende personages

Meteen in het begin, als Willem terug is in Nederland, had ik eigenlijk al moeite met het verhaal: er kwamen heel veel personages op me af heel veel voorgeschiedenis en verbanden en het waren vooral heel veel mensen waar ik gewoon niets bij voelde. In Haar dag had je de ontzettend goed uitgewerkte personages zoals Melanie en Dee die ik echt leuk ging vinden, maar in Zijn jaar wordt er nauwelijks tijd genomen om ze allemaal netjes aan je voor te stellen. Uiteindelijk ging ik me dus ook maar vooral focussen op Willem, want de anderen boeiden me gewoon niet zo.

Frustratie

Daarnaast vond ik het verhaal vaker frustrerend dan fijn. Het bouwde steeds maar op, maar maakte gewoon niets waar. Op veel momenten waren Willem en Lulu zó idioot dicht bij elkaar, maar tóch vonden ze elkaar niet en misschien ben ik te romantisch, maar ik ergerde me daar dood aan. Natuurlijk ben ik er ook blij om dat het niet gebeurde, want anders had Lulu (Allyson) zich niet kunnen ontwikkelen zoals ze heeft gedaan, maar serieus… ARGH. Daarnaast vond ik het allemaal heel magertjes hoe Willem door het verhaal heen wandelde: ik kon gewoon geen hoogte van hem krijgen en zijn uiteindelijke ontwikkeling viel me echt tegen: er zit gewoon geen diepgang in, het is een beetje flauw. Tel daarbij op dat sommige dingen in de verhaallijn echt te voorspelbaar en soms zelfs cliché waren en je kunt wel zeggen dat ik teleurgesteld ben. O, en ik vond het ook écht stom dat er niet wordt verder geborduurd op het einde van Haar dag. Oké, een beetje wel. Maar het had zóveel beter gekund. Er schijnt nog een novelle te zijn over de grote hereniging, maar… ik weet niet. Vind het een beetje bluh.

Saba used to say there was a difference between bravery and courage. Bravery was doing something dangerous without thinking. Courage was walking into danger, knowing full well the risks.
– Gayle Forman, Just One Year

Conclusie

Zijn jaar beloofde veel na de kracht en magie van Haar dag, maar het wordt niet waargemaakt. De schrijfstijl is prettig en de thema’s zijn oké, maar verder is het allemaal gewoon te simpel en leidt het nergens toe. Forman had er wellicht beter aan gedaan om Haar dag vanuit twee perspectieven te schrijven of er een bladzijde of 100 achter te plakken, want dit vervolg voegt gewoon niets toe.

Titel: Zijn jaar (Just One Year)
Auteur: Gayle Forman
Serie: Just One Day #2
Vertaler: Carla Hazewindus
Uitgeverij: Moon
Verschenen: maart 2016
Aantal bladzijden: 306
Genre: young adult roman
Beschikbaar als: paperback, ebook
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |

Uitgeverij Moon, bedankt voor het recensie-exemplaar!