Writing Wednesday #6: Redigeren

Redigeren: er bestaat volgens veel schrijvers een gouden regel dat je dit nooit mag doen als je nog midden in je schrijfproces zit. Ik vind dit dus echt een regel die nergens op slaat, want mij helpt tussentijds redigeren juist om in een flow te blijven en meer inzicht te krijgen in mijn verhaal. Maar zeker als je nog niet zo lang bezig bent met schrijven of er niet zo goed in bent, kan het redigeren een flinke valkuil vormen en juist een blokkade veroorzaken. Dat willen we natuurlijk niet, dus daarom vandaag een stukje voor jullie over wat redigeren precies inhoudt en hoe je het in goede banen leidt!

Wat is redigeren eigenlijk precies? Heel simpel: het corrigeren van je eigen tekst. Bij het vak vakdidactiek schrijven leren we er ook over als één van de fasen van het schrijfproces, voorafgaand aan het reviseren. Bij redigeren gaat het om de inhoud van de tekst, dat je deze op kwaliteit controleert en op het gebied van spelling, zinsbouw etc. Bij reviseren corrigeer je je schrijfsel puur op basis van de opmaak: is het duidelijk leesbaar, is het lettertype groot genoeg, heb je niet teveel vet, cursief en onderstreept gebruikt… dat soort dingen. Maar we hebben het nu niet over reviseren; bij creatief schrijven gaat het redigeren puur om herschrijven van de inhoud. Het wordt door de meeste schrijvers een keer of drie gedaan, want het zou je verbazen hoeveel een eerste versie verschilt van de uiteindelijke gepubliceerde versie! Maar het kan op ieder gewenst moment in het schrijfproces gedaan worden, want het is altijd effectief – mits je het op de juiste manier doet. Hier volgen wat do’s en don’ts!

Do’s voor het redigeren van je verhaal:

♥ Doe het als je denkt dat het nodig is. Zelfs al ben je nog maar net begonnen, als je voelt dat het belangrijk is voor de kwaliteit en voor het schrijfproces om te lezen en te beoordelen wat je al hebt, doe dat dan.

♥ Kill your darlings. Het moet nu eenmaal: ook al heb je nog zo lang en zo hard aan een bepaald stuk gewerkt, als het achteraf niet deugt dan moet het eruit. Dit gebeurt mij relatief veel omdat ik de neiging heb erg langdradig te zijn waar het niet nodig is, en tja… dat hoort gewoon niet. Als je dit echt heel naar vindt, kun je altijd nog de stukken die eigenlijk weg moeten, knippen en plakken zodat je eventueel later kunt kijken of je er nog iets mee kunt.

♥ Neem de tijd. Het maakt niet uit hoe lang je over het redigeren doet, doe het gewoon lekker op je gemak en wanneer je er tijd en aandacht voor hebt.

♥ Wees kritisch. Redigeren heeft geen zin als je niet in staat bent streng voor jezelf te zijn en om dat te bereiken, moet je afstand kunnen nemen van wat je geschreven hebt. Probeer jezelf te verplaatsen in de lezer en stap uit je schrijversschoenen, want uiteindelijk is niemand zo kritisch als een lezer.

♥ Luister naar je intuïtie: als je hart zegt dit klopt niet of dit is slecht dan is dat ook zo, al ben je er nog zo trots op of heb je er nog zo hard aan gewerkt. Je moet je prettig voelen bij wat je geschreven hebt, en dat kan pas als je je hart toestaat de leiding te nemen.

Don’ts voor het redigeren van je verhaal:

X Ga niet als een idioot zitten schrappen, maar sta jezelf juist toe om te bekijken wat er goed en minder goed is.

X Herschrijf niet alles, dat is niet waar redigeren om gaat. Als het goed is, dan is het goed – niks meer aan veranderen.

X Schrijven en redigeren tegelijk werkt niet, dat is net zoiets als twee seizoenen van een tv-serie tegelijk kijken: dan raak je ontzettend in de war en kun je je niet meer concentreren. Zolang je redigeert, moet je niet schrijven en zolang je schrijft, moet je niet redigeren.

X Streef niet naar perfectie, dat bestaat namelijk niet. Ook als je redigeert, hoeft het niet meteen goed te zijn: je kunt altijd weer opnieuw redigeren.

X Maak geen grote veranderingen, daardoor raak je ook de draad kwijt. Als je toch per se een andere richting in wilt slaan, zorg dan dat je een goed beeld hebt van waarom, wanneer en hoe je dat wilt doen zodat je het overzicht behoudt. Kom je tijdens het redigeren op zo’n idee, noteer het dan – werk het desnoods al wat uit – maar pas het pas toe als je het redigeren hebt afgerond!

Ook interessant: andere Writing Wednesdays

Oh ja, en allemaal natuurlijk een HEEL VROLIJK KERSTFEEST!