Tegenwoordig zijn er in het literatuuraanbod heel veel boekenreeksen te vinden. Niet alleen de Young Adult-series, maar ook voor volwassenen zijn er veel boeken die maar door en door blijven gaan. Leuk natuurlijk voor de lezers die er geen genoeg van kunnen krijgen, maar als schrijver is het best lastig. Kies je in een boekenmaatschappij waarin de consument méér wil zelf ook voor meer of vertel je je verhaal zoals het is? Ik schrijf zelf een reeks van historische romans en het leek me leuk om de voor- en nadelen van stand-alones versus series schrijven op een rij te zetten!
Pre: veel te vertellen
De reden dat ik ervoor heb gekozen om een serie van historische romans te schrijven in plaats van slechts eentje, is simpel: ik heb heel veel verhalen te vertellen. Ik schrijf over de belangrijkste hofdames van de belangrijkste koninginnen uit onze geschiedenis en er zijn zoveel vrouwen die me interesseren: de Tudor-koninginnen over wie het eerste boek gaat, maar ook Marie Antoinette, Lucrezia Borgia (ok, het zijn niet allemaal koninginnen), Jackie Kennedy, Sissi, Mary van Schotland, de vrouwen van Willem van Oranje en nog zoveel meer. Dat gaat allemaal echt niet in één boek, dus dat vind ik het grote voordeel van een serie schrijven: het maakt niet uit hoe groot het verhaal is dat je te vertellen hebt, je kunt er zoveel boeken over schrijven als je maar wilt.
Pre: niet loslaten
Nog een voordeel van het schrijven van een serie is dat je het verhaal niet los hoeft te laten. Klinkt misschien een beetje gek, maar als schrijver ga je je gewoon heel erg hechten aan het verhaal dat je vertelt en aan de personages die erbij betrokken zijn. Het kan dan voelen alsof er nog zoveel te vertellen is, waardoor het lastig is om los te laten na één boek. Voor mij is dat ook best wel herkenbaar: er zijn zoveel mooie dingen waarover ik wil schrijven en zoveel bijzondere verhalen te vertellen dat ik het gewon min of meer nodig heb om daarmee door te kunnen gaan in de vorm van een reeks. Ook omdat ik daar gewoon gelukkig van word.
Pre: wat je kent
Een verlengde van het niet hoeven loslaten: als je een serie schrijft, blijf je schrijven over dat wat je kent. Natuurlijk kan het nog wel steeds zo zijn dat je research moet doen en moet je sowieso nadenken over nieuwe verhaallijnen en personages, maar de wereld die je met de boeken hebt geschapen is de jouwe: je kent het, het is een vanzelfsprekendheid, je bent als een vis in het water en je weet dat je er goed mee overweg kunt. Dat geeft ook een stukje zelfvertrouwen.
Con: druk
Als je eenmaal hebt besloten om een reeks te schrijven, haal je je wel wat op de hals. Wordt deel één een succes, dan heb je behoorlijke druk van je lezers en van je uitgever om de komende delen net zo goed te maken. Is het eerste deel niet zo populair, dan is er misschien nog wel meer druk om met de andere delen te bewijzen dat je echt een goed verhaal te vertellen hebt. En bij een serie hoort ook deadlines: de boeken moeten geen tientallen jaren uit elkaar verschijnen, daar moet een zekere regelmaat in zitten en dat levert stress op.
Con: geforceerd
Een ander nadeel is dat het je nogal in een keurslijf perst als je besluit een serie te schrijven. Bij een reeks met een doorlopend verhaal loop je namelijk snel het risico dat de plot uitgesponnen wordt, dat het tempo te laag wordt om de boeken maar te kunnen vullen en dat de charme van het verhaal verdwijnt doordat er zoveel verlengstukken bij komen. Het voelt geforceerd, omdat je vastzit in dat patroon van die reeks en niet meer alle vrijheid hebt die je misschien wilt.
Ik schrijf een reeks historische romans met een niet doorlopende plot (ze zijn ook los te lezen) omdat ik veel verhalen te vertellen heb die ik op die manier mooi met elkaar in verbinding kan brengen. Voor mij werkt dat heel fijn, maar ik kan me best voorstellen dat ik later nog eens een stand-alone roman zal schrijven, gewoon omdat sommige verhalen krachtiger zijn als je ze in één keer vertelt. Ik denk ook dat dat de voornaamste vraag is die je jezelf moet stellen: is het verhaal (of in ieder geval de hoofdlijn) erbij gebaat als je het in delen opsplitst? Is het antwoord ja, dan staat niets je in de weg om een reeks te schrijven. Twijfel je of is het duidelijk nee, dan kun je het beter bij een stand-alone houden en daar alles uit halen wat erin zit!