Als het gat om genres binnen het creatief schrijven heb ik in de afgelopen jaren best wel wat dingen geprobeerd voordat ik bij de historische roman terecht kwam: fantasy, jeugd, maatschappelijk drama en ook het korte verhaal. Dit laatste is een genre waar ik een soort haat-liefdeverhouding mee heb: het kan heel leuk zijn om een kort verhaal te schrijven, maar ik ben absoluut niet goed met korte dingen – voor mij geldt, hoe langer hoe beter. Simpelweg omdat ik mijn inspiratie en mijn verbeelding niet aan banden kan leggen, wat eruit moet, moet er gewoon uit. Gelukkig ben ik daar de laatste tijd wel veel beter in geworden en het afrondende korte verhaal voor de cursus Creatief Schrijven heb ik kunnen inleveren met maar 200 woorden over de maximale limiet, dus dat viel erg mee haha. Omdat ik toen heb ontdekt dat het toch best wel leuk is om zoiets te schrijven, besloot ik jullie het een en ander over het korte verhaal te vertellen!
Korte verhalen: waarom?
Het korte verhaal is, zoals de naam natuurlijk al zegt, een kort verhaal. Het is geen heel boek en vertelt meestal maar één verhaal in plaats van dat er meerdere subplotten zijn (al kan dat natuurlijk verschillen). Vroeger schreef ik alleen maar korte verhalen: de een na de ander, geïnspireerd op Disney-verhalen of afleveringen van tv-series. Later merkte ik dat lange verhalen veel beter werkten voor mij en ging ik alleen nog maar dat doen. Daarna heb ik nog wel eens geprobeerd om een kort verhaal te schrijven en af en toe lukte het wel, maar meestal slaagde ik er niet in om mijn ideeën zodanig af te bakenen dat het ook duidelijk een kórt verhaal was, een afgerond geheel zonder gaten waar mijn inspiratie met me op de loop ging.
Toch is het korte verhalengenre wel een heel goede manier om je schrijfvaardigheden te trainen – als het je tenminste ligt. Als het je niet ligt, dan moet je ook niet teveel blijven proberen want het kan natuurlijk heel goed zijn dat je er gewoon niet goed in bent, en als je dan steeds blijft worstelen kan dat je afleiden van het schrijven waar je wél goed in bent, en dat zou zonde zijn. De positieve effecten van het schrijven van korte verhalen:
- Orde in je hoofd: als je bezig bent met een lang verhaal maar veel ideeën in je hoofd hebt die dar niet bij passen, kan het verwerken van deze ideeën tot korte verhalen zorgen voor meer ruimte in je hoofd, zodat je het allemaal wat overzichtelijker op een rijtje hebt en meer ideeën de ruimte kunt geven voor het lange verhaal.
- Helpt tegen een writer’s block: als je vastzit in je verhaal en echt totaal niet meer weet waar je naartoe moet, dan kan het schrijven van een kort verhaal heel goed helpen. Je hebt vast nog wel ideeën voor scènes of ontwikkelingen binnen het verhaal en als je die uitwerkt tot een kort verhaal dat losstaat van de context van het lange verhaal, kom je misschien wel tot nieuwe inzichten én dan kun je het korte verhaal met eventuele aanpassingen misschien wel gebruiken in het lange verhaal.
- Nieuwe ideeën: door af en toe een kort verhaal te schrijven over iets totaal anders dan waar je in je lange verhaal mee bezig bent, kun je tot een hoop nieuwe ideeën komen voor dat lange verhaal: dingen waar je nooit eerder aan hebt gedacht maar die er wel bij passen, invalshoeken, enzovoorts.
- Vaardigheden: bij het schrijven van korte verhalen komen andere vaardigheden kijken dan bij lange verhalen. Door veel korte verhalen te schrijven kun je bijvoorbeeld leren om beknopter te beschrijven, minder langdradige plotten te ontwikkelen en een boodschap in je verhaal te verpakken: dit zijn dingen die een langer verhaal ook ten goede kunnen komen.
Tips voor het schrijven
Stel een limiet
Een kort verhaal kan pas echt een kort verhaal zijn als je weet waar je moet stoppen. Nu is het heel verschillend hoe lang zo’n verhaal moet zijn: bij de cursus Proza-analyse hadden we soms verhalen van wel tien tot twaalf bladzijden. Je kunt natuurlijk helemaal zelf bepalen hoe lang je het wilt hebben, maar zorg wel dat je dat ook echt weet: werk met een woordlimiet, bijvoorbeeld 2000 of als je het écht kort wilt houden 500. Daar kun je gerust mee experimenteren, kijken wat het beste werkt.
Afbakenen
Zorg ervoor dat je onderwerp niet te groot is, want dan wordt je verhaal ook groot. Bedenk waarover je wilt schrijven en bedenk dan waarover je wilt schrijven binnen dat onderwerp, en ga zo door totdat je een klein stukje hebt waar je een kort verhaal of misschien wel een reeks korte verhalen van kunt maken.
Maak een plan
Om te zorgen dat je verhaal geloofwaardig is, kan het slim zijn om een schrijfplan te maken met daarin de structuurelementen, de belangrijkste personages en informatie over hen en zaken als tijd en ruimte, maar ook je ideeën over het doel of de boodschap of betekenis van het verhaal. Als je dat voor jezelf duidelijk hebt, zal het ook gemakkelijker zijn om het verhaal sterk uit de verf te laten komen.
Houd ideeën bij
Als je een kort verhaal schrijft om een blokkade bij een lang verhaal te doorbreken, kan het gebeuren dat je tijdens het schrijven tal van ideeën krijgt. Zorg dat je die niet kwijtraakt: noteer ze en werk ze eventueel kort uit zodat je niets vergeet, want juist deze kleine ideetjes kunnen ervoor zorgen dat je straks weer vol frisse moed verder kunt. Dat geldt ook voor ideeën die je krijgt voor andere (korte) verhalen.
Sta stil bij technieken
Ik zei al dat het schrijven van korte verhalen ervoor kan zorgen dat verschillende van je schrijfvaardigheden verbeteren:het is ook slim om daarop te letten tijdens het schrijven. Kijk bijvoorbeeld naar de verschillen in je stijl bij een kort en een lang verhaal, of naar welke verschillen je zou kunnen aanbrengen. Mix en match, kijk wat goed werkt, experimenteer en leer!
Ik kan eigenlijk alleen korte verhalen schrijven, best stom eigenlijk. Ik denk dat dat zelfs door het bloggen komt!