Wat als… – Daniëlle Bakhuis

‘Sorry?’ onderbreekt ze me. ‘Sorry?
Zoë proeft het woord in haar mond en besluit binnen een seconde dat het het walgelijkst is wat ze ooit gegeten heeft.
Zoete broodjes.
Een laffe hap.
Op dat moment weet ik dat ik een fout heb gemaakt. Mijn sorry betekent niets voor haar. In haar gedachten heeft ze me al duizend keer sorry horen zeggen: te midden van een volle klas, besmeurd met bloed, vastgebonden aan een stoel en met een pistool tegen mijn hoofd. De sorry die ik nu wil zeggen maakt totaal geen indruk op haar.
Ze staat nu zo dicht bij dat ik de warmte van haar gezicht op die van mij voel. Haar stem hapert kort.
‘Je dacht toch niet dat ik maar één seconde vergeten was?’

Jade heeft het momenteel niet zo heel erg makkelijk:  haar ouders voeren een soort koude oorlog die haar moeder behoorlijk heeft veranderd, het is nog maar net uit met de jongen die ze beschouwde als haar grote liefde en alsof dat nog niet genoeg is, staat ze ook nog aan de vooravond van haar examenjaar. Als op de eerste schooldag ineens een wel heel bekend gezicht ten tonele verschijnt, weet Jade niet meer hoe ze het heeft. Het is Zoë, het meisje dat zij en haar vriendinnen vier jaar geleden, toen Jade nog geloofde dat haar leventje perfect was, dat zíj perfect was, van school hebben gepest. Ze is terug, en hoe: bloedmooi, zelfverzekerd, haalt hoge cijfers en wint langzaam maar zeker aan populariteit. Ondertussen raakt Jade steeds meer in paniek, want ze begint dreigbriefjes te ontvangen die akelige flashbacks opwekken…

Daniëlle Bakhuis heeft al aardig naam voor zichzelf gemaakt: ze is redactrice van de CosmoGirl en Wat als… is haar zesde boek. Sinds 2008 is er elk jaar een echt meidenboek van haar verschenen, maar met Wat als… heeft ze wel, net als met Wraak, de aandacht getrokken van de wat oudere tieners/jonge volwassenen. Recensenten en boekenbloggers zijn al lyrisch en de boeken gaan als warme broodjes over de toonbanken!

Om eerlijk te zijn had ik niet zulke hoge verwachtingen van dit boek, waarschijnlijk omdat ik dit soort verhalen zelf meestal niet uitkies. Maar als de schrijfster zelf je een recensie-exemplaar aanbiedt en je positieve recensie na positieve recensie voorbij ziet komen, word je toch best wel nieuwsgierig. En jeetjemina, wat ben ik blij dat ik dit boek gelezen heb. Het is in één woord… nee, één woord is niet eens genoeg. Wat een geweldig boek! Het heeft me totaal verbluft, verbijsterd en een hele hoop bij me losgemaakt. Niet alleen is het idee van een verhaal over pesten uit het perspectief van de pester ontzettend origineel en bijzonder, ook is de schrijfstijl zo sterk dat er gewoon geen minpunten aan het boek zitten, hoe hard je er ook naar zou willen zoeken.

Het is een enorme pageturner: vanaf de eerste bladzijde word je meegesleept en het blijft spannend tot aan de spectaculaire, absoluut onvoorspelbare ontknoping. Nergens wordt het saai, wat vooral komt door de afwisseling tussen hedendaagse gebeurtenissen en flashbacks van vier jaar geleden – die geven het verhaal ook onwijs veel diepte en emotie. Het is pijnlijk om het verhaal over de pesterijen te lezen en daarom is het zo sterk: wat mij betreft zou het een verplicht boek op de literatuurlijst moeten zijn en ik ben vast van plan om, als ik eenmaal voor de klas sta, mijn leerlingen eindeloos te stimuleren tot ze het gaan lezen. Door dit soort verhalen, die ons doen inzien wat er nu eigenlijk echt omgaat in het hoofd van een pester en in dat van de gepeste, kunnen we het begrijpen en het een halt toeroepen – en bovendien kunnen we hiermee in de eerste plaats misschien wel voorkómen dat er gepest wordt. Doordat de personages zo echt, zo levendig en zo niet-stereotiep zijn, komt het verhaal helemaal tot leven en raakt het je echt. Je kruipt als lezer in de gedachten van de karakters, voelt met hen mee en dat brengt een heleboel emoties teweeg. Ik ben boos geweest op Jade, maar heb ook heel erg met haar meegevoeld en op sommige momenten werd ik gewoon bang van haar.

Een ijzersterk boek met heel veel morele waarde dat een gevoelige snaar raakt, maar daar wel precies op de juiste manier mee omgaat. Daniëlle Bakhuis heeft dit boek geschreven in een stijl die behoorlijk dicht bij Carry Slee in de buurt komt: ze gebruikt humor, luchtige momenten, leuke personages en een onverwachts maar goed einde om een zwaar thema aan de kaak te stellen. Zelfs de dingen die weggelaten worden, zoals informatie over wat er in die vier jaar met Zoë gebeurd is en wat er na het open einde gebeurt, zorgen ervoor dat het verhaal alleen maar sterker wordt. Ik ben compleet weggeblazen door dit boek en ga reikhalzend uitkijken naar haar volgende werk!

Waardering: 

Titel: Wat als… (het meisje dat je vroeger van school hebt gepest terug is? En populairder dan ooit?)
Auteur: Daniëlle Bakhuis
Genre: young adult
Uitgeverij: Ploegsma
Jaar: 2013
Aantal pagina’s: 128
Kopen: Hier!