Waarom lezen we eigenlijk?

Wij lezers doen iets wat best wel bijzonder is wanneer we ons bezighouden met boeken. We maken onze eigen regels, gewoontes en patronen omtrent het lezen: we bepalen hoeveel boeken we willen lezen en houden de tel bij, we kiezen tijdstippen en tijdlengtes om te lezen, we zijn ons bewust van hoe snel we lezen, we doen mee aan uitdagingen en we geven onszelf opdrachten, bijvoorbeeld om bepaalde boeken of bepaalde genres of auteurs te lezen. We zijn zelfs heel actief bezig met wat we precies van een boek vinden middels recensies. Eigenlijk maken we dus van het lezen iets waar best wel veel regels aan verbonden zijn en we maken ons op veel manieren druk om het lezen zelf. Maar waarom doen we dat? En meer nog: waarom lezen we eigenlijk precies?

Lezen als verstrooiing

Je zou zeggen dat dit de voornaamste reden is om te lezen, hè? Als hobby, als iets wat je graag doet omdat je het leuk vindt om te doen. Lezen om te ontspannen na een lange dag, of gewoon tussendoor: lezen omdat je er zin in hebt, of misschien wel als tijdverdrijf, om te voorkomen dat je je gaat vervelen. Dit is een hele luchtige, fijne manier van lezen: deze lezers stoppen zonder problemen met een boek dat niet leuk is, maken zich niet druk om hoe veel of hoe snel ze lezen en zijn niet per se bezig met recensies of beoordelingen: ze lezen een boek, geven het misschien een sterrenrating op Goodreads en maken een mental note over wat ze van het boek vonden, maar dat is het. Lezen puur om het lezen, om het naar je zin te hebben.

Lezen als verrijking

Deze lezers zijn misschien net iets intellectueler bezig: ze lezen boeken om er echt iets aan te hebben. Om er slimmer van te worden, misschien qua taalgevoel of juist op het gebied van echte kennis. Ze lezen om bekend te worden met literaire principes en die te kunnen herkennen en beoordelen. Ze lezen pittige kost en zijn ook niet bang om zichzelf in het boek tegen te komen: als een boek hen kan helpen met persoonlijke groei of ontwikkeling, vinden ze dat geweldig.

Lezen als passie

Als je een boekenwurm bent die graag contact legt met andere boekenwurmen, dan zul je deze vorm van lezen vaak tegenkomen. Lezen als passie doe je vooral als ervaren lezer, die goed weet wat voor boeken wel en niet in de smaak vallen en wat je wel en niet kunt waarderen in een boek. Je leest een boek met gevoel, met veel aandacht voor het verhaal, de personages, de schrijfstijl, de thema’s en vooral de gedachten en emoties die het bij je oproept. Je leest omdat je er enorm van geniet, maar naast verstrooiing biedt het je ook echt vermaak, afleiding en manieren om naar andere werelden te ontsnappen, precies zoals je graag doet. Deze lezer deelt ook graag zijn mening over en liefde voor een boek of auteur met de rest van de wereld middels recensies.

De kritische lezer

Ben je erg begaan met literatuur en literaire ontwikkelingen en principes, vind je het belangrijk dat boeken echt kwaliteit hebben en neem je het lezen serieus? Dan is de kans groot dat je een kritische lezer bent. Je leest dan naast boeken in jouw smaak ook boeken die actueel of controversieel zijn en je dompelt je helemaal onder in mogelijke interpretaties en associaties tijdens het lezen, je schrijft recensies vol vuur en je waardeert boeken met veel diepgang. Je leest om boeken te kunnen uitpluizen en te analyseren en om bewust bezig te zijn met literatuur.

Lezen als sport

Je vindt lezen leuk, maar je wilt er ook graag goed in zijn! Je stelt jezelf doelen en doet mee aan challenges, je wilt graag snel en veel lezen en een dag niet hebben gelezen, voelt als falen. Je hebt soms de neiging om boeken snel-snel te lezen zodat je naar het volgende boek kunt en je bent teleurgesteld als je niet alles van je TBR hebt kunnen lezen of als je een ander leesdoel niet hebt gehaald. Je doet graag mee aan leesmarathons en je hebt geweldige systemen voor het organiseren van je boeken en je leesactiviteiten. Je leest veel, vaak en fanatiek en voor een deel om het aan de wereld te kunnen laten zien.

Wat ben ik voor lezer?

Lezen omdat je het leuk vindt, lezen omdat je er iets aan wilt hebben, lezen omdat het je passie is, lezen om met literatuur bezig te kunnen zijn of lezen om het lezen zelf? Ik denk dat vrijwel elke lezer wel een mix van al die soorten is en dat de ene soort ook niet beter is dan de andere. Je leest nooit puur en alleen verstrooiend en zelfs iemand die superkritisch is, laat zich wel eens meeslepen door ‘’gewoon’’ een mooi verhaal. We willen allemaal graag véél lezen, we willen allemaal graag iets moois uit het boek kunnen halen, we willen allemaal graag dat sociale gevoel hebben. Ik denk dat ik zelf vooral een passielezer ben, maar ik herken bij mezelf ook trekjes van de sportieve lezer. En dat is ook wat lezen zo leuk maakt, denk ik: dat je het op zoveel manieren kunt doen en dat je er op zoveel manieren iets aan kunt hebben. Je kunt je eigen regels maken, je kunt het ook zonder regels doen – net wat je wilt. Het mag helemaal op jouw manier, en dat is oké.

Wat voor soort lezer ben jij?