Vuurvliegjes – Gayle Forman

Het zou eigenlijk een uitstapje naar de Grand Canyon worden; iets waar ik totaal geen trek in had. Hartje zomer was het in de woestijn wel duizend graden – dat overleefde ik niet… zeker niet na twee dagen in de auto met pap en Stiefmonster. Het enige wat die laatste altijd doet, is mij de les lezen – over alles. Over mijn haar: tomaatrood met zwarte strepen of zwart met tomaatrode strepen, het is maar hoe je het bekijkt. Over mijn tattoos: een Keltische armband, een krans van madeliefjes rond mijn enkel en een hart op een plek die zij nooit te zien zal krijgen. En over de slechte invloed die ik heb op Billy, mijn halfbroertje. Maar die is verdorie nog maar een baby en ziet mijn tattoos waarschijnlijk aan voor striptekeningen – áls hij ze al opmerkt.

Hoe ik bij dit boek kwam

Gayle Forman is inmiddels één van mijn favoriete auteurs: ik werd destijds halsoverkop verliefd op Als ik blijf en ook Wacht op mij, Hier was ik, Haar dag en Zijn jaar vond ik supermooi. Ze is zo’n schrijver die in elk boek iets doet, iets in de schrijfstijl en in de manier waarop het verhaal en de personages zijn opgebouwd, waarmee ze elke keer weer mijn hart weet te veroveren. Inmiddels is haar eerste echte roman voor volwassenen – Laat me gaan – verschenen, maar wat weinig mensen weten is dat Forman nóg een boek voor young adults heeft: haar debuut Vuurvliegjes, dat in 2007 verscheen en een beetje bedolven is geraakt onder het succes van Als ik blijf. Maar juist een minder bekend boek van een hele bekende auteur kan onverwachts mooi uit de hoek komen en daarom was ik ook zo benieuwd: zou Forman haar schrijfkracht in 2007 al in de vingers hebben gehad?

Waar het over gaat

Britt is zeventien en heeft het niet bepaald gemakkelijk. Haar vader geeft haar nauwelijks aandacht, haar stiefmoeder maakt haar het leven zuur en haar psychisch zieke moeder is al een tijdje geleden verdwenen. Britts enige lichtpuntje is haar band en haar relatie met de gitarist. Als haar vader Britt als rebels gaat beschouwen, wordt ze naar Red Rock Academy gestuurd: een heropvoedingskamp waar ze allesbehalve goed behandeld en geholpen wordt. Britt vindt het er vreselijk, maar sluit al snel een hechte vriendschap met een aantal andere meiden. Samen doen ze hun best om de tuchtschool te overleven en zich een weg naar buiten te vechten.

Wat ik ervan vond

Een debuut is vaak een soort ruwe diamant: de persoonlijke kracht en magie van een auteur schijnt er al in door, maar het is nog niet helemáál geslepen. Dat is ook precies wat ik bij Vuurvliegjes voelde: het is een ontzettend mooi en bijzonder en krachtig boek waar ik intens van heb genoten, maar het heeft niet de kwaliteit van Als ik blijf. Wat het wel heeft, is de enorm vlotte en authentieke schrijfstijl die we zo goed kennen van Forman: het is echt iemands verhaal, ontzettend persoonlijk en vol herinneringen en sfeer. Het is heel duidelijk dat Formans missie om verhalen te vertellen over jongeren in hefitge situaties al heel erg aanwezig was. Het is bijna alsof Forman in dit boek haar persoonlijke stijl aan het ontdekken was en sommige elementen kwamen me bekend voor uit Als ik blijf.  En dat is precies waarom zo’n debuut een verborgen pareltje kan zijn.

Pijnlijk echt

De kracht van dit boek zit ‘m vooral in de ontzettend realistische en heftige beschrijvingen van Red Rock, het beleid en het dagelijks leven daar. Het is eigenlijk ontzettend moeilijk te geloven dat dit soort instituten echt bestaan en dat het allemaal maar al te echt is wat er beschreven wordt. Het is pijnlijk en hartverscheurend om te lezen over de manier waarop de meisjes behandeld worden en het zet je ook echt aan het denken. Over ‘’rebellie’’’ en de intens negatieve etiketten die meisjes opgeplakt krijgen als ze het simpelweg moeilijk hebben, over de oogkleppen die mensen op lijken te hebben als het gaat om geld versus hulp, over de narigheid die achter gesloten deuren kan plaatsvinden, over waar het misgaat in de opvoeding als je je kind liever wegstuurt dan te accepteren dat het ergens mee zit of een beetje anders is… dat alles is pijnlijk goed beschreven en tot leven gewekt.

Emotie

Een ander element van het boek dat gewoon ontzettend sterk is en waarvoor ik Forman echt bewonder, is de emotionele diepgang in het verhaal. Er zit heel veel diepgang in de geschiedenis rond Britts moeder en hoe ze daarover praat met de psycholoog, maar ook in de band tussen de ‘’gezusters van gezond verstand.’’ Ik vond het echt prachtig hoe sterk en symbolisch hun vriendschap wordt en hoe ver ze daardoor komen in hun persoonlijke eigenwaarde. Maar ook hun worstelingen en ontwikkelingen door het leven in Red Rock wordt heel levendig uitgewerkt, ze hebben bijna allemaal een verhaal en een stem en dat maakt het allemaal heel echt en gevoelig. Er zitten zoveel stukjes symboliek in die het verhaal tot leven wekken en ervoor zorgen dat het een plek in je hart krijgt.

Conclusie

Vuurvliegjes is een prachtig boek dat vooral een heel bijzonder en emotioneel verhaal vertelt dat je nog een tijdje zal bijblijven omdat het zoveel ziel heeft. De schrijfstijl is hier en daar misschien wat te theatraal, maar heeft ook iets luchtigs en vooral iets heel authentieks: het is een oprecht, hartverscheurend en hoopvol verhaal.

Titel: Vuurvliegjes (Sisters in Sanity)
Auteur: Gayle Forman
Vertaald door: Willeke Lempens
Uitgeverij: The House of Books (herdruk: Moon)
Verschenen: mei 2010 (herdruk: januari 2016)
Aantal bladzijden: 254
Genre: young adult contemporary
ISBN: 9789048832736
Beschikbaar als: paperback, ebook
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |