Vier plus een – Jojo Moyes

Jess Thomas en Nathalie Benson zaten ineengezakt op hun stoelen in het schoonmaakbusje, dat ver genoeg van Nathalies huis stond geparkeerd om niet te kunnen worden gezien. Nathalie rookte. Ze was zes weken geleden gestopt. Voor de vierde keer. ‘Tachtig pond per week, vaste prik. En vakantiegeld.’ Nathalie slaakte ineens een gil. ‘Verdomme. Ik heb zin om die snol van die vervloekte oorbel op te zoeken en haar in elkaar te timmeren, want door haar zijn we onze beste klus kwijt.’ ‘Misschien wist ze niet dat hij getrouwd was.’ “‘Dat wist ze donders goed.’ Voor ze Dean had leren kennen, had Nathalie twee jaar iets gehad met een man die niet één, maar twee andere gezinnen had aan de andere kant van Southampton. ‘Een alleenstaande man heeft geen sierkussentjes in harmoniërende kleuren op zijn bed liggen.’

Eerste indruk

Mijn Jojo Moyes-collectie is compleet! Alle mooie gekleurde omslagen staan te schitteren op de speciale plank voor de (feelgood)romans: Voor jou, Een leven na jou, De laatste liefdesbrief, Portret van een vrouw, Een week in Parijs en dus ook Vier plus één. Dit boek stond er ook al best een tijdje, maar ik had nooit zo behoefte om het daadwerkelijk te gaan lezen: tot nu deels uit angst dat het tegen zou vallen, deels omdat Moyes van die boeken schrijft die je altijd kunt lezen, maar die je niet constant met magische magneten naar zich toe trekken en dat is ook wel eens fijn. Vier plus één leek me een enorm leuk boek: ik verwachtte een aandoenlijk verhaal over een veel te spontane road trip, autopech en een handsome stranger die de moeder wier kinderen haar stom vinden te hulp schiet. En ergens… ergens had ik gelijk. Maar ergens ook niet – gelukkig.

Waar het over gaat

Jess heeft twee baantjes – eentje als schoonmaakster op een luxe vakantiepark en eentje als barista – en nog moet ze de eindjes aan elkaar knopen om haar dochter Tanzie, haar stiefzoon Nicky en hun kwijlende, scheten latende en vlooien verspreidende hond Norman te onderhouden. Wanneer de superslimme Tanzie en de wat alternatieve Nicky steeds vaker gepest en bedreigd worden, zit Jess met de handen in het haar. Tanzies enige hoop op wat geluk is een wiskundebeurs voor een enorm prestigieuze school, maar zelfs met de beurs is het schoolgeld nog te hoog. En dus besluit Jess dat Tanzie mee moet doen aan de Wiskundeolympiade, maar daar komen is nog wel even een kleinigheid. Dan ontmoeten ze softwareontwerper Ed, die door iets wat lijkt op bureaucriminaliteit een poosje de stad uit moet. Hij biedt aan het gezin naar Schotland te brengen, maar al snel lopen de gemoederen hoog op…

Wat ik ervan vond

Jojo Moyes heeft met Vier plus één wat mij betreft haar veelzijdigheid bewezen. Voor jou was voornamelijk enorm emotioneel en dat zette ze in Een leven na jou prachtig voort, maar De laatste liefdesbrief viel daardoor juist een beetje tegen. Met deze roman heeft ze mijn hart echter weer helemaal veroverd en laten zien dat ze ook een vrij eenvoudig verhaal ontzettend mooi uit de verf kan laten komen en kan omtoveren in een boek dat heerlijk leest. Het lijdt geen twijfel dat de schrijfstijl gewoon ideaal is: vlot en makkelijk leesbaar, waardoor je je er helemaal in kunt verliezen. Het is een boek dat fijn leest, maar zonder oppervlakkig te zijn en daar is Moyes een meester in.

Het verhaal is niet meteen pakkend of bijzonder, maar dat is eigenlijk bij al haar boeken wel zo: ze neemt even de tijd om de personages te introduceren en je onder te dompelen in hun wereld – en dat heeft effect, want al heel snel ga je heel veel geven om die personages. Ze komen tot leven, ze zijn enorm écht en je kunt er niet omheen dat je je aan ze hecht: tijdens het lezen had ik enorm veel respect voor Jess en hoe ze alles deed zonder in te storten; ik voelde zo ontzettend mee met Tanzie en wilde echt graag dat ze gelukkig werd en Nicky wilde ik gewoon heel graag een knuffel en een ‘’het komt allemaal goed’’-peptalk geven. Ed was de enige die er voor mij een beetje buiten viel, misschien omdat zijn verhaallijn rondom het handelen met voorkennis en zo me gewoon niet echt boeide.

De verhaallijn is heel realistisch, bijna op een schrijnende manier. Je gaat erin geloven en dat komt mede door de details die ervoor zorgen dat het lijkt alsof het een verhaal is dat een goede vriendin aan je vertelt: een vrouwtje dat merkkleding verkoopt, allerlei escapades rondom een Rolls Royce, de hond…  Daarnaast heeft het ook allemaal iets avontuurlijks. Er is een road trip die uiteraard anders loopt dan gepland en op een gegeven moment heb je door dat het volkomen onvoorspelbaar is wat er nu weer zal gaan gebeuren, waar ze nu weer terecht zullen komen en wat dat nu weer met de personages zal doen. Het is alsof je samen met Jess, Ed, Tanzie en Nicky (en Norman) in die auto zit en dat geeft je een gevoel alsof je niet meer wilt uitstappen. De dialogen zijn spetterend scherp waardoor de vaart er goed in zit en het perspectief, dat wisselt tussen de vier hoofdpersonen, is steeds heel authentiek en dat raakt je echt: het gaat daardoor nog meer leven.

Hoewel Vier plus één wordt bestempeld als een feelgoodroman en ik dat vanwege bovenstaande redenen en de subtiele en vooral aandoenlijke humor ook absoluut begrijp, ben ik blij dat het verhaal niet té zoet is en dat er niet té veel nadruk ligt op de romantiek. Het duurt even, maar hoe verder het verhaal vordert, hoe meer de focus verschuift naar de best wel rauwe thematiek van een moeder die het allerbeste voor haar kinderen wil maar dat niet eens voor zichzelf kan doen, de narigheid van het leven in een achterstandswijk, de beschadigingen die kinderen oplopen als dingen van hen weggerukt worden en het contrast tussen iemand die het altijd goed heeft gehad en iemand voor wie niets vanzelfsprekend is…  Moyes heeft dit heel sterk neergezet, vooral het punt op ongeveer driekwart van het verhaal waarop alles zich begint te ontwikkelen en er een heel nieuw perspectief naar voren komt. Dat is prachtig om te lezen.

Uiteindelijk is het boek, naast veelzijdig en onvoorspelbaar, ook gewoon heel erg hartverwarmend. Het einde is een typisch gevalletje eind goed al goed: misschien een beetje té perfect, maar wel op een heel oprechte manier.

Conclusie

Jojo Moyes heeft met Vier plus één bijna een soort sociale roman geschreven die vooral heel eerlijk en levendig is, met ruimte voor romantiek en humor. Een boek dat je omhelst als een warme deken en dat je met een tevreden, maar tegelijkertijd weemoedige zucht dicht slaat. Je moet ervan houden, maar dan heb je ook wat.

Titel: Vier plus één (The One Plus One)
Auteur: Jojo Moyes
Uitgeverij: De Fontein
Aantal bladzijden: 400
Verschenen: september 2014
Genre: roman
Beschikbaar als: paperback, ebook
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |