Tips voor een killer recensie

Over hoe dé perfecte recensie in elkaar moet zitten, kun je complete boekwerken volschrijven – ja, echt. Je kunt van alles zeggen over structuur, de mate van spoilers, welke elementen je moet behandelen, op welke manier je een beoordeling moet geven en ga zo maar door. En het is ook echt fijn om daarover te lezen, zeker als je nog niet zo thuis bent in het recenseren of als je je skills graag wilt verbeteren. Ik heb zelf ook al eens een uitgebreid artikel geschreven over hoe je een goede recensie schrijft. Maar de laatste tijd pak ik het weer heel anders aan dan ik een tijdje heb gedaan en ik merk dat mijn recensies daar flink op vooruit zijn gegaan! Soms is het namelijk veel simpeler dan je denkt.

Wat jij belangrijk vindt

Vraag jezelf eens af: wat vind jíj nou écht belangrijk bij een recensie? Als jij op een boekenblog komt en er wordt een boek beoordeeld, waar zoek je dan naar? Speur je de tekst af naar analyses van de plot, de personagepsychologie, de thematiek, de stijlfiguren? Nee toch? Oké, het kan natuurlijk zijn dat je die dingen wel echt belangrijk vindt. Maar als je een recensie leest, wil je meestal weten of het boek de moeite van het lezen waard is. De moeite waard. Dat is één. Daarnaast ben je op zoek naar enthousiasme: je wilt weten wat er uniek is aan het boek én je wilt weten wat echt niet had gehoeven. Als je die twee – enthousiasme en waarde – combineert, wat krijg je dan?

Persoonlijkheid.

Wat je lezers belangrijk vinden

Een blog – een boekenblog, welteverstaan – is iets heel anders dan een krant of tijdschrift of zelfs een website of platform. Een blog is sowieso al persoonlijk, gaat over jou en wat jou bezighoudt. Dat is ook de reden dat jij je bij jouw boekenblog echt niet druk hoeft te maken om zakelijkheid of diepgaande analyses: als jij niets hebt met het uitpluizen van thema’s en structuurpunten, waarom zou je dat dan doen? Het is jouw blog. Jouw feestje. Jouw eigen persoonlijke ding. En jouw lezers, de mensen die naar jouw blog komen om jouw schrijfsels te lezen, zij komen naar jouw blog voor één ding. Echt maar één ding.

Persoonlijkheid.

Het geheim van een goede recensie

Is het dan echt zo makkelijk? Ja. Het is echt zo makkelijk: jouw recensies draaien om persoonlijkheid. Natuurlijk kun je een lijstje maken met dingen waar je in een boek op wilt letten, maar zelfs al zijn dat allemaal dingen die je echt belangrijk vindt, dan nog ga je jezelf op een gegeven moment opjagen om daarop te letten. Sommige boeken hebben nou eenmaal niet te bieden wat andere boeken te bieden hebben, of het nou gaat om personages, plot, humor of noem het maar op: soms is het er gewoon niet. En dan moet je het vooral niet gaan forceren. Er is geen waterdichte formule voor wat een goede recensie is: dat heeft alles te maken met jouw eigen gevoel. Ik heb ook een tijdje gewerkt met bepaalde criteria, maar inmiddels recenseer ik puur op gevoel en dat is zoveel fijner: je krijgt dan echt recensies waar je 100% achter staat en die je met trots kunt plaatsen!

Maar hoe doe je het dan?

Persoonlijkheid is het geheim van een goede recensie: het enige wat je moet doen om dat te bereiken, is gewoon jezelf zijn en het op je eigen manier doen. Maar oké, dat is ook niet altijd even makkelijk, want het vergt een hoop eerlijkheid. Er is een stemmetje ergens in jouw hoofd en naar dat stemmetje moet je zien te luisteren. Denk aan zo’n situatie waarin je niet weet wat je moet lezen en er tegelijkertijd toch een stemmetje is dat je zegt dat het dát boek moet worden? Zo is het ook met je recensies: er is een stemmetje dat zegt: dát vind ik ervan. En dat stemmetje hoor je altijd een aantal keer tijdens het lezen, of misschien hoor je het pas nadat je het boek uit hebt, maar dat is het stemmetje waar je naar moet luisteren. Weet je waarom?

Dat is jouw lezersstemmetje.

Huh, lezersstem?

Yep! Heel simpel: alles wat er door jou heen gaat met betrekking tot een boek dat je leest of gelezen hebt, wordt gezegd door je lezersstem. Die stem is volledig persoonlijk en als je de dingen die dat stemmetje zegt goed onthoudt en in je recensie verwerkt, dan heb je een écht persoonlijke recensie. Jouw stem spreekt namelijk alleen voor jou, en de stem van iemand anders zal nooit precies hetzelfde zeggen. Het gaat puur en alleen om wat jij voelt en denkt: maak je niet druk om te veel negativiteit of kritiek, gebruik niet te veel ingewikkelde en interessante woorden, wees gewoon goudeerlijk over wat je wel en niet positief vindt. Schrijf het op voordat je het gaat uitwerken, want het mooie daarvan is dat je dan beter blijft onthouden wat er zo bijzonder was aan bepaalde boeken.

Wat kan dat lezersstemmetje zeggen?

• Oh, dit boek doet me denken aan… (titel boek) want…
• Dit is echt spannend. Zo spannend dat ik… (vul zelf in)
• Dit boek past zo goed bij mij, want…
• Als dit boek een liedje zou zijn, dan was het…
• En noem het maar op: alles wat het bij je losmaakt!

Dus. Persoonlijkheid. Wees gewoon jezelf. Dan heb je gewoon altijd een killer recensie. Altijd. Zo simpel is het echt.