Hoewel ik het altijd enorm naar mijn zin heb gehad op de lerarenopleiding Nederlands, dwalen mijn gedachten wel eens af naar andere studies. Hoe zou het zijn geweest als ik Communicatie & Marketing was gaan studeren en online magazines had mogen opzetten of bij één van mijn favoriete uitgeverijen stage had kunnen lopen? Wat zou er zijn gebeurd als ik na mijn hbo-propedeuse toch naar de universiteit was gegaan en daar geschiedenis of literatuurwetenschap was gaan doen? Tegelijkertijd denk ik dat ik hoe dan ook wel bij het onderwijs was uitgekomen: vrijwel al mijn ‘’maar wat als…’’-gedachten leiden toch terug naar hoe een uitgeverij bij zou kunnen dragen aan leesbevordering of hoe het vak geschiedenis leuker gemaakt zou kunnen worden. Het grappige is: als ik even klaar ben met de taalgerichte didactiek aan third culture kids (kinderen die zoveel reizen of zo vaak naar het buitenland verhuizen dat ze zich niet echt meer Nederlands voelen) waar ik voor mijn scriptie onderzoek naar doe, dan dwalen mijn gedachten af naar waar ik óók best een scriptie over zou willen schrijven. En dan kom ik algauw uit bij thema’s uit boekenland. Want: op dit moment zou ik er niet aan moeten denken om nóg een scriptie te schrijven. Maar er zijn wél onwijs veel onderwerpen die ik best eens zou willen onderzoeken.
Representatie in YA
Dit is al zo lang een onwijs belangrijk thema en gelukkig is er momenteel steeds meer aandacht voor, maar het kan nog zoveel beter. Met representatie bedoel ik in hoeverre er in YA-boeken personages worden opgevoerd die bijvoorbeeld niet-binair, transgender of queer zijn, een niet-witte huidskleur hebben, een chronische ziekte of handicap hebben, psychische klachten hebben of moeite met leren, die thuisonderwijs krijgen, die uit een gezin komen met een niet-standaard samenstelling, die mantelzorgen… de diversiteit die we in de maatschappij zien, zou ook in boeken moeten terugkomen, en dan vvooral op een niet-stereotype manier. Waarom is dat belangrijk? Welke auteurs doen het al en met welk effect, en wat is het effect wanneer het níet gebeurt?
Van Bella en Katniss tot Simon en Lara Jean: de geboorte en ontwikkeling van de YA-markt
Hier is natuurlijk ontzettend veel over te vertellen, en ik vind er zo onwijs veel dingen interessant aan: wanneer is de uitgeverswereld eigenlijk begonnen met YA uitgeven? Was dat echt pas vanaf Twilight en De Hongerspelen of al eerder, bijvoorbeeld met de latere Harry Potterboeken? En wat heeft er nou precies voor gezorgd dat het zo populair is geworden? Hoe is de YA-markt veranderd in de afgelopen jaren, qua genres, hoofdpersonen, marketing en ontvangst? En hoe heeft het zich ontwikkeld in wat het voor lezers betekent? Hoe belángrijk zijn deze boeken eigenlijk en voor wie dan? Dragen ze bij aan leesbevordering en erkenning van jongeren? Wat zou er gebeuren als we deze titels eens op de leeslijst zouden zetten en deze titels eens zouden gaan bespreken in plaats van het altijd maar bij de droge literaire kost te houden?
YA als tegenpool van de volwassenenliteratuur
Dit is iets wat me nog altijd, en al sinds ik voor het eerst deze boeken ging lezen, enorm tegen de borst stuit: dat er op young adult-boeken wordt neergekeken, dat lezers er ‘’te oud’’ voor zouden zijn, dat ze worden beschouwd als kinderboeken en dat ze vaak niet serieus worden genomen door bijvoorbeeld recensenten. Hoe komt dat nou precies en wat kunnen we ermee? Om dit te kunnen bepalen, zou je beter moeten kijken naar of YA nou eigenlijk een doelgroep, een genre of een marketingterm is en hoe het door de jaren heen is ontvangen en gerecenseerd, en ik denk dat dat onwijs interessant zou kunnen zijn.

New Adult en college-YA als crossover-literatuur
Ik denk dat één van de algemeen aangenomen redenen voor de populariteit van YA-boeken te maken heeft met dat ze een brug kunnen zijn tussen jeugd- en volwassenenboeken. Toch is dat niet helemaal waar, want vaak maak je van YA echt nog niet zo gemakkelijk de overstap naar de ‘’literaire’’ auteurs. In de laatste jaren ben ik zelf meer New Adult gaan lezen, waarin de personages weer een slag ouder en volwassener zijn en bezig zijn hun leven te bouwen zoals dat ook geldt voor de tieners die op een gegeven moment gaan studeren. In deze boeken zijn de thema’s vaak ook wat heftiger en volwassener, en hierna is de stap naar romans over volwassenen niet meer zo groot omdat je daar dan gemakkelijker naartoe groeit. Toch heeft ook New Adult nog een behoorlijk krakkemikkige reputatie en college-YA (zoals Wat als dit het is van Becky Albertalli en Adam Silvera) is nog helemaal niet populair, terwijl ik denk dat we juist meer moeten praten over dit subgenre om jongeren méér te kunnen bieden als ze opgroeien.
Genderrollen in YA
Dit vind ik echt een best groot onderwerp: ik kwam laatst een onderzoek tegen over dat het huidige boekenlandschap nog steeds voor het leeuwendeel bestaat uit witte, mannelijke auteurs… terwijl je in het YA-landschap juist overwegend veel vrouwelijke auteurs ziet die ook over meisjes als hoofdpersonages schrijven. Er is nog steeds een soort tweedeling tussen jongens- en meisjesboeken, een tweedeling überhaupt tussen jongens en meiden die wel en geen YA lezen… en er zijn nog veel te veel YA-boeken waarin het om een lovestory draait. Wat gebeurt hier precies? Hoe zijn die genderrollen ontstaan en wat houdt ze in stand? Waarom zijn die lovestory’s zo belangrijk en wat gebeurt er als je die eens een keer zou weglaten uit een boek… en als we het dan toch over lovestory’s hebben, wat voor boodschap geven die de lezers over het algemeen mee?
De verengelsing van de Nederlandse YA-markt
Vinden jullie het ook altijd zo bloedirritant wanneer een nieuwe YA-titel op de Nederlandse markt komt, maar mét de oorspronkelijk Engelse titel… of een geheel nieuwe, alsnog Engelstalige titel? Wat mij betreft is dat echt een onbegrijpelijk en vooral heel ergerlijk iets: waarom wordt die keuze gemaakt? Wat zijn de risico’s ervan en wat levert het op? Zijn er dan geen goede alternatieven te bedenken? En als we kijken naar de YA-titels die wél vertaald zijn naar het Nederlands, wat zien we daar dan in terug wat betreft creativiteit en interpretaties?
De magie van YA-hertellingen
Als er één YA-subgenre is dat ik enorm interessant vind, dan zijn het de hertellingen wel. Van sprookjes, van klassiekers, van geschiedenisverhalen, noem maar op. Ik vind het ontzettend interessant hoe deze verhalen eigenlijk het literaire erfgoed moderniseren, een tweede kans geven, op zo’n manier dat het misschien nog wel krachtiger wordt dan het origineel én behouden blijft voor de huidige generaties. Maar wat gebeurt er eigenlijk als er zo’n hertelling wordt gemaakt? Wanneer is die trend begonnen en wat valt er te zeggen over de overeenkomsten tussen deze boeken? Welke invalshoeken gebruiken ze en wat is het effect ervan?
Oef, er zijn zoveel interessante dingen die ik best zou willen onderzoeken. Wanneer zijn we chicklits feelgood gaan noemen? Wat kunnen we zeggen over boekverfilmingen die de wereld van het boek uitbreiden of veranderen? Waarom nemen sommige historische romans meer dichterlijke vrijheden dan andere? Wat trekt ons zo aan in dystopische YA’s en waarom besluiten auteurs om jaren na wat het laatste deel van hun serie had moeten zijn nog met een vervolg te komen? Wat zijn de verschillen tussen onze eigen Nederlandstalige YA en de internationale markt? Wat zijn de leeftijdsgrenzen van YA-boeken en welke literaire waarde hebben YA-boeken? Hm. Gelukkig heb ik een boekenblog. Want eigenlijk zijn onderzoekende blogartikelen veel leuker dan scripties.
Waar zou jij best een boekige scriptie over willen schrijven?
Deze scripties zou ik dus allemaal willen lezen.
Deze scripties zou ik dus allemaal willen lezen.