Eugene Allen werkte 34 jaar lang als zwarte butler in het Witte Huis en diende acht opeenvolgende presidenten: Truman, Eisenhouwer, Kennedy, Johnson, Nixon, Ford, Carter en Reagan. Op zijn bijzondere levensverhaal is nu de prachtige film The Butler gebaseerd, met een enorme sterrencast – van Robin Williams tot Oprah Winfrey. De film is enorm goed ontvangen ondanks de kritieken dat het een racistische propagandafilm zou zijn en werd genoemd als grote kanshebber voor de Oscar-nominaties, wat helaas niet door bleek te gaan. Dat doet echter absoluut niets af aan het feit dat het een uiterst bijzondere film is die Amerika van een pijnlijke kant belicht: de segregatie tussen de zwarten en blanken.
The Butler vertelt het verhaal van een jongen die zijn vader doodgeschoten zag worden op de katoenvelden en zijn moeder zag wegkwijnen, die uiteindelijk zijn lot in eigen hand neemt en vanuit een baan als butler in een exclusief hotel in het Witte Huis terechtkomt. Van Truman tot Reagan: Cecil Gaines bouwt met elke president een bijzondere band op en zit op de eerste rij als de geschiedenis begint te veranderen. Dit heeft vooral invloed op zijn kinderen, die langzaam maar zeker worden meegesleept in de stroomversnelling van het verzet van de zwarten tegen de blanke dominantie. Hoe langer hij in het Witte Huis werkt, hoe belangrijker zijn baan voor hem wordt – en dat heeft niet alleen invloed op hoe hij naar de nieuwe ontwikkelingen kijkt, maar ook op zijn huwelijk met zijn vrouw Gloria.
Dit is een heel, heel erg mooie film. Het verhaal op zich is al ontzettend interessant, maar dat is ook heel sterk tot zijn recht gekomen in de uitwerking van de film: het is emotioneel, heftig, spannend, aandoenlijk, grappig en hartverscheurend. Het is een aantal decennia van de Amerikaanse geschiedenis, misschien wel de woeligste decennia van de twintigste eeuw, en dat is op zo’n manier gevisualiseerd dat het je met geen mogelijkheid onberoerd kan laten. Het is alsof regisseur Lee Daniels het lichaam van de Amerikaanse geschiedenis heeft opengesneden en de niet zo fraaie organen heeft blootgelegd, maar tegelijkertijd het hart en de ziel van de natie zelf. De cast is steengoed, wat ook bijna niet anders kan met zulke grote namen, maar ze kruipen echt in de huid van de iconen en wekken deze tot leven met zoveel emotie dat het meer een documentaire lijkt dan een dramafilm. Op visueel gebied is de film al net zo sterk: het Witte Huis is prachtig, het werk van Cecil is tot in de puntjes vormgegeven en ook de zere plekken, de treiterijen en aanvallen op de zwarten, zijn levensecht. Het enige nadeel en de enige reden dat de film vier in plaats van vijf vlinders van mij krijgt, is dat-ie hier en daar wel behoorlijk langdradig is. Niet zo gek als je bedenkt dat er dertig, veertig jaar geschiedenis in iets meer dan twee uur wordt geprobeerd te proppen, en daardoor is het soms behoorlijk ingewikkeld, springt het van de hak op de tak of is het gewoon langdradig. Maar voor de rest… een staaltje filmkunst.
Titel: The Butler
Tagline: One quiet voice can ignite a revolution
Jaar: 2013
Genre: biopic, drama
Schrijver: Danny Strong
Regisseur: Lee Daniels
Cast: Forest Whitaker, Mariah Carey, Alex Pettyfer, Vanessa Redgrave, Oprah Winfrey, Alan Rickman, Robin Williams, Minka Kelly, Lenny Kravitz, John Cusack e.a.
Duur: 132 minuten