Bron

Ja ja, alweer een ”5 tips”-blog: ik vind het leuk om jullie het een en ander mee te geven over hoe ik dingen doe in de hoop dat jullie daar iets aan hebben! Er zijn maar weinig studietechnieken die bij mij zo goed werken als het samenvatten: bij voorkeur maak ik altijd samenvattingen van de studiestof en die gebruik ik om te leren. Het is niet de snelste of de makkelijkste manier, maar het is wel heel goed om de stof te verwerken en als je graag studeert, is het ook gewoon een leuke manier. Maar een goede samenvatting maken is best lastig: ik heb in het afgelopen jaar de juiste trucjes gevonden en die deel ik nu met jullie!

De een is wat beter in samenvatten dan de ander, maar het werkt wel voor bijna iedereen heel goed. Het kost tijd, dat zeker, maar het is beter dan uittreksels van anderen leren of domweg de teksten in het boek keer op keer leren. Uiteindelijk onthoud je het dan vast wel, maar net als het maken van opdrachten is het veel beter om de stof ook echt te verwerken. En daar is samenvatten dé manier voor. Met deze vijf stappen heb je binnen no time de beste samenvatting ooit!

Stap 1: Weet wat je moet leren

Heel belangrijk. Zorg dat je weet wat je moet leren: vraag het aan je docent of raadpleeg de cursushandleiding of de syllabus of de reader, maakt niet uit. Zorg ook dat je weet of je bepaalde dingen extra goed moet leren of juist kunt overslaan, dat gebeurt ook nog wel eens.

Stap 2: Samenvatten tijdens colleges

Een samenvatting maak je niet alleen in je tijd buiten de colleges, maar ook tijdens de lessen. Als je klassikale uitleg krijgt over de stof, is het belangrijk om goed aantekeningen te maken want vaak snap je de stof beter als je docent het uitlegt dan wanneer je het zelf leert. Schrijf het zo helder en volledig mogelijk op en zorg ook dat je onthoudt dat je het hebt opgeschreven: je aantekeningen zijn namelijk straks een belangrijk onderdeel van je samenvatting. Zorg er ook voor dat je alle vragen stelt en steeds om uitleg vraagt, anders loop je tegen moeilijkheden aan als je straks je samenvatting maakt. Je kunt namelijk niet samenvatten wat je niet begrijpt.

Stap 3: Plannen

Als de colleges voorbij zijn of als er geen nieuwe stof meer wordt behandeld, is het tijd om te beginnen met leren. Zorg ervoor dat je op tijd begint: het is afhankelijk van hoe je graag leert wanneer je begint: ik voel me het lekkerste als ik ongeveer twee of tweeënhalve week voor de start van de tentamens begin. Maak een planning met daarin een overzicht van wat je moet leren en wanneer je dat gaat doen: verwacht niet van jezelf dat alles er na een dag in zit, dat werkt gewoon niet zo. Neem je tijd. Splits de stof op in hoofdstukken, doe bijvoorbeeld een hoofdstuk per dag of een hoofdstuk in twee dagen. Plan realistisch, met genoeg pauzes en beloningen, maar zorg ook dat je je eraan houdt.

Stap 4: Highlighten

Je begint met je samenvatting door te highlighten. Dat is namelijk dé manier om te zorgen dat je straks de belangrijkste stukjes goed terug kunt vinden. Neem een kleurtje markeerstift waar je de tekst nog goed mee kunt lezen en markeer steeds de belangrijke stukjes. Doe dit zorgvuldig, zodat je echt geen belangrijke elementen overslaat.

Stap 5: De samenvatting

Als je alle stof hebt gehighlight, ga je echt samenvatten. Dit is niet alleen maar het overschrijven van de stukjes die je hebt gemarkeerd: je gaat de stof, of in ieder geval de belangrijkste stukjes van de stof, de kernelementen zeg maar, in je eigen woorden omzetten. Gebruik daarbij ook de aantekeningen, neem die erin op – dan heb je vaak al een groot deel van de samenvatting erin zitten. Neem geen voorbeelden over uit de tekst, maar verzin je eigen voorbeelden zodat je ook weet dat je het snapt. Gebruik opmaakprofielen, opsommingen, vet en cursief, paragrafen enzovoorts om het overzichtelijk te houden en gebruik klare taal die je zelf ook gemakkelijk kunt lezen. Die samenvatting neem je dan steeds stap voor stap door in de aanloop naar de toets: je kunt bijvoorbeeld ook eerst het gedeelte dat je al hebt samengevat even doornemen voor je verdergaat met een ander onderdeel samenvatten. Je zult merken: ook als je niet zo goed bent in samenvatten, alleen al doordat je bezig bent met het omzetten in eigen taal en het focussen op de kernelementen verwerk én onthoud je het beter!

Kleine tips:

• Steef er niet naar de samenvatting uit je hoofd te kennen, dat hoeft helemaal niet want je hoeft ook echt niet alles goed te hebben – tenzij je dat juist heel graag wilt. Vaak is het vooral belangrijk dat je zaken als begrippen, data en namen goed kent.
• Het kan geen kwaad om een samenvatting van een ander te gebruiken ter ondersteuning: als je jouw samenvatting vergelijkt met de andere, kun je ook zien waar de verschillen zitten: als die er zijn is het raadzaam om even te kijken of je dat stukje stof wel echt goed hebt begrepen. Sowieso is het belangrijk om niet alleen maar prat te gaan op andermans samenvatting, want die persoon kan ook iets verkeerd hebben begrepen en dan zit jij met e gebakken peren.
• Uittreksels die je docent heeft gemaakt of die in je syllabus of misschien zelfs wel in het boek zelf staan kun je ook zonder problemen gebruiken ter ondersteuning! Daar zie je vaak ook de juiste technieken in. Of misschien kan je docent je wel helpen met het schrijven van een goede samenvatting.