Gruwelijk fantasierijk | Showstopper – Hayley Barker

Intense frustratie stroomt door mijn aderen. Het is het aloude en akelige besef dat we hier vastzitten, totaal afhankelijk en volkomen hopeloos. Als je als Droesem wordt geboren, behoor je tot het laagste van het laagste. Dan zul je verpletterd worden door de Zuiveren, met hun dominantie en hun doctrines die ons beschrijven als waardeloze, drabbige sedimenten die zich op de bodem van de maatschappij bevinden, terwijl de Zuivere elite – de superieure, hoogwaardige hoogheden – vanzelf en terecht komen bovendrijven aan de top, daar waar ze horen.

The Greatest Showman?

Showstopper was een paar maanden geleden absoluut overal. Lezers waren lyrisch, de uitgeverij stuntte enorm met de promotie en op vrijwel elke boekenblog stond wel een review. Het boek werd gepromoot als waardige gelijke van The Hunger Games, en tja… hoe graag je ook boven dat soort verkooppraatjes zou willen staan, dat lukt lang niet altijd. Wat mij echter vooral aansprak aan het boek en me over de brug naar de kassa trok, was de The Greatest Showman-vibe die ik ervan kreeg. Een straatarm meisje dat optreedt in het circus en een rijke jongen die verliefd op elkaar worden… ja hoor, ik zag Zac Efron en Zendaya alweer voor me. Misschien was dat een fout van mij, want misschien komt het wel daardoor dat ik het boek uiteindelijk jammerlijk vond tegenvallen. Maar een slecht boek? Nee hoor, dat is Showstopper zeer zeker niet.

Circus van de dood

In het Londen van de toekomst zijn de armoedzaaiers en minderheden uit de samenleving veranderd in uitschot: ze worden opgejaagd, geïsoleerd en vermoord. Op deze Droesems wordt enorm neergekeken door de rijke Zuiveren van de stad, en één van hen is Ben: de zoon van de minister van Droesemhandhaving. Zijn moeder aast op een positie als leider en Ben is opgevoed met de gedachte dat hij Droesems moet haten omdat ze niets waard zijn. Maar dan gaat hij op een avond naar het spectaculaire Circus, de rondreizende show waarin Droesems opreden – en vaak door de vreselijk wrede acts ter plekke in de circusarena overlijden. En daar ontmoet hij koorddanseres Hoshiko, die haar leven nooit zeker is. Er ontstaat iets tussen de twee, maar het is gevaarlijker en onmogelijker dan ze voor mogelijk hadden kunnen houden…

Dit vreemde circus bestaat uit mensen met verschillende huidskleuren en verschillende geloofsovertuigingen. Maar als je beter kijkt, lijken we meer op elkaar dan je zou verwachten.

Voldoet niet aan verwachtingen

Misschien ligt het aan mij. Misschien had ik niet moeten verwachten dat het een The Greatest Showman-achtig verhaal zou zijn. Misschien hadden mijn verwachtingen überhaupt lager moeten zijn. Of misschien heb ik gelijk dat ik het boek maar mwah vond. Want hoe graag ik er ook van ondersteboven wilde zijn, Showstopper deed me eigenlijk niet zoveel. Het voelde alsof ik steeds aan het wachten was op de actie, terwijl er eigenlijk maar heel weinig gebeurde, en het voelde alsof het steeds maar gewoon een beetje matigjes bleef. Ik kon er gewoon niet zoveel mee en eigenlijk besefte ik pas op het eind wat ik er dan nog enigszins goed aan vond.

Gruwelijk fantasierijk

Want wat er goed is aan Showstopper in mijn ogen, wat Barker echt goed heeft gedaan, is de wereld van het Circus. Met een opzwepende exposé zorgt ze ervoor dat je nieuwsgierig wordt naar wat dat nou precies voor spektakel is, en hoe meer artiesten je leert kennen, hoe meer je te weten komt over wat er op het toneel en achter de schermen gebeurt… hoe gruwelijker het wordt. Gruwelijk fantasierijk, welteverstaan, want het is echt bizar wat de Droesem-mensen wordt aangedaan en hoe het publiek daarvan geniet. In dat opzicht snap ik de vergelijking met The Hunger Games wel, want daar heeft het inderdaad wel wat van weg. Hoe dan ook heeft Barker de details en de sfeer heel goed weten neer te zetten en dat is ook meteen het enige echte pluspunt aan het boek, het enige wat ik er echt interessant en tof aan vond.

Elke dode raakt ons. Het wordt niet makkelijker op den duur en dat is maar goed ook. We zullen nooit ofte nimmer onverschillig worden. We zullen onze menselijkheid nooit van ons af laten pakken, ook al is die van hen lang geleden in rook opgegaan. Ze proberen ons tot beesten te reduceren, maar dat gaat ze niet lukken. Nooit.

Indoctrinatie

Want in het begin was ik ook erg nieuwsgierig naar het maatschappijbeeld waarin dit alles zich zou afspelen, en dat is inderdaad erg fascinerend: hoe kan het in hemelsnaam zo ver komen dat je mensen die minder bevoorrecht zijn, als ratten gaat behandelen? Het jammere is dat Barker dit systeem niet echt heeft uitgewerkt: je krijgt nauwelijks informatie over hoe het tot stand is gekomen en hoe het dan precies gaat. In plaats daarvan wordt goed duidelijk hoe ver de indoctrinatie gaat, maar verder kon ik het allemaal niet echt plaatsen en dat is toch wel erg jammer bij een dystopisch verhaal.

Matig

En verder… tja, verder vond ik het allemaal maar gewoon matig en deed het me eigenlijk niet zoveel. Ik had niet het gevoel dat ik de twee hoofdpersonen echt leerde kennen of om ze gaf: de circusartiesten en Bens familieleden – vooral zijn moeder – vond ik veel beter uitgewerkt en veel interessanter, maar die kregen dan weer relatief weinig aandacht. Daarnaast voelde het echt alsof er vooral veel instalove was terwijl er in feite maar heel weinig gebeurde. Door het gruwelijk fantasierijke sfeertje is het spannend en door de korte hoofdstukjes leest het heel vlot, maar ik voelde eigenlijk niets toen ik het dichtsloeg. Alsof het echt één grote opstap moest zin voor het vervolg, want dat moet er ongetwijfeld komen. Het was gewoon niet genoeg, terwijl het volgens mij echt wel de potentie had om beter te zijn.

Het is niet waar, wat ze ons allemaal voorhouden, over dat wij Zuiveren superieur zouden zijn aan de Droesems, omdat wij menselijker zijn en menswaardiger handelen. Mijn hele bestaan is gebaseerd op een leugen.

Conclusie

Showstopper is spannend en vlot geschreven, maar het is allemaal nét niet genoeg om echt goed te zijn. Barker heeft een enorm intrigerend, gruwelijk en fantasierijk circussfeertje neergezet met veel details en personages met kleurrijk potentieel, maar de hoofdpersonen springen er niet echt uit en zijn iets te veel met elkaar bezig. Het maatschappijbeeld wordt amper uitgewerkt terwijl het een heel fascinerend idee is, en er gebeurt gewoon te weinig. Uiteindelijk is Showstopper vooral veel spektakel, maar echt diepgaande inhoud is er niet. Heel toepasselijk als een soort circusvoorstelling die teleurstelt: de setting en wat erin gebeurt is tof en houdt je aandacht wel vast, maar uiteindelijk verlaat je de zaal met een gevoel van ‘’was dit het nou.’’ Jammer, maar helaas.

Titel: Showstopper (Show Stopper)
Auteur: Hayley Barker
Vertaald door: Zosja Jonker
Uitgeverij: De Fontein
Verschenen: februari 2018
Aantal bladzijden: 416
Genre: young adult dystopisch
Voor liefhebbers van: Suzanne Collins
Beschikbaar als: paperback, ebook
ISBN: 9789026143809
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |