Reflect and reminisce | Over verjaardagen en volwassenheid

Credits foto: Ineke Oostveen

Verjaardagen zijn eigenlijk een heel apart iets. Als kind vind je het fantastisch en tel je de nachtjes tot dat heerlijke festijn van cadeaus, slingers, taart, een partijtje en gezang. Op de middelbare school hecht je meer waarde aan grotere verjaardagsfeesten en cadeaus en wanneer je volwassen bent, wordt het weer een heel ander gevoel: minder bijzonder, omdat je er al veel verjaardagen op hebt zitten, maar toch nog feestelijk. Dat ervaar ik de laatste jaren ook: die kinderlijke opwinding is weg, en daarvoor in de plaats is een ander soort gevoel gekomen. Een gevoel van trots, van volwassenheid, van reflectie en groei.

Het leven vieren

Vroeger was ik zo’n kind dat echt naar haar verjaardag toeleefde en op de dag zelf de cadeautjes aftelde die ik nog dacht te krijgen. Zingen en slingers vond ik pas later leuk, maar het was vooral gewoon het feestelijke, het idee dat het míjn dag was. Zo’n dag waarop eigenlijk alles mogelijk was en er wordt gevierd dat je een jaartje ouder bent geworden. Maar eigenlijk ben ik nu, in mijn tweny something-jaren, pas gaan beseffen wat het écht betekent om jarig te zijn: dat je bewust stilstaat bij het feit dat je er bent. Dat je víert dat je er bent. Dat je een mooi leven hebt, een goed leven, dat je bent wie je bent. Dat het goed met je gaat. Maar ook bij hoe je gegroeid bent in het afgelopen jaar, hoe je veranderd bent.

Momenten en herinneringen

Het jarig-gevoel verdwijnt een beetje, en in plaats daarvan krijgt de eigenlijk gewoon normaal voelende dag toch een bijzonder randje. Deels doordat het nog een beetje magisch voelt, alsof het helemaal jouw dag is, maar deels ook doordat mensen aan je denken met felicitaties en kaartjes (en vooruit, de cadeautjes zijn ook nog steeds leuk, maar niet meer het belangrijkste). En omdat je het op een andere manier gaat vieren: in plaats van het verwachtingsvolle hopen op mooie cadeaus ben ik meer waarde gaan hechten aan herinneringen en momenten: ik vind het leuker om bijvoorbeeld een musicaluitje cadeau te krijgen, of een high wine, of een etentje: op die manier vier ik mijn verjaardag door iets tofs te doen met de mensen om me heen, die me hebben zien en helpen groeien. Want die groei, dat is waardoor verjaardagen zo bijzonder zijn voor mij. Dat bijzondere randje heeft ok daarmee te maken, met terugdenken en reflecteren en mijmeren over de afgelopen jaren.

Goede gesprekken

Zo kwam rond mijn achttiende verjaardag ineens het besef: het is eigenlijk best bijzonder dat ik er nog ben. Dat leidde tot een echt goed, maar ook intens gesprek aan de eettafel met mijn ouders en zus en zwager: over dat het een paar keer best kantje-boord is geweest, over slechte periodes en ziekenhuisherinneringen, over pijn en emoties. En daarna is het steeds teruggekomen: de gesprekken over hoe ik steeds weer opkrabbelde na een gezondheidsdip, over mijn altijd rotsvaste ‘’het komt goed’’-overtuiging, over dat we jaren geleden niet hadden durven dromen dat ik zou afstuderen aan het hbo en het onderwijs in zou gaan en dat we zouden praten over een lange termijn-toekomst. Het zijn geen schouderklop-gesprekjes, maar gesprekken die gewoon af en toe best gevoerd mogen en misschien wel moeten. Van die gesprekken waar dankbaarheid en inzichten uit voortkomen.

Volwassenheidsspurt

En rond mijn verjaardag van dit jaar was volwassenheid een soort hot topic. Sinds ik weet dat ik volgend jaar ga afstuderen, heb ik al het gevoel dat ik in een soort spurt zit: van het ene op het andere moment voelde ik de behoefte om wat serieuzer naar mijn geld- en spaarzaken te gaan kijken, maar voelde ik me ineens ook heel zeker over mijn carrièreplannen: freelancer onderwijsspecialist, een eigen onderneming… de ideeën voor wat ik allemaal zou willen doen als parttime soort van-docent na mijn afstuderen móesten gewoon mijn hoofd uit en in een Word-document gezet worden dat ik maar meteen ‘’businessplan’’ heb genoemd. Het is een soort gevoel van opwinding, omdat ik merk dat mijn entree in de ‘’echte wereld’’ dichtbij komt en daar best wel naar uitkijk, met gezonde spanning.

Nieuwe fase

In de zomer tussen de middelbare school en het hbo had ik het ook: een soort verandering op cognitief gebied, een soort nieuw niveau van stabiliteit en mindset… en ik denk dat ik dat nu ook heb, omdat er toch een nieuwe levensfase aan zit te komen. Tijdens het etentje voor mijn verjaardag dit jaar bracht ik op zeker moment zelfs ter sprake dat ik weer aan het nadenken was over opties voor zelfstandig wonen, omdat die zelfstandigheid en onafhankelijkheid op dezelfde manier naar me begonnen te lonken als de carrièreplannen.

Achterstand

Maar het gekke is dat ik, zo besef ik, ook een soort sociaal-emotionele achterstand heb. Verstandelijk gezien ben ik heel ver, maar emotioneel gezien niet. Dat heeft alles te maken met hoe close ik ben met mijn ouders en mijn afhankelijkheid van hen: het natuurlijke losmakingsproces waar je in de puberteit doorheen gaat, ervaar ik eigenlijk nu pas een beetje (nu ik meer dingen buiten de deur doe). En daardoor loopt mijn volwassenheid toch een beetje achter: mijn hersens willen sprintjes trekken, maar mijn gevoel is nog niet zover. Mijn gevoel vindt thuis wonen en veel tijd doorbrengen met papa en mama nog veel te fijn.

De tijd nemen

En ik weet ook dat dat niet erg is en vanzelf goed komt. Zoals mijn moeder zei: het feit dat je nu deze inzichten hebt en hiermee bezig bent, betekent dat er stapjes aan zitten te komen en dat je vanzelf verder zult kunnen groeien. Uiteindelijk is de tijd een keer rijp voor een nieuwe stap of een nieuw besluit, en dan merk ik het vanzelf. We veranderen en groeien allemaal, en dan is het juist zo bijzonder om daarbij stil te staan. En als je dan op je verjaardag daarover zit te praten tijdens een etentje of in de auto, en je kunt je realiseren dat die groei er is en daar blij mee zijn… dat is écht het gouden randje van een verjaardag.

Trots en dankbaar

On birthdays we celebrate not the years, but the growth they bring, postte ik op Instagram op mijn verjaardag. En dat is het bijzondere van een verjaardag, denk ik: je viert niet de leeftijd of het ouder worden an sich, maar je viert het besef dat je een jaar ouder en verder bent. Dat je veranderd en gegroeid bent en dat je niet meer dezelfde bent als vorig jaar, maar ook niet meer dezelfde als twee of vijf of tien jaar geleden. Verjaardagen zijn bij uitstek de gelegenheid om herinneringen te koesteren en nieuwe herinneringen te maken, om trots en dankbaar te zijn. En verjaardagen zijn ook hét moment om te bedenken waar je staat ten opzichte van een tijd geleden, en te beseffen dat die stap die toen zo klein leek, heel groot is gebleken. Alle stukjes groei komen bij elkaar op een verjaardag. Niet de cadeaus of de jaren tellen, maar de herinneringen en de groei.

Wat betekenen verjaardagen voor jou?