Tik, tik, tik. Het geluid maakt me altijd bang. Mijn adem vormt snelle wolkjes in de koude lucht. Zoals gewoonlijk voor het aanbreken van de dageraad zijn de muren van de cel klam en vochtig. Ik worstel om mijn armen uit de mouwen van het dwangbuis te krijgen, al weet ik dat het vergeefs is. Angst beperkt verstand, zegt Castro. Woede ook. Door het kijkgaatje in de metalen deur sijpelt aarzelend wat licht naar binnen. Het getik is opgehouden. Het waren vast de verwarmingsbuizen – het keldergedeelte van Cyns Delicatus Slavenschool is zo vervallen en afgeleefd dat alles rammelt – dus schud ik mijn hoofd en de ketting aan mijn halsband rinkelt. Omdat mijn voeten opgezwollen zijn na een hele nacht staan, trappel ik op de vloer.
Hoe ik bij dit boek kwam
Er zijn maar weinig van oorsprong Nederlandstalige boeken in het dystopische genre: over het algemeen moeten we het toch doen met de vertaalde auteurs. Helemaal niet erg, maar dan is het des te leuker om een boek van een Nederlandse auteur te ontdekken met een tof dystopisch concept! Zo ook Slaves: Raven 1 van Miriam Borgermans. Dit boek verscheen vorig jaar zomer en heeft sindsdien in mijn kast gestaan, want tja… bijna 500 bladzijden en geen ebook… daar begin je niet heel makkelijk aan. Maar het verhaal leek me wel heel cool: wat als slavernij niet iets uit de geschiedenis zou zijn, maar eerder regel dan uitzondering in de toekomst? Wat als meer mensen slaaf zouden zijn dan vrij? Ik was benieuwd – en ik werd niet teleurgesteld.
Waar het over gaat
Raven is een Delicatusslaaf: aan een prestigieuze school wordt ze opgeleid tot slavin voor rijkelui die iemand zoeken om aan hun persoonlijke wensen en behoeften te voldoen. Maar Raven heeft niets bijzonders, niets wat haar zal helpen zich te onderscheiden bij het vinden van een goede meester. En dat is belangrijk, want als ze geen goede meester vindt, zal ze worden onderworpen aan de grillen van Seamus, de zoon van schooldirectrice Cyn die een obsessie voor haar heeft. Ravens veiling komt eraan en in de aanloop daarnaartoe ziet ze steeds meer klasgenoten vertrekken. En dan doet zich een kans voor – maar is het wel een kans als ze eigenlijk geen keus heeft? Kan ze hopen op een klein beetje hoop en vrijheid, of is daar geen sprake van?
Wat ik ervan vond
Tijdens een workshop van auteur Jen Minkman heb ik een keer geleerd dat bij het dystopische genre de wat als…-vraag heel belangrijk is en dat daarop de futuristische maatschappij gebaseerd is. Wat als de samenleving in zuilen verdeeld zou zijn? Wat als jongeren op leven en dood tegen elkaar moesten vechten als nationale traditie? Wat als liefde verboden zou zijn? Wat als het leven zich alleen nog maar online afspeelde? En, in het geval van Raven 1: wat als slavernij aan de orde van de dag zou zijn? Ik vind dat een enorm boeiend en origineel idee, misschien zelfs wel een beetje gewaagd. En Borgermans heeft het ook op zo’n manier uitgewerkt dat het heel realistisch en daardoor des te meeslepender overkomt.
The Jewel
De eerste helft van het boek doet heel erg denken aan The Jewel van Amy Ewing: een prestigieuze school, opgeleid worden om te dienen, mannen die androgyn moeten zijn om vrouwen te plezieren, jonge vrouwen die niets waard zijn en alleen maar bestaan om de rijkelui te dienen… het kwam me op een positieve manier bekend voor, want Borgermans heeft de wereld heel gedetailleerd en sfeerrijk uitgewerkt. Het is intrigerend om te ontdekken hoe het zo is gelopen dat slavernij normaal en zelfs wenselijk is, om te lezen over de rol die slaven spelen in het leven van hun Meesters en natuurlijk over de manier waarop ze zich proberen te verzetten. Het heeft iets spookachtigs en ik vond het enorm interessant om er meer over te weten te komen.
Pageturner
Dat wordt nog versterkt door de onderbrekingen waarmee het verhaal doorspekt is: elk hoofdstuk begint met een quote uit een tekst over hoe je een goede slaaf moet zijn óf uit een gecensureerde tekst waarin wordt gesproken over vrijheid of de ellende van het slavenleven: daardoor wordt des te duidelijker hoe er naar slaven wordt gekeken en wat er van vrijheid wordt gevonden. Ook de schrijfstijl is krachtig: Borgermans zorgt er met korte hoofdstukken voor dat je aandacht wordt vastgehouden en het verhaal is totaal niet voorspelbaar. Het zit ‘m in de kleine wendingen en ontwikkelingen die duidelijk maken hoe Ravens wereld in elkaar zit en die daardoor je adem doen stokken en de pagina’s des te sneller doen ritselen. Tel daarbij op dat de plot steeds van koers verandert en dat ook het decor steeds wisselt en je hebt een rasechte pageturner.
Excentriek
En dan de personages! Borgermans heeft dankzij het meeslepende verhaal, de sterk uitgewerkte setting en de personages een heel rijke verhaalwereld geschapen. Niet alleen zijn Ravens gedachten en gevoelens heel mooi en metaforisch beschreven, ook kreeg ik maar geen genoeg van de andere personages. Zoals Seamus, wiens quotes tussen de hoofdstukken de rillingen over mijn rug deden lopen, want mán, wat is dat een psychopatisch personage! Maar ook de andere figuren hebben allemaal iets eigens: Cyn, van wie je niet echt hoogte kunt krijgen; de excentrieke en sympathieke Castro, de andere meisjes op school, Ravens Meester, de verschillende vrienden en vijanden die ze tegenkomt als ze eenmaal weg is uit de school… zij maken het verhaal nog levendiger dan het al is.
Te veel
En in de tweede helft van het verhaal is dat maar goed ook, want dan zijn het echt de personages die het boek dragen. Op Goodreads schreef ik al dat ik het boek tot bladzijde 247 echt super vond en erdoorheen vloog, maar daarna raakte de auteur me kwijt: de tweede helft werd zo langdradig en traag dat ik er bijna niet meer doorheen kon komen. Er gebeurde nog maar zo weinig en het duurde mede daardoor heel lang voordat ik het boek eindelijk uit had. Erg jammer, want de eerste helft is enorm tof en die had ook echt veel uitgebreider gemogen. Ik denk dat Borgermans de tweede helft beter als tweede boek had kunnen doen, want nu matcht dat niet met de sterke eerste helft. Al wordt Ravens vrijgevochtenheid in deze helft wel sterker duidelijk, maar dat is niet echt genoeg.
Conclusie
Borgermans heeft met dit eerste deel in de Slaves-serie een sterk en spannend verhaal geschreven dat zich afspeelt in een enorm prikkelende wereld rondom rijk uitgewerkte personages. De plot is dynamisch en de schrijfstijl sterk: het is alleen jammer dat de tweede helft flink wat minder vaart heeft en sneller gaat vervelen: het einde nodigt daarom niet echt uit tot het lezen van het vervolgdeel, dat vanuit een ander perspectief geschreven is.
Titel: Raven 1
Auteur: Miriam Borgermans
Serie: Slaves #1
Uitgeverij: Clavis
Verschenen: september 2016
Aantal bladzijden: 487
Genre: young adult dystopisch
Beschikbaar als: hardcover
ISBN: 9789044828689
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |