Lezen vs. Netflixen: hoe vind je de balans?

Het is een dilemma waar ik al jaren min of meer mee worstel: de keuze tussen lezen en televisie kijken in de avonduurtjes. Tussen een paar uur wegduiken in een boek en zo wat extra leesmeters maken en een paar uur bingewatchen. Het is natuurlijk de definitie van een luxeprobleem, en het is zelfs een probleem waarvan je met je ogen kunt rollen en kunt zeggen ‘’waar maak je je druk om, doe gewoon wat je wilt.’’ En ja, natuurlijk kan ik lekker doen wat ik wil. Maar ik vind het wel een punt: ik hou van lezen, maar ik hou ook van tv kijken en Netflixen. Ik wil graag meer leestijd hebben en meer meters maken, maar er zijn ook zo veel mooie films en series die ik wil zien. Dus… dilemma.

Avondritme

Ik heb eigenlijk al jaren een vrij vaste avondindeling. Vanwege mijn chronische vermoeidheid is het voor mij belangrijk en comfortabel om zo tussen zeven en acht uur ’s avonds mijn bed in te kruipen, pyjama en alles, en dan de rest van de avond lekker rust te nemen. Negen van de tien keer betekent dat dat de televisie aan gaat en dat ik twee tot drie afleveringen van een serie kijk – of vier tot vijf, als het twintigminutenafleveringen zijn – of dat ik geniet van een goeie film. Maar soms… soms heb ik geen zin in de televisie en breng ik die twee uur tot mijn bedtijd door met een boek.

Tv skippen

Ik weet niet wanneer ik daarmee ben begonnen: het heeft heel lang heel natuurlijk gevoeld om mijn avonden voor de televisie door te brengen en dan het uurtje voor ik daadwerkelijk ga slapen tot leestijd te bombarderen. Maar als ik nog tot wat later achter de computer zit, dan is het zomaar al negen uur voor ik op bed lig, en dan pak ik liever een ebook erbij dan dat ik de televisie nog aanzet. Of als ik door drukke dagen overdag weinig tijd heb gehad om te lezen, als ik voor mijn gevoel weinig toekom aan het boek dat ik lees, of als ik simpelweg geen zin heb in de tv en wel in wat relaxte leesuurtjes, afgewisseld met spelletjes op mijn iPad, dan vind ik het heerlijk om de tv een avond te skippen.

Lezen skippen

De laatste tijd doe ik dat echter niet veel meer, dat lezen in de avonduren: al mijn leestijd is verschoven naar het pre-bedtijduurtje. Als ik overdag druk ben geweest met school, vind ik het fijn om na het eten al op bed te gaan liggen, maar dan speel ik ook vooral spelletjes en zet ik om een uur of acht de tv aan. Dat ik ook zou kunnen lezen, komt minder vaak bij me op. Deels komt dat doordat ik tegenwoordig het pre-bedtijduurtje ook echt gebruik om gefocust en relaxed te lezen en dan vaak behoorlijk wat hoofdstukjes kan opschieten, deels doordat ik momenteel in een lekkere leesflow zit en niets te klagen heb over mijn leestempo en dus ook niet het gevoel heb leesmeters te moeten inhalen of extra te moeten maken… maar deels komt het ook doordat de tv me meer lokt dan een boek.

Lezen kost energie

Ik denk dat dat ook helemaal niet zo gek is: zoals ook in een artikel van Book Riot beschreven wordt, kost lezen soms nog best wat energie. Bij het lezen van een boek moet je nadenken, je moet verwerken wat je leest en geconcentreerd blijven. Zelfs als het boek niet al te uitdagend is, want bij om het even welk boek wil je onthouden wat je leest en er echt bij zijn zodat je er ten volle van kunt genieten. Het kost energie die je hersens, maar ook je ogen soms gewoon niet kunnen opbrengen als je al de hele dag hard hebt gewerkt en jezelf moe hebt gemaakt. Dat is ook de reden dat ik ’s avonds alleen maar ebooks lees.

Relaxen

En juist doordat lezen op zo’n punt energie vreet, ook al kan het ontspannend zijn, zet ik sneller de televisie aan. Tuurlijk, ondertiteling moet je ook lezen, maar je wordt wel meegenomen in het verhaal en je hersens hoeven minder hard te werken – zeker niet bij programma’s die je met je verstand op nul kunt kijken, zoals komedieseries en reality-tv. En laten we wel wezen: soms hebben we gewoon echt het gevoel dat onze hersens even uit moeten en dat we gewoon willen ontspannen, niet nadenken en niet afgeleid raken. Gewoon… kijken.

Verheugen

Maar weet je? Ook als ik niet eens supermoe ben, verheug ik me vaak gewoon op een televisieavondje. Ik verheug me erop omdat er momenteel tal van mooie series worden uitgezonden waar ik echt enorm van kan genieten en die het op zo’n moment ook echt winnen van het boek dat ik aan het lezen ben. En dan heb ik het nog niet een gehad over mijn overvloedige kijklijst op Netflix en de talloze toffe films die ik allemaal nog wil zien. Er zijn in deze wereld onwijs veel boeken die het waard zijn om gelezen te worden, maar er zijn ook zo onwijs veel series en films die het waard zijn om gekeken te worden. En dus zullen we altijd keuzes moeten maken.

Om even te illustreren: het feit dat ik minder leesavondjes en meer tv-avondjes heb, heeft ook te maken met het feit dat onze DVR om de haverklap gevaarlijk vol raakt en dat ik dus wel móet kijken als ik wil dat al die toffe films en series opgenomen blijven worden. En ter verdere illustratie: ik kijk zoveel televisie dat ik niet eens meer toe kom aan Netflix. Heb ik een keer zin in verstand op nul-tv, dán zet ik Netflix aan. Of als de mediabox het niet doet. Dan zet ik ook Netflix aan. Kun je nagaan hoe weinig ik nog bij mezelf denk: goh, laat ik eens gaan lezen.

Conclusies

Wat is nu de moraal van dit hoogst onsamenhangende, overpeinzende verhaal? Misschien wel dat ik de laatste tijd heb ontdekt dat het echt niet erg is om leestijd te vervangen door televisietijd. Dat mooie series en films net zo goed tijd en aandacht verdienen als mooie boeken, en dat het echt niet erg is of van minder intellect of bibliofilie getuigt als je de tv aanzet in plaats van een boek open te slaan. Dat het fijn is om in een leesflow te zitten die ervoor zorgt dat ik me niet schuldig voel als ik meer tijd aan de tv besteed dan aan een boek. Dat relaxprioriteiten nu eenmaal veranderen wanneer je werkritme verandert. Dat er vanzelf een moment komt dat er minder op tv is en de leesavondjes weer een optie worden. En dat leesavondjes des te fijner zijn wanneer ze sporadisch voorkomen.

En dat ik verder gewoon lekker doe wat ik wil. Zonder me schuldig te voelen. Want hoe je het ook wendt of keert: lezen, films kijken, series kijken, we doen het allemaal voor onze lol. En dat betekent dat we zelf bepalen hoe we dat doen. Dus laten we lekker lezen en kijken wat en wanneer we willen.

Herken jij het lezen/kijken-dilemma ook?