De docent die ik als stagiair ben

Bron beeld: Pixabay

Inmiddels is het vier weken geleden dat ik op mijn stageschool voor dit jaar ben begonnen en heb ik deze week voor de derde keer zelfstandig lesgegeven – met mijn begeleider als min of meer assisterende docent. De school, een cluster 3 vso-school voor chronisch zieke jongeren, is behoorlijk anders dan wat ik gewend was van mijn eigen vertrouwde mytylschool, maar is dat negatief? Nee, zeker niet! Sterker nog, op deze school heb ik weer heel andere, onwijs interessante mogelijkheden om te leren en me te ontwikkelen. Aangezien we ons nog tot en met morgen in de Week van de Leraar bevinden, vertel ik vandaag wat meer over mijn stage en over wat mij momenteel bezighoudt op dat gebied!

Ik ben deze stage begonnen met een aantal heel duidelijke leerdoelen voor ogen: werken aan mijn grenzen bijvoorbeeld, want dat vond ik vorig jaar erg lastig: wanneer mogen leerlingen even lachen en kletsen en wanneer is het tijd om weer op te letten? Ook zorgen voor vaart in de lessen vind ik lastig, evenals het inbouwen van voldoende persoonlijke interactie. Dat past allemaal heel goed bij de hoofdlijnen van de derdejaarsstage: dit jaar draait namelijk om het trainen van de competenties die te maken hebben met orde en klassenmanagement en activerende didactiek (ervoor zorgen dat leerlingen worden aangezet tot leren). Gelukkig – en dat vind ik altijd heel fijn – krijgen we bij deze taken ook nog ondersteuning in de vorm van hogeschoolvakken. Dit zijn namelijk echt dingen waarin je als docent heel erg moet groeien omdat je het niet na één jaar stage al onder de knie hebt.

Op mijn stage wordt er gewerkt in groepen van maximaal tien leerlingen die eigenlijk allemaal op een ander niveau zitten: het zijn allemaal tweedeklassers, maar KGT en BBL zitten gewoon door elkaar, om maar een voorbeeld te geven. Daardoor dachten we eerst ook dat het klassikaal lesgeven lastig zou zijn – want de ene helft van de leerlingen is dan al veel verder dan wat jij uitlegt en de andere helft snapt er niets van – maar dat valt heel erg mee! Ik heb ontdekt dat differentiatie, dus zorgen dat alles aansluit op de niveaus van alle leerlingen, helemaal niet zo moeilijk is hoewel ik wel heb moeten omschakelen van mijn eigen havo/vwo-niveau naar een eenvoudigere manier van uitleggen. Maar hierdoor kan ik in ieder geval wel zoveel mogelijk aan de slag met het ontwikkelen van mijn klassikale skills, en verder werk ik regelmatig met leerlingen individueel of in kleine groepjes. De lessen zijn dan geen echte lessen, maar vooral gerichte begeleiding. Vind ik ook heel erg leuk, want ik heb wel gemerkt dat mijn kracht heel erg ligt in het werken met kleine groepjes of enkele leerlingen omdat ik dan heel goed persoonlijk contact kan maken. Heeft er ook mee te maken dat ik bij het klassikaal lesgeven toch nog veel dingen mis, jammer genoeg: het spraakversterkertje geven de leerlingen wel heel trouw aan elkaar door (echt ontzettend fijn om te zien) maar er worden toch nog dingen gezegd die ik dan net niet hoor.

De afgelopen weken ben ik deels daarmee bezig geweest en heb ik dus ook deels lesgegeven, en eigenlijk gaat dat gewoon goed! Ik vond het best wel weer een beetje eng, omdat ik a) er een beetje uit was na de zomervakantie en de focus weer terug moest krijgen en b) niet heel erg het gevoel heb dat ik in mijn derde jaar zit. Dat komt doordat ik vorig jaar de stage van jaar 1 en 2 heb gecombineerd tot één stage in één schooljaar, en daardoor heb ik toch een klein beetje het idee dat ik een stage heb gemist terwijl ik wel gewoon alle onderdelen heb gedaan. Maar ik ben er ook heel snel achter gekomen dat ik a) eigenlijk al veel meer weet en veel meer kan dan ik zelf doorheb en b) meer invloed op de leerlingen heb dan ik denk. Dat laatste merk ik wel heel erg: ook al loopt het soms niet helemaal lekker omdat ik nog moet wennen aan de klassen, ze luisteren wel naar me en ze doen ook echt hun best als ik ze aan het werk zet – en bovendien merk ik dat het ook echt overkomt wat ik allemaal sta te verkopen, want de antwoorden die ze geven zijn vaak eigenlijk gewoon goed. En ik heb eigenlijk nog geen enkele keer een ordeverstoring meegemaakt… YAY!

En verder voel ik me gewoon heel erg op mijn gemak, eigenlijk. Er is een superleuk team van docenten dat me al helemaal heeft geadopteerd en echt als collega’s met me omgaat, mijn begeleider geeft me heel veel ruimte en mogelijkheden en geeft ook aan dat ze vindt dat ik het goed doe – en ik vind haar best een streng type, dus dat zegt denk ik wel wat. Daarnaast vind ik het gewoon nog steeds onwijs leuk: hoeveel tijd er ook gaat zitten in het voorbereiden van lessen, uiteindelijk raak ik helemaal excited omdat ik zo’n leuke les mag geven. Ik geniet van het kopen van magneetjes zodat ik mijn papieren met uitleg op het bord kan hangen, ik geniet ervan om een leerling op zo’n manier iets uit te leggen dat ik merk dat het begrepen wordt, ik geniet van het gevoel dat een les lekker liep, ik geniet van alle lesideeën die bij me opkomen en die ik eigenlijk zou moeten opschrijven. Telkens weer is het simpelweg dat besef dat ik doe wat me gelukkig maakt en wat ik wil blijven doen.

Toch is er ook nog iets anders. Ik zei net al dat het voelt alsof ik een stage gemist heb, alsof ik een stukje ervaring mis. Daar komt nog bij dat ik het over het algemeen heel erg jammer vind dat ik ‘’nog maar’’ stagiair ben. Veel van mijn medestudenten geven naast de stagelessen al heel wat uurtjes zelfstandig les, hoewel dat niet de bedoeling is omdat je dan niet meer echt aan het leren bent, maar het idee trekt mij heel erg aan. Ik weet van andere docenten dat lang niet elke stage voor hen leuk is geweest vanwege slechte begeleiding, maar ook vanwege vervelende klassen en ik heb vorig jaar ook ervaren dat sommige klassen gewoon heel weinig op hebben met stagiair-docenten. Daarnaast heb ik tal van ideeën voor lessen en systemen en werkwijzen, maar ik kan daar niet heel veel mee omdat ik grotendeels gebonden ben aan de eisen van de stage en de systematiek van de school. Ik heb geen eigen klassen met wie ik regels kan bespreken – dat is deel van mijn struikelblok op het gebied van grenzen stellen: uiteindelijk ben ik er maar een paar uurtjes per week, wie ben ik da om ze te gaan vertellen hoe ze zich moeten gedragen? Zoals mijn begeleider vorig jaar zei: dat is meer de taak van de mentor of van de vakdocent, niet van de stagiair – niet eens zozeer vanwege mijn geringe ervaring, maar omdat leerlingen het van zo iemand gewoon niet willen aannemen.

Wat ik heel erg graag zou willen, is een soort tussenjaar. Ik denk dat ik mijn afstudeerstage pas later kan doen dan de bedoeling is omdat ik eerst alle vakken van eerdere jaren afgerond wil hebben, maar ik wil die tijd niet zonder stage doorbrengen. Ik zou het heel fijn vinden om gewoon eens een heel of half schooljaar stage te lopen zonder specifieke taken, maar wel mét begeleiding, en dan gewoon de ruimte krijgen om me te ontwikkelen en extra ervaring op te doen, met eigen klassen en eigen systeempjes. En verder kan ik gewoon niet wachten tot ik echt zelfstandig voor de klas mag staan, maar ik geniet nu ook heel erg van het lesgeven als leerling-docent: ik heb nu namelijk veel meer het gevoel dat ik het ontspannen kan doen en dat het oké is als het niet super gaat, omdat ik nog van alles aan het leren en ontwikkelen ben. De tijd dat ik helemaal op mijn eigen manier voor de klas mag staan, komt nog. Nu gaat het om leren.  En glunderen wanneer een hele schattige leerling me met een nog veel schattiger stemmetje ”mevrouw” tegen me zegt.