Vivian 
13 februari 1542 Met opgetrokken schouders, al mijn spieren stijf van spanning, sta ik in de torenkamer die sinds gistermiddag mijn gevangenis is. Door het venster staar ik naar de grijze februarilucht. Er lijkt iets van neerslag uit te vallen. Natte sneeuw misschien. of regen, tranen van hemelse heiligen… Ik wil niet dichter naar het raam toe. Niets zien van het vreselijke dat plaatsvindt. Helemaal niets. Ook niets horen. Maar ik heb niets te willen: het opgewonden geschreeuw en ge-oreer glipt mijn cel binnen als een rat een boerenschuur. Ik druk mijn handen tegen mijn oren, laat ze direct weer zakken – zonder mijn handen om de dekens vast te houden, glijden die van mijn schouders. Ik heb hun warmte nodig. Ondanks het vuur in de haard heb ik het hier kouder dan in de koudste winter in Acworth House.
Eerste indruk
Ik ben heel lang dol geweest op de boeken van Philippa Gregory over het Tudor-hof en ook op andersoortige romans over deze periode en setting. Momenteel lees ik dit soort boeken niet zoveel meer omdat ik nu meer hou van het contemporary genre, maar toen ik in de gaten kreeg dat Kate Howard eraan zat te komen, ging het toch kriebelen en wist ik zeker dat ik ‘m heel graag wilde lezen. Joyce Pool is bekend van diverse historische jeugdromans, maar ik had nog nooit eerder iets van haar gelezen en was dus echt razend benieuwd. Ik had verwacht dat deze roman, net als de meeste, vooral over Katherine Howards periode als koningin van Henry VIII zou gaan, maar ik werd aangenaam verrast.
Waar het over gaat
Joan Acworth is de oudste dochter in een gezin dat van adel is, maar alleen de titel heeft en niet de rijkdom. Ze heeft daar ook nooit echt naar verlangd, maar voor haar moeder en zussen is dat anders: zij willen niets liever dan naar het bal dat op zeker moment wordt aangekondigd. En dus doet Joans vader iets wat ze hem nooit zal kunnen vergeven: hij verkoopt zijn dochter als bruid aan de wrede familie Bulmer. Joans echtgenoot behandelt haar zo slecht dat ze vlucht en haar familie om hulp smeekt. Die krijgt ze: een scheiding zit er niet in, maar ze mag wel weg bij haar man.
Joan wordt gouvernante op Chasworth House, waar de hertogin-douairière van Norfolk een zestal jongedames van adellijke afkomst onder haar vleugels heeft om ze op te voeden tot geschikte echtgenotes. Joan schrikt van de losbandigheid waarmee deze meisjes, onder wie de jonge Kate Howard, hun dagen doorbrengen en doet haar uiterste best om daar verandering in te brengen – zonder succes. En dan wordt niemand minder dan Kate naar het hof geroepen en Joan moet met haar mee.
Wat ik ervan vond
Ik ben voornamelijk positief verrast door de focus van het verhaal: de meeste romans gaan daadwerkelijk over het hof en het leven dat de personages daar leiden, maar Pool is een compleet andere weg in geslagen. Zij vertelt het uiterst boeiende verhaal van hoe Joan Bulmer terecht kwam bij de hertogin-douairière en het leven dat ze leidde te midden van jonge, verwaarloosde meisjes die maar heel weinig te doen hadden en dus op zoek gingen naar andere bezigheden. Het grootste deel van het verhaal gaat over het leven op Chasworth House en dat is enorm sfeervol neergezet, vol rake opmerkingen, treffende details en een eerlijk tijdbeeld. Het is duidelijk dat Pool bewust heeft gezocht naar een balans tussen feit en fictie en die heeft ze gevonden ook. Over wat zich precies afspeelde achter de gesloten deuren van de hertogin-douairière is niet veel bekend en net als ik zelf placht te doen heeft de auteur gepoogd de gaten zo zorgvuldig en accuraat mogelijk op te vullen. Dat is haar goed gelukt.
De twee hoofdpersonen in deze roman zijn erg sterk neergezet. Bij historische personages kun je ofwel de vrijheid die je hebt op het gebied van denkbeelden en gedragswijzen heel goed benutten, ofwel flink de fout in gaan door ze te modern te maken. Pool is erin geslaagd een middenweg te vinden: Joan en Kate passen perfect in het zestiende-eeuwse plaatje maar zijn ook sterk en vrijzinnig op een manier die hedendaagse vrouwen niet misstaat. Joan Bulmer is een vrij onbekend personage en haar visies en drijfveren worden mooi op de voorgrond geplaatst. Tegelijkertijd is daar de jonge Kate, die een bijzonder boeiende ontwikkeling doormaakt van levenslustig kind naar trouwe, vlijtige jongedame en weer naar paranoïde, afhankelijke koningin. Het is heftig, emotioneel en spannend om haar te leren kennen en je kunt gewoon niet anders dan om haar geven. Dat is ook maar goed, want helaas zijn de andere personages vrij ongrijpbaar: de meisjes met wie Kate bij de hertogin zit, kon ik nauwelijks uit elkaar houden en hadden niet echt een eigen persoonlijkheid. Ook de overige karakters, zoals de hertogin en de heren, hadden kleurrijke identiteiten kunnen krijgen, maar daar is de auteur aan voorbij gegaan. Wellicht bewust, zodat Kate en Joan meer aandacht zouden krijgen, maar het is wel jammer.
De verhaallijn is er eentje die blijft boeien: als je de historische context kent, maar zeker ook als je een leek bent op dat gebied wil je steeds weten hoe het verder gaat, wat er in het volgende hoofdstuk en de volgende passage zal gebeuren. Het verhaal is levendig, er is veel emotionele spanning en voornoemde historische context wordt treffend en eerlijk neergezet: Pool probeert de traditionele opinie over Katherine Howard en haar tijdgenoten te doorbreken door zich in de schoenen van deze mensen te verplaatsen. Het is echter enigszins jammer dat de laatste 70 bladzijden minder boeiend zijn: de schrijfstijl wordt dan wat zwakker, de personages lijken naar de achtergrond te verdwijnen en het wordt meer een verslag van hoe het verder ging terwijl ook daar de personages juist uitgediept hadden kunnen worden. Het einde, vol onzekerheid en berouw en wishful thinking, is dan wel weer erg sterk.
Een laatste kritiekpunt is voor mij gericht op de schrijfstijl. Deze is levendig en sfeervol, maar toch kwam ik er af en toe moeilijk doorheen: misschien had het te maken met de sporadische langdradigheid, misschien met de vaak onnodig ingewikkelde zinnen en passages die ik vaak twee keer moest lezen: ik weet het niet. Wel weet ik dat ik de structuur van het boek niet goed begrijp: het is verdeeld in twee delen die de titel dragen van de belangrijkste locatie in dat deel. Er is een deel voor Acworth House en een deel voor Chasworth House, maar wanneer het verhaal zich verplaatst naar het hof van de koning, hoort dat gewoon nog bij Chasworth House. Een muggenzifterig klein dingetje misschien, maar ik begrijp het simpelweg niet. Net zoals ik niet goed begrijp waarom het woordje bloedlijn per se in de titel terug moest komen… jazeker, het gaat voor een deel over de bloedlijn van Kates familie, maar toch.
Conclusie
Kate Howard: Bloedlijn is een mooie historische roman met erg sterke hoofdpersonen en thema’s, een absolute aanrader voor liefhebbers van het genre. De schrijfstijl en uitwerking van de overige personages laten wat te wensen over, maar dat valt te verwaarlozen.
Titel: Kate Howard: Bloedlijn
Auteur: Joyce Pool
Uitgeverij: Lemniscaat
Verschenen: oktober 2015
Aantal bladzijden: 271
Genre: historische roman
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |
