Vivian 
(Dit is een hele, HELE oude foto, maar het was wel verreweg de leukste van alle Efteling-exemplaren door de jaren heen, dus… ik ga er maar snel weer eens heen om een nieuwe te maken!)
Ik wilde hier al een hele tijd iets over schrijven, maar andere onderwerpen kregen eigenlijk steeds voorrang. Tot ik op Facebook tegenkwam dat het van 5 t/m 10 oktober, nu dus, de eek van de Toegankelijkheid is… en dat leek me een prachtig decor voor dit artikel. In augustus werd er namelijk nogal wat heisa gemaakt over de voorrang voor rolstoelgebruikers in de Efteling en ik moest daar toch wel een beetje om grinniken. Maar tegelijkertijd zette het me aan het denken, want… bestaat die voorrang eigenlijk wel echt? En is het inderdaad wel eerlijk?
Ik heb me er altijd vrij makkelijk bij neer kunnen leggen als iets niet ging met de rolstoel. Maar dat is eigenlijk vooral iets van de afgelopen jaren: daarvóór is het heel lang zo geweest dat ik nog flink wat lichter en kleiner was en dus makkelijk kon doorgaan voor een klein, niet mobiel kindje. Gevolg: mijn ouders konden me gewoon dragen en daardoor stonden we in attractieparken gewoon in de normale rij, niets aan de hand. Maar nu ik toch wel een kilootje of 40 weeg, is het tillen geen doen meer en ook niet meer echt veilig. Vroeger kon ik namelijk zelf ook nog wel een beetje lopen, aan de hand of zelfs los, maar nu gaat dat echt niet meer: stel dat er dus wat met een van mijn ouders gebeurt terwijl we in een attractie zitten, dan kan ik er niet uit. En zie de attractiewerknemers dan maar eens te vertellen dat ik eigenlijk in een rolstoel zit, dat wil je ook niet.
Toch merk ik wel dat ik nu eigenlijk nog maar heel weinig kan als ik in de Efteling of een soortgelijk attractiepark ben. Ik weet nog hoe teleurgesteld ik was toen ik in Disneyland voor de eerste keer niet in de Peter Pan-attractie mocht. Zelfs al geven mijn ouders aan dat ze me wel helpen met in- en uitstappen – want ook nu kan ik met hulp en steun wel een beetje lopen in de rij en bij het karretje – het mag gewoon echt niet, omdat je de hoogte in gaat. Ook bij de Efteling-attractie Droomvlucht heb ik me eroverheen moeten zetten dat ik er waarschijnlijk nooit meer in kan: ook daar zijn ze heel streng en het feit dat de karretjes dóórrijden terwijl je instapt, maakt het er niet veiliger op. Bij Villa Volta kun je alleen de voorshows zien. En laat dat nou net de leukste attracties zijn. Op die momenten denk ik enerzijds ‘’laat me er nou gewoon in, er gebeurt toch niks’’ en anderzijds begrijp ik het wel, want het is gewoon gevaarlijk.
Maar nu komt het. Er zijn attracties in de Efteling waar je wél met een rolstoel in kunt. En behoorlijk veel ook, als je afgaat op de informatie op de Efteling-website. Carnaval Festival, Fata Morgana, de Piranha en nog een aantal andere waar ik niet vaak in ga, zijn allemaal via een aparte ingang te bereiken, waar je vervolgens vakkundig naar de instap wordt begeleid. Maar… bij sommige van die attracties, namelijk de drie die ik net noemde, slaat het eigenlijk nergens op. Je hebt namelijk te maken met zo’n draaiend instapplatform, waar de wielen van de rolstoel flink door meegesleurd kunnen worden als je niet oppast. Bijna al die attracties hebben bovendien behoorlijk gammele bootjes als karretjes, dus één verkeerde stap en je bent heel ver van huis. Plus dat je verplicht een begeleider moet meenemen, anders mag je er gewoon helemaal niet in.
Tijdens het schrijven van dit artikel hing ik even wat rond op de website van de Efteling en kwam daar de pagina tegen met toegankelijkheidsinformatie. En raad eens wat daar staat? De aparte ingangen geven in geen geval voorrang, maar bieden u de kans buiten de reguliere wachtrij te wachten. Geen voorrang. Tja, wat is voorrang dan eigenlijk? Bij voorrang denk ik aan Disney’s It’s a small world, waar ze bootjes hebben met een rolstoelplek en waar ik in mag vóór de andere bezoekers instappen. Bij voorrang denk ik aan het feit dat ik vaak als eerste een attractie in mag stappen omdat ik wat extra tijd nodig heb, ook bij Disney. En dat is dus waar de boze mevrouw over klaagde, dat ze die voorrang onterecht vond.
Laat me eventjes iets duidelijk maken. Ik ben me ervan bewust dat ik soms best bof met de rolstoel omdat ik niet altijd in de rij hoef te wachten. Maar het is niet zo dat ik twintig keer per jaar naar een attractiepark ga om daar toch vooral van te kunnen profiteren. Sterker nog, als ik inderdaad voorrang krijg, ben ik me er maar al te goed van bewust dat andere mensen daardoor langer moeten wachten – en daarom glimlach ik altijd even naar ze, half dankbaar en half verontschuldigend. Ik vind het ook helemaal geen probleem om in de rij te wachten: sterker nog, er zijn attracties waar de rij juist leuk is omdat daar ook een heel decor van is gemaakt, zoals bij Droomvlucht en de Haunted Mansion-attractie in Disney. En dan vind ik het jammer dat ik dat mis. Maar… ik ben ook blij als ik niet in de rij hoef te wachten. Een dagje pretpark is voor mij namelijk al vermoeiend genoeg, in de rij staan kost tijd en extra energie. Ik kan bovendien lang niet altijd zomaar naar een pretpark en als ik er dan ben, wil ik er gewoon van kunnen genieten.
Oneerlijk dat gehandicapten voorrang krijgen? Nee hoor, want we krijgen geen voorrang. Ik heb het vaak genoeg beseft als ik werd opgehaald door een medewerker: het is puur geluk hebben als ze snel komen, want meestal sta je toch wel een kwartier of twintig minuten te wachten tot er eentje tijd heeft, en dan moet je vaak nóg wat langer wachten voordat je de attractie daadwerkelijk in kunt. Ja, er is een aparte ingang en ja, je mag soms vóór andere bezoekers het karretje in, maar echt voorrang is het niet. Het is eerder, en dat ben ik wel met de Efteling eens, op een andere manier wachten op je beurt. Het lijkt minder lang te duren, maar vaak duurt het wel gewoon lang.
En bovendien… we doen het niet expres. Ja, er zijn mensen die doen alsof ze gehandicapt zijn om maar voorrang te krijgen, en daar word ik misselijk van. Maar hé, de meeste mensen in een rolstoel zitten daar niet voor hun plezier in. Wat ze echter wél voor hun plezier doen, is naar de Efteling gaan. een wandelingetje door het sprookjesbos en een fotomomentje met Pardoes of Pardijntje, gewoon in het mooie park zijn op een mooie dag, iets lekkers eten en wegzwijmelen… dat is waarom ze naar de Efteling komen en waardoor ze even kunnen vergeten waarom ze in een rolstoel zitten. En ja, ik vind dat een beetje voorrang of hoe je het ook wilt noemen daar bij hoort. Buiten de Efteling is het super dat je laat zien wie je bent los van de rolstoel en wat je kunt en hoe sterk je bent en dat je net als anderen bent. In de Efteling en andere gelegenheden mag je best een beetje profiteren van de rolstoel. Andere mensen profiteren ervan dat ze in de leukste attracties kunnen en daarbij niet afhankelijk zijn van begeleiders. Mooie deal, toch?
Wat zijn jouw ervaringen met voorrang voor gehandicapten in pretparken?
Wauw, dat heb je heel mooi verwoord! Ik zit (gelukkig) niet in een rolstoel, ik kan (helaas) niet meer in de meeste attracties vanwege de klachten die ik heb, maar ik vind wel dat veel mensen zeuren als er een keer iemand ‘voor’ word gelaten die in een rolstoel zit. Je geeft hier al aan dat je vaak ook lang moet wachten want er is een medewerker die je op moet halen en dan moet je ook nog in de attractie geholpen worden. Mensen zijn ongeduldig in lange rijen en zien alleen maar dat er ‘weer zo’n eentje’ voor mag. Het is ook niet zo dat er constant 10 tallen mensen met rolstoelen of andere beperkingen staan te wachten. Wat is die ene plek nou op die hele wachtrij? 30 seconden langer wachten? Daarnaast is het logisch en heel fijn dat er een aparte ingang is.
En je hebt groot gelijk, soms mag je er best een beetje van profiteren dat je in een rolstoel zit. Je zit er niets voor niets in!
Annelies onlangs geplaatst…REVIEW: hip in de regen!
Wat een mooi artikel zeg. Heb er eigenlijk nooit zo bij stil gestaan allemaal. Ik vind het geen probleem als er iemand met een rolstoel wordt ‘voorgelaten’ (wat dus niet eens voorgelaten blijkt te zijn!). Het is, zoals Annelies al schrijft, niet alsof er enorm veel mensen staan met rolstoelen. Ik ga niet vaak naar een pretpark dus heb er zelf verder geen ervaring mee.
Kim onlangs geplaatst…15 dingen die ik irritant vind
Ik woon in België en heb dus niets opgevangen van die heisa rond de ‘voorrang voor rolstoelgebruikers’. Maar ik zat al snel met mijn hoofd te schudden terwijl ik jouw stukje las. Echt waar, ik snap die mensen niet die lijken te denken dat je voor je plezier in een rolstoel zit. Je kan zoveel dingen niet die voor iemand anders vanzelfsprekend zijn én dan gaan ze struikelen over het feit dat er voorzieningen bestaan voor minder mobiele mensen.
Zelf heb ik een onzichtbare handicap, of beter … meerdere onzichtbare aandoeningen die er voor zorgen dat ik heel veel dinge niet kan doen. Al jarenlang probeer ik mezelf voor te houden dat ik het me niet mag aantrekken wanneer onwetende mensen vinden dat ik een ‘makkelijk’ leven heb. Maar het kwetst uiteraard wanneer iemand lijkt te denken dat je komedie speelt.
zwartraafje onlangs geplaatst…De heerschappij van de maskers – Sabaa Tahir
Ik denk inderdaad ook dat het een behoorlijk probleem is dat mensen snel denken dat je het makkelijk hebt of het erger maakt dan het is terwijl ze in werkelijkheid gewoon niet weten hoe het zit.
Mooi geschreven! Ik denk inderdaad dat je al tegen genoeg dingen oploopt in je leven, en al krijg je wel voorrang, dan heb je toch ook eens geluk. Sinds kort is iemand in mijn omgeving ook niet meer mobiel en dan merk je pas hoe slecht dingen geregeld zijn voor mensen in een rolstoel, bijvoorbeeld op hoe weinig plekken er rolstoeltoiletten zijn (tenminste bij mij in de buurt).
Inderdaad! Lang niet alle openbare gelegenheden hebben ze, en als ze er zijn, is het ook niet altijd handig hoe ze zijn aangelegd. Gelukkig hoef ik er niet vaak gebruik van te maken, maar vervelend is het zeker als ze er niet zijn.
Heel sterk geschreven, maar eigenlijk is het belachelijk dat je dit moet schrijven. Ook al zou je wel direct de attractie in kunnen en dus op die manier voorrang krijgen: so what? Waarom mag iemand in een rolstoel geen voorrang krijgen? Ik kan er echt niet bij dat mensen zich hier druk om maken. Ze mogen blij zijn dat ze gewoon in de rij kunnen wachten en waarschijnlijk een veel betere gezondheid hebben dan degene die zogenaamd ‘voorrang’ zou krijgen.
Emily Lotus onlangs geplaatst…Wat is ME?