Vivian 
Vorige week kreeg ik een mail van school met daarin een persoonlijke uitnodiging voor de manifestatie ‘Yes, we can!’ van het PowerPlatform. Het PowerPlatform is het steunpunt voor studenten met een functiebeperking aan de Hogeschool Rotterdam, dat studenten op basis van informatieverwerving en inspirerende events helpt het optimale uit hun studie én uit henzelf te halen. De manifestatie was een bijeenkomst speciaal voor derdejaars van alle lerarenopleidingen van de Hogeschool, met lesgeven aan leerlingen met een functiebeperking als thema. Daar zouden lezingen en workshops over worden gegeven, en omdat ik niet alleen aspirant-docent ben maar ook zelf ervaring heb met naar school gaan met een functiebeperking, wilden ze mij er graag bij hebben. Ik had eigenlijk al meteen interesse, want niet alleen heb ik te maken met leerlingen met een functiebeperking – waarover ik naar mijn mening echt nog heel erg weinig weet – ook vind ik het superbelangrijk dat het passend onderwijs goed wordt ingericht, op een manier die ervoor kan zorgen dat leerlingen net als ik méér kunnen bereiken. En hoe kan dat beter dan door de docenten goed voor te bereiden?
Met de manier waarop Passend Onderwijs nu in elkaar zit, ben ik het niet echt eens, zoals je ook in deze post hebt kunnen lezen. Toch is er natuurlijk ook veel voor te zeggen dat kinderen met een beperking zoveel mogelijk in het regulier onderwijs moeten worden opgenomen: dat is goed voor hun sociale contacten, voor hun zelfvertrouwen en vooral voor hun maatschappelijke integratie. Toch ben ik ervan overtuigd dat de meeste kinderen met speciale behoeften beter af zijn op een speciale school, omdat ze daar onderwijs op maat krijgen en bovendien alle ruimte hebben om zich te ontwikkelen met zorg en begrip als basis. Maar dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan: hoe zou het passend onderwijs er nou eigenlijk precies uit moeten zien om het concreet functioneel te maken?
De eerste stap is eigenlijk simpel: bekwame docenten. Of je nou op het regulier onderwijs wilt gaan werken met zorgleerlingen of dat je een carrière in het speciaal onderwijs ambieert, zoals ik, goede docenten zijn sowieso belangrijk. En dan bedoel ik niet dat ze didactisch vaardig moeten zijn, dat is namelijk een open deur. Nee, ik bedoel dat ze op het gebied van leerlingzorg en -begeleiding moeten weten wat ze doen. Daarom vond ik het ook zo goed dat de manifestatie er was: daardoor konden studenten niet alleen heel veel theoretische informatie krijgen over belangrijke functiebeperkingen, maar ook via workshops, praktisch-strategische tips en spelletjes zelf ontdekken wat nou de beste manier is om leerlingen die speciale aandacht nodig hebben, deze ook te kunnen geven. Het is namelijk zo ontzettend belangrijk dat de docenten van de toekomst echt weten hoe het is voor al die leerlingen met autisme, dyslexie of een chronische ziekte: je kunt het nooit écht weten, maar je kunt wel je best doen en dat gebruiken om ze te kunnen helpen. Alleen al het feit dat je je best ervoor doet, zorgt dat je ze makkelijker weet te bereiken.
Ik denk dat er niet echt een sleutelmanier bestaat om leerlingen met een functiebeperking les te geven. Daar werd ook over verteld tijdens de lezingen: het belangrijkste is eigenlijk dat je oog hebt voor wat wel werkt: voor de dingen die ze wel kunnen en de mogelijkheden die ze wel hebben, en dat je daar vooral voor open moet staan. Je moet ze leren kennen en laten weten dat je er voor ze bent. Je moet ruimdenkend zijn: sta het bijvoorbeeld ook toe als een leerling alleen kernwoorden gebruikt bij een samenvatting in plaats van hele zinnen, of tekeningetjes in plaats van woorden. Denk in mogelijkheden en in antwoorden in plaats van beperkingen en vragen.
Wat mij betreft een prachtige filosofie, die mij doet concluderen: passend onderwijs staat of valt met de kwaliteit van docenten. Als ze mij aan het roer zouden laten staan van het hele gebeuren, dan zou ik weliswaar zorgen voor veel structuur, ontplooiingsmogelijkheden, goede zorg en zoveel mogelijk gepersonaliseerd leren en samenwerking met regulier onderwijs, maar ik zou toch in de eerste plaats zorgen voor goed getrainde docenten. Want leerlingen kunnen alleen de volwassenen van morgen worden als wij als docenten oog hebben voor de persoonlijkheden die ze zijn en de behoeften die ze hebben. En dat is zo gemakkelijk nog niet, maar het is ook niet onmogelijk.
Heel sterk blogje, ik geef je helemaal gelijk. Je hebt mensen nodig die meedenken, die niet afhaken wanneer het moeilijk wordt en vooral aan jouw kant staan. Wat mij betreft hoeft dit helemaal niet moeilijk te zijn, ik ben ook superblij dat ik op mijn school die juiste mensen tegen ben gekomen. Nu heb ik een tijd terug in een revalidatiecentrum gezeten en heb ik m’n ogen uitgekeken naar hoeveel jongeren daar in de steek werden gelaten door hun school/mentor. Terwijl, kom op; het hoeft helemaal niet moeilijk te zijn! Ja, het kost een beetje meer energie, maar er zijn zoveel mogelijkheden en de technologie van nu is zo handig. Als ik mijn geweldige mentor mag geloven, is dat beetje meer energie het dubbel en dwars waard, hij zei dat het hem voldoening geeft; een goed gevoel.
Al denk ik dat we een beetje geluk aan onze kant hebben gehad Vivian, samen met het tonen van de nodige inzet trouwens, want helaas werkt dat (nog) niet overal zo. Ik ben in ieder geval heel blij om te lezen dat ze bij jou ook zo hun best doen, dat heb je verdiend!