Het boek van voorheen – Jen Minkman

Als ik de deur van mijn kamer openduw, staan vader en moeder op me te wachten in de gang. De kleren die ik aan heb, voelen ongemakkelijk. Volwassenenkleding, ruwgeweven en van praktische snit. Gemaakt om lang mee te gaan. ‘Ik ga mijn eigen gang,’ zeg ik zacht. De woorden die ieder kind op zijn tiende uitspreekt, die mijn broertje straks ook zal uitspreken, klinken niet alsof ik helemaal zeker van mijn zaak ben. maar dat ben ik wel, want ik weet dat dit goed is. Dit móet goed zijn. Ik schraap mijn keel en verhef mijn stem. ‘Ik sta nu op eigen benen. Niemand zorgt voor mij, alleen ikzelf.’

Eerste indruk

Het Boek van Voorheen trok mij min of meer over de brug om een boek van Jen Minkman te gaan proberen: het omslag vond ik er zó mooi uitzien en ook het verhaal klonk mooi: geen standaard young adult-dystopie maar wel een beetje à la Divergent en misschien zelfs Delirium Amoris van Lauren Oliver. Een meisje dat opgroeit op een soort ouderwetse kostschool, maar ontdekt dat er meer is dan haar beschermde wereldje. Het bleek iets heel anders te zijn.

Waar het over gaat

De zestienjarige Leia woont al sinds haar tiende met haar tweelingbroer Colin en een grote groep andere jongeren in een landhuis. Ze leren daar hoe ze volwassen moeten zijn en voor zichzelf moeten zorgen, maar Leia twijfelt: ze begint zich steeds meer af te vragen of hun leider Sol niet gewoon sprookjes vertelt over het leven dat ze leiden en over de Dwazen – de mensen die geen Kracht in zich hebben – aan de andere kant van de Muur op het eiland. Ook Walt, die op precies die andere kant van het eiland Tresco woont, heeft zo zijn twijfels: zijn volk hecht veel waarde aan geloof, hoop en liefde en de beloofde komst van hun godin Annabel. Maar is dat allemaal wel echt zo? En hoe zit het dan met de Ongelovigen die aan de overkant van de Muur wonen?

Wat ik ervan vond

Zoals ik al zei heb ik dus nog geen andere boeken van Jen Minkman gelezen waardoor ik ook geen vergelijkingsmateriaal heb, maar Het Boek van Voorheen bewijst voor mij een aantal dingen. Ten eerste dat Jen duidelijk dol is op schrijven en dat ze de lat hoog legt voor zichzelf: het boek kwam op mij vrij pretentieus over en het haalt het gewoon niet helemaal. Jen kan absoluut schrijven en er waren veel elementen die me enorm aanspraken, maar het geheel is het gewoon net niet. Het is net een beetje te geknutseld, net niet helemaal overtuigend, net een beetje teveel van het goede.

Geen diepgang

Dat merkte ik bijvoorbeeld bij de personages: ik denk dat Jen een heel helder beeld had van wat voor mensen dat moesten zijn, maar het kwam niet helemaal uit de verf. Ik vond vooral dat Walt en Leia zich veel jonger gedroegen dan ze moesten zijn, veel kinderlijker: hun gedachten en gevoelens gingen van de hak op de tak en misten context. De twijfel over hun wereld en hun waarden kwam voor mij enorm uit de lucht vallen en ik miste echt diepgang in hun karakter. Het voelde een beetje alsof Jen een vriendenboekje voor ze had zitten invullen, zoals veel schrijvers doen, maar daarbij de diepere achtergrond een beetje vergat of oversloeg.

Sterke persoonlijkheid

Dat gezegd hebbende: zowel ik vond wel dat hun gedachten op een heel heldere manier werden neergezet en dat ze een vrij sterke persoonlijkheid hadden: Leia die zich niet zo laat inpalmen door anderen en voortdurend dapper is, Walt die van aanpakken weet en graag het heft in handen neemt. Hoofdpersonen die ik wel sympathiek vond, maar waar ik zo graag nog zoveel meer over had willen weten. Overigens vind ik dat Minkman het ook goed heeft gedaan met de minder belangrijke personages: ze hebben iets waardoor ze eruit springen en je aandacht vasthouden en dat maakt het fijn om over ze te lezen.

Sprookjesachtig

De wereld waarin het verhaal zich afspeelt voelde voor mij als één groot sprookje: het Boek van Voorheen, de Wereld achter Water, Hoophaven, de Weg van Vaarwel… het heeft iets mythisch en dromerigs, iets van een oud verhaal, en dat zorgde ervoor dat ik helemaal werd opgeslorpt door Jens levendige schrijfstijl. Het boek leest heel fijn en vlot weg en is makkelijk leesbaar door de korte hoofdstukken, maar het komt ook doordat de thema’s enorm boeiend en toegankelijk zijn. Het contrast tussen de Ongelovigen en de Dwazen is heel scherp uitgewerkt: je hebt autonomie en zelfstandigheid enerzijds, maar geloof, hoop en liefde anderzijds…

‘We halen onze waarde uit onszelf,’ zeg ik zachtjes. ‘Die kracht zit in ons. In mij, in jou. In de wereld om ons heen. Daar kunnen we op vertrouwen.’

Actueel

De mensen in beide werelden twijfelen of alleen autonomie of alleen geloof wel voldoende is en ik vond het heel bijzonder dat dit zo sterk naar voren komt, juist doordat het ook iets actueels heeft. Doordat het perspectief wisselt tussen Leia en Walt krijg je een heel breed beeld van de waarden van die mensen en ik had bewondering voor allebei de volken: de sterke, eenzelvige lieden enerzijds en de liefdevolle,  rotsvaste mensen anderzijds. Ik moest bij de mensen uit Hoophaven heel erg denken aan de christenen en hoe zij wachten op de komst, op de verlossing van Jezus. Prachtig hoe dat is neergezet en uitgewerkt!

Afgerond

Ik weet eerlijk gezegd niet zo goed wat ik moet zeggen over de uiteindelijke verhaallijn, maar ik ben in ieder geval blij dat Star Wars niet zo mijn ding is, anders was ik waarschijnlijk al heel snel afgehaakt. Laat ik eerst even zeggen dat ik het knap vind hoe Jen de plot heeft ontwikkeld: ze is niet bang geweest voor cliffhangers en voor wrede wendingen, en dat maakt het verhaal erg sterk. Langzaam maar zeker ontdek je bovendien hoe de vork in de steel zit: het begint erg ingewikkeld en het is allemaal nogal veel om te onthouden, maar de puzzelstukjes vallen uiteindelijk wel op hun plaats. Ik vind het ook een compliment waard dat het uiteindelijk mooi afgerond is: er komt een tweede deel, maar het eindigt niet met een grote cliffhanger, juist met een rustige afsluiting. Ook wel eens fijn!

‘Er is een kracht die in je woont,’ begin ik zacht. ‘Daar kun je uit putten als je er maar voor openstaat. Maar dat betekent niet dat je het allemaal alleen moet doen. Omdat er ook een liefdevolle macht is die over ons waakt. Die zoeken wij overdag in de zon en de bloemen als het lente en zomer is, in de kleuren van de rode bladeren van de herfst en in de schoonheid van de sneeuw als het winter is. Maar we hoeven er niet op te wachten. Het is er en het zal er altijd zijn.’

Star Wars

Toch heeft het boek voor mij flink wat geloofwaardigheid verloren door hoe alles in elkaar bleek te zitten. Het is maar goed dat ik niet veel van Star Wars weet, anders was ik waarschijnlijk heel snel afgehaakt: ik had echt een soort brain freeze toen me duidelijk werd dat die franchise over lichtzwaarden en sterrenoorlogen de basis heeft gevormd voor de plot. Het deed voor mij echt afbreuk aan de magie van het verhaal en ik vind het gewoon jammer. Jen heeft met het hele boek bewezen dat ze de fantasie heeft om een goed verhaal neer te zetten en dan zit het zo? Net alsof ze nog even snel iets moest verzinnen voor de deadline, ik vind het gewoon een beetje belachelijk. Zoals het gepresenteerd wordt is het op zich wel plausibel, maar het had gewoon heel anders gekund. Vind ik echt heel jammer.

Conclusie

Het Boek van Voorheen is een mooi verhaal met vooral erg mooie thema’s en een setting waar liefhebbers van sprookjes en mythen van zullen kunnen genieten. Maar het doet op veel punten erg geknutseld aan en het feit dat Star Wars de basis vormt zorgt ervoor dat je het een stuk minder serieus kunt nemen.

Titel: Het Boek van Voorheen
Auteur: Jen Minkman
Serie: Het Boek van Voorheen #1
Uitgeverij: Storm Publishers
Verschenen: april 2016
Aantal bladzijden: 277
Genre: young adult dystopisch
Beschikbaar als: paperback
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |

Jen en Storm Publishers, bedankt voor het recensie-exemplaar!