Vanuit een raam ergens in het midden, op tweehoog, vulde de lucht zich met kleur. Groene, gele, blauwe en paarse vlekjes die samen een bonte mengeling vormden. Het duurde even voordat Albert doorhad wat hij zag: tientallen felgekleurde vogels die naar buiten kwamen gevlogen, als in een Alfred Hitchcock-film. Luid krijsend bleven ze ter hoogte van het raam rondfladderen, alsof ze er nog niet aan toe waren om afscheid te nemen. Opeens schoten ze met z’n allen in een schuine lijn naar boven. Gefixeerd bleef Albert naar de vogels staren, bevroren in het moment. Pas toen ze achter de volgende flat waren verdwenen, besefte hij dat hij al die tijd was vergeten te ademen.
Eerste indruk
Dit is een boek dat ik absoluut nooit zelf gekocht zou hebben. ten eerste omdat ik nooit eerder iets van Marion Pauw heb gelezen en daar ook geen behoefte aan heb; ten tweede omdat ik slechts bij hoge uitzondering thrillers lees. Dit boek kreeg ik echter min of meer tegen wil en dank toen ik in de maand juni een bestelling plaatste bij Bol.com, vanwege de Maand van het Spannende Boek. Ik kwam het onlangs tegen in mijn kast en besloot het dan maar te lezen, aangezien het met slechts 95 bladzijden niet langer dan een dag zou mogen duren voor ik het uit had. Wat ik verwachtte? Niets bijzonders, gewoon een doorsnee thriller.
Waar het over gaat
De mooie 21-jarige Naomi wordt op een nacht onderweg naar huis van haar fiets getrokken, mishandeld en aangerand. Een toevallige voorbijganger redt haar, maar hij kan de politie weinig vertellen omdat hij te gefocust was op Naomi’s verwondingen. Voor buschauffeur Albert geldt dat echter niet: hij zat vanwege slaapproblemen op zijn balkon en heeft grotendeels gezien wat er is gebeurd… maar niet de politie gebeld.
Dat zorgt ervoor dat de rechercheurs op de zaak hem als verdachte gaan zien, en terwijl het onderzoek loopt, voegt Naomi zich naar haar slachtofferrol en beraamt Albert een plan om alsnog de held te kunnen zijn. Maar dat heeft nogal wat voeten in de aarde.
Wat ik ervan vond
Ik ben eerlijk gezegd behoorlijk verrast door dit boek. Het feit dat ik mij erdoorheen moest worstelen – wat ik nogal een prestatie vind bij 95 bladzijden – is vooral te wijten aan mijn aversie met het genre: ik word simpelweg niet geboeid door een whodunnit-verhaal, geef mij maar liever een epos waarin personageontwikkeling centraal staat in plaats van een moordzaak. Maar het werd mij al vrij snel duidelijk dat Grijs gebied eigenlijk niet per se een thriller is. Het leest vanaf het begin vlot weg en dat komt deels door de korte hoofdstukjes, maar voor een veel groter deel door de aard van het verhaal. Het is niet zozeer spannend, maar het sleept je wel mee en dat komt doordat het realistisch en levendig is. De personages zijn mensen die je als buren zou kunnen hebben en de gebeurtenissen kloppen met wat er in de maatschappij gebeurt, waardoor het verhaal een ‘’het zou echt kunnen gebeuren’’-gevoel geeft. Dat zorgt voor een bijzonder soort spanning.
Het verhaal krijgt een bijzondere dosis diepte door de personages: het zijn heel gewone mensen die in bizarre omstandigheden terechtkomen, net zoals in het dagelijks leven zou kunnen gebeuren. Door de perspectiefwisselingen ervaar je het verhaal ook echt vanuit de verschillende oogpunten: slachtoffer, dader, politie en getuige. Hierdoor wordt ook al snel duidelijk dat het niet gaat om wie het gedaan heeft, maar om de impact van het gebeurde op alle betrokkenen. Het draait om de vraag wat er met het meisje zal gebeuren nu ze voorgoed verminkt is, het draait om de vraag waarom de getuige eerst niet en nu wel de held wil zijn, het gaat om wat er eigenlijk gebeurt bij de politie in zo’n geval, het gaat om wat er in de verknipte geest van de dader rondspookt. Als lezer zit je wellicht te wachten tot onthuld zal worden welk personage het gedaan heeft, maar zo zit het niet: de identiteit van de dader is uiteindelijk geheel onbelangrijk. Zijn karakter, en het karakter van de andere personages, speelt een veel grotere rol.
Dit is wat Grijs gebied tot een literaire thriller maakt: het whodunnit-concept is ondergeschikt aan de gebeurtenissen en de personages. Dat neemt echter niet weg dat het boek verder weinig bijzonders is: het is te kort om echt inzicht te krijgen in heden, verleden en toekomst van de personages en de schrijfstijl is traag, waardoor het verhaal maar gewoon een beetje voortkabbelt en niet echt uitnodigt tot verder lezen. Op veel momenten is het allemaal behoorlijk banaal en overtrokken, wat het ook weer minder realistisch maakt. Bovendien: de zeer kleine letterdruk maakt dat het geen erg prettig leesbaar boekje is.
Conclusie
Grijs gebied heeft potentie: het verhaal is goed, evenals de achterliggende thematiek. Maar het is te kort en derhalve te nietszeggend om echt bijzonder te zijn. voor thrillerlezers een aardig boekje voor tussendoor, voor anderen niet per se een aanrader. Wellicht was het beter uit de verf gekomen als volwaardige thriller, maar helaas.
Titel: Grijs gebied
Auteur: Marion Pauw
Uitgeverij: Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek
Aantal bladzijden: 95
Verschenen: juni 2015
Genre: literaire thriller