Het laat me echt volledig koud. Ik duw de gedachte gauw weg en begraaf haar heel diep binnen in me, zoals ik altijd doe. Zulke gedachten horen niet bij Thora: ze horen bij de stem. Meestal is het hooguit een fluistering, gemakkelijk te negeren, maar soms klinkt hij luider en vermengt hij zich met mijn stem. Dat zijn de momenten dat ik me in de nesten werk. De stem wurmt zich tussen de gebroken stukjes van me naar buiten.
Meer van hetzelfde?
Toen Ash Princess een paar maanden terug verscheen, hield ik de recensies een beetje in de gaten om te zien of ik het boek wat zou vinden. En die waren eigenlijk heel gemixt: aan de ene kant zeggen mensen dat het eigenlijk meer van hetzelfde is en een formule volgt die ze al tig keer eerder zijn tegengekomen in YA-dystopia’s, maar anderzijds zijn er weinig echt negatieve recensies te vinden. Ik was dus heel benieuwd bij welk front ik zou horen, en toen ik begon te lezen viel me algauw iets op. In het begin zat ik vooral in de ‘’meer van hetzelfde’’-groep, maar hoe verder ik kwam… hoe positiever ik eigenlijk werd over alles wat het boek me te bieden had. En tijdens de boekenclub bij boekhandel Maximus omtrent Ash Princess ben ik zelfs op de barricade geklommen om het met hand en tand te verdedigen. Hoe komt dat?
Mijn moeder. In een ander leven was ik een ander meisje. Een ander soort prinses. Dat meisje kreeg te horen dat ze op een dag koningin zou worden, maar ze wilde helemaal niet dat dit waar was. Koningin zijn hield namelijk in dat ze leefde in een wereld waar haar moeder niet langer aanwezig was en die gedachte was onverteerbaar. Dat meisje is tien jaar geleden echter gestorven: voor haar is er nu geen hulp meer.
Kroon van as
Toen Thora zes was, werd haar alles afgenomen: haar koninkrijk werd veroverd door een vijandig volk, haar moeder werd vermoord en al haar andere dierbaren gevangengenomen of de dood in gejaagd. In plaats van kroonprinses werd ze de Asprinses, een trofee voor de heerser. Elke keer als er in het koninkrijk iets gebeurt wat deze Kaiser niet zint, wordt Thora – die eigenlijk Theodosia heet – daarvoor gestraft en vernederd. Ze heeft geen vrijheid meer en heeft moeten leren om haar kroon van as gedwee te dragen in een poging niemand boos te maken. Maar dan wordt ze geconfronteerd met vrienden uit haar verleden die haar misschien wel zouden kunnen helpen om tegen haar vijanden te vechten… als ze daar tenminste sterk genoeg voor kan zijn.
Not your average YA fantasy
Ash Princess begint als een zure appel: Sebastian gooit een soort infodump over je heen met feiten over de verovering van het koninkrijk en de edelstenenmagie zonder dat het echt begrijpelijk wordt. Het rare is dat het boek gepromoot wordt als een dystopie, maar het heeft maar een paar bladzijden nodig voor je erachter bent dat het dat helemaal niet is: het is dikke vette high fantasy. Ben je eenmaal aan dat idee gewend, dan is het niet zo’n zure appel meer en komt er een leestrigger tevoorschijn. En langzaam maar zeker wordt duidelijk dat Sebastian met Ash Princess eigenlijk bewust dan wel onbedoeld de formules en clichés van het fantasygenre doorbreekt – en ook nog eens op een vet indringende manier.
Is het beter als je om het leven wordt gebracht door iemand die jou haat of iemand die jou liefheeft?
Heftige impact
Eén van de dingen die erg sterk en bij wijze van spreken verfrissend is aan dit boek, is hoe gewelddadig en wreed het is. Ik heb maar heel weinig YA-boeken gelezen – en eigenlijk kan ik me er nu geen herinneren – waarin zoveel moord, mishandeling en seksuele intimidatie voorkomen. Meer nog sterker is de portrettering van geestelijke mishandeling en verwaarlozing: ook dit zie je maar heel weinig in andere boeken. Heldinnen zijn vrijwel altijd meteen dapper en flink, ongeacht alle mentale klappen die ze krijgen. Maar in Ash Princess wordt juist heel mooi duidelijk hoe heftig de impact is van tien jaar lang intense angst, dreiging en vernedering. En meer nog: hoe de impact daarvan je vormt als persoon, juist ook wanneer je opgroeit van kind naar volwassene. Sebastian laat dat heel mooi uit de verf komen op een manier die echt binnenkomt en bovendien heel belangrijk is.
Je zult blijven leven. Je zult vechten. De woorden fluisteren in mijn hoofd, maar ik ben geen vechter. Ik ben een doodsbange schim van een meisje. Ik ben een gebroken geest en een rillend lichaam. Ik ben een gevangene.
Stil verzet
Juist daardoor vond ik Thora als personage heel sterk en realistisch neergezet. Want ook in die vreselijk brute omgeving probeert ze zich in gedachten en door subtiel taalgebruik te verzetten en juist alle ellende en al haar kwetsbaarheid zorgen ervoor dat ze sterker wordt en verandert. De interessante flashbacks over haar moeder versterken dat, maar veel interessanter nog is de manier waarop ze zich heel stil, heel slinks en toch heel sterk besluit te verzetten. Ik vond het ontzettend boeiend om te zien hoe ze zich op glad ijs begeeft en kiest voor slimme spelletjes in plaats van voor vluchtpogingen of redding door mensen die sterker zijn dan zij.
Ik kan het spel van de Kaiser niet langer meespelen. Ik kan me niet langer aan zijn regels houden en hem vermaken, terwijl mijn volk ketenen draagt. Ik kan niet meer met Crescentia lachen en over poëzie praten. Ik kan hun harde, lelijke taal niet meer spreken. Ik kan niet langer een naam dragen die niet de naam is die mijn moeder me heeft gegeven. Vanbinnen is de hoop nog niet gedoofd. Wel bijna, maar hij smeult nog na. Ik heb uit wel minder smeulende resten weer vuur zien oplaaien.
Femme fatale
Ze wordt eigenlijk een soort femme fatale: ze pakt geen wapens op, maar manipuleert, liegt, wint informatie in en is bereid om steeds verder te gaan. Het resultaat? Onvoorspelbare wendingen en intens beladen intriges waar ik echt van heb genoten, zeker omdat er geheimen werden onthuld die haar als personage alleen maar sterker maakten. Bovendien geeft haar manier van verzet haar ook enorm veel diepgang, juist omdat ze zich steeds meer verscheurd gaat voelen tussen de verschillende kanten van wie ze is. Is ze meer de jonge Theo die op anderen vertrouwt? Verschuilt ze zich achter het stoïcijnse en gedweeë masker van Thora, die geen problemen veroorzaakt? Of… is ze Theodosia, de koningin die haar vernederende kroon van as afwerpt en de boel in de fik steekt?
Ik heb sinds de belegering elke dag gedroomd over vrijheid, al die tijd wachtend op dit moment, het moment dat iemand me zou meenemen, zo ver mogelijk van deze plek vandaan. Ik kan een nieuw leven beginnen in een ver land onder de open lucht, zonder Schaduwen die me voortdurend gadeslaan, zonder elk woord te wegen voordat het mijn mond verlaat, zonder op mijn gezichtsuitdrukking te hoeven letten. Ik zou de Kaiser nooit meer hoeven zien, nooit meer de zweep in mijn rug voelen snijden, nooit meer voor zijn voeten hoeven buigen. Ik zou me nooit meer hoeven vragen afvragen of dit de dag is dat hij me zo kapotmaakt dat ik niet meer te genezen ben. Vrijheid is bijna binnen handbereik. Ik kan weglopen en nooit meer achteromkijken.
Rijk
Maar er speelt nog zoveel meer. Ash Princess zit vol onwijs boeiende personages die elk zo hun eigen verrassende intriges met zich meebrengen: Thora’s enige vriendin Cress bijvoorbeeld, maar ook de Kaiserin, de piraat Dragonsbane en Thora’s jeugdvriend Blaise. Die personages groeien naarmate het verhaal vordert ook steeds meer in hun kleurrijkheid en daardoor wordt het verhaal als geheel steeds rijker. Hoe meer bondgenoten en medeverzetsleden Thora om zich heen verzamelt, hoe meer bepaalde vragen bij haar gaan prangen: hoe ver mag ze gaan om haar kroon terug te krijgen? En wie zijn de échte schuldigen in het verhaal van haar ellende? Sebastian zorgt vooral tegen het einde voor fascinerende wendingen en onthullingen die meer dan een beetje nieuwsgierig maken naar het vervolg.
Ik mag dan een jongedame in nood zijn, maar de Prinz kan me natuurlijk niet redden uit handen van zijn eigen volk. Van zijn vader, van hemzelf. Een monster kan niet tegelijkertijd ook de rol van held spelen.
Conclusie
Ash Princess is een verrassend goed boek dat gruwelijk en afschuwelijk is, maar juist daardoor een sterke rode draad hanteert van wreedheid en de impact daarvan op iemands geestelijke gezondheid. De rijke plot, boeiende intriges en de fascinerende personages bouwen het karakter van hoofdpersoon Thora met elk hoofdstuk verder op. Toegegeven: in het begin is het wat verwarrend en af en toe vervalt de auteur in langdradigheid, maar uiteindelijk zit het niettemin boordevol gebeurtenissen en ontwikkelingen. Het is jammer dat de liefdesdriehoek ook weer een rol speelt, maar dankzij de vragen die het einde doet rijzen voor deel twee is deze niet zo voorspelbaar. Een erg sterk en rijk boek dat anders is dan de meeste YA-fantasy: geknipt voor fans van Game of Thrones, Red Queen en Throne of Glass.
Titel: Ash Princess (Ash Princess)
Auteur: Laura Sebastian
Vertaald door: Valerie Janssen
Uitgeverij: Young and Awesome
Verschenen: juli 2018
Aantal bladzijden: 296
Genre: young adult fantasy
Leeftijdsadvies: 15+
Voor liefhebbers van: Sarah J. Maas
Beschikbaar als: paperback, ebook
Recensie-exemplaar: ja
ISBN: 9789025874704
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |