Ga lezen! | 5 tips om iemand aan het lezen te krijgen

We kennen het gevoel allemaal wel: je vindt lezen fantastisch, het is je grootste passie en er zijn tal van boeken waar je niet over uitgepraat raakt. Maar er zijn altijd wel mensen om je heen die lezen niet leuk vinden. Say what?! Ja jongens, het gebeurt. Sterker nog: heel veel mensen hebben andere hobby’s en vinden lezen helemaal niks. Heel jammer natuurlijk, want wij boekenwurmen willen niets liever dan zoveel mogelijk mensen aan het lezen krijgen, hen laten zien hoe awesome het is en dat ze nooit meer anders zullen willen. Maar hoe doe je dat? Hoe krijg je iemand op een fatsoenlijke en menslievende manier – wel zo prettig – aan het lezen?

Vraag naar de reden

Er zijn genoeg dingen die je kunt doen om iemand een duwtje in de richting van boekenliefde te geven, maar niet alles zal bij elke persoon werken. Je moet daarom eerst uitzoeken waaróm de persoon in kwestie niet leest. Is het vanwege dyslexie? Omdat-ie denkt dat lezen saai is? Vanwege een slechte ervaring met verplicht lezen of vanwege een stom boeken? Omdat-ie ‘’gewoon’’ liever andere dingen doet? Heeft-ie het lezen misschien gewoon nog nooit geprobeerd? Of… omdat-ie lezen gewoon niet leuk vindt? Ik zeg niet dat je iemand gegarandeerd kunt hersenspoelen, pardon, kunt overtuigen om te gaan lezen (zie ook het laatste advies) maar verschillende anti-lezensituaties vereisen verschillende aanpakken.

De juiste manier van lezen

Wat belangrijk is om te beseffen, is dat er tal van manieren zijn om te lezen. Als iemand lezen niet leuk vindt, heeft dat er vaak mee te maken dat hij of zij vastzit aan het ‘’stoffige leesbeeld’’: oude, dikke pillen over saaie onderwerpen en met moeilijke plotten. Maar juist door diegene te laten zien dat er zoveel leuke kanten zitten aan het lezen en dat het op allerlei manieren kan en dat er geen goed of fout is, heb je de meeste kans dat hij of zij zich écht openstelt voor het lezen.

Beveel het perfecte boek aan

Als iemand nog nooit écht een boek heeft gelezen of alleen maar de verkéérde boeken heeft gelezen, dan is de perfecte boek-theorie aan te bevelen. Oké, hét perfecte boek bestaat natuurlijk niet, want elk boek heeft wel dingen die een lezer niet zo aanspreken. Maar waar het om gaat, is dat je een boek aanbeveelt dat goed past bij de interesses van de persoon in kwestie en waarvan je denkt dat het zeker in de smaak zal vallen. Dit is natuurlijk ook maar een gok, maar je moet érgens beginnen. En heel vaak is één boek al genoeg om iemand nieuwsgierig te maken naar andere (vaak soortgelijke!) boeken. Durf hierbij ook uit je eigen comfortzone te stappen en bedenk: wat ik tof vind, hoeft hij/zij niet tof te vinden, het gaat om zíjn smaak! Als je zelf geen vergelijkingsmateriaal hebt, zoek dan op internet of vraag het aan medelezers.

Troon hem mee naar de boekhandel of bieb

Missie Besmet Anti-Lezer Met Boekenvirus kan het beste voltooid worden door diegene over te halen om gewoon eens een keertje mee te gaan naar de bibliotheek of de boekhandel. Beloof desnoods dat jullie daarna iets anders gaan doen en dat jullie weer weg kunnen gaan als hij het na bijvoorbeeld een kwartier niet leuk vindt. Laat hem lekker vrij langs de kasten neuzen of in de leeshoek gaan zitten of geef aanwijzingen. Je kunt ook een boekverkoper of bibliothecaris inschakelen, maar pas op dat het niet irritant wordt. Laat de boekensfeer gewoon zijn werk doen en kijk wat hij of zij ervan vindt omringd te worden door boeken. Wie weet word je nog verrast!

Bron beeld: Ashley Ella Design

Stel geen hoge eisen

Zoals ik net al zei: er zijn tal van manieren waarop je een boek kunt lezen. Stel dan ook geen hoge eisen aan het prille leesgedrag: bedenk dat audiobooks en ebooks net zo goed boeken zijn als hardcovers en paperbacks en dat dunne boeken net zo magisch kunnen zijn als dikke pillen. Keur vertalingen, graphic novels, novelles enzovoorts niet af en haal ook je neus niet op als die persoon kiest voor een genre dat jij niks vindt. Lezen is lezen! Zeker als iemand bijvoorbeeld dyslectisch is, zich slecht kan concentreren of slechte ervaringen heeft is vrijheid belangrijk. Leg ook geen druk op het leestempo, maar laat ‘m gewoon lezen en zie wat er gebeurt.

Laten kennismaken met sociaal lezen

Lezen is voor een groot deel iets heel persoonlijks en individueels, maar er zit ook een waardevolle sociale beleving aan vast die zomaar eens in de smaak zou kunnen vallen. Introduceer diegene dus eens in de wereld van fandoms, boekenclubs, Facebook- en WhatsApp-groepen voor lezers, boekenblogs, Goodreads, Boekstagram enzovoorts. Er is zo ontzettend veel in de sociale leeswereld en juist het praten over boeken en het delen van leeservaringen en enthousiasme over het lezen kan iemand helemaal verliefd doen worden op het boekenwurm-zijn!

Don’t push it

Het ergste wat je als boekenwurm kunt doen in een poging nieuwe boekenwurmen te rekruteren, is te veel pushen. Als je gaat smeken of aandringen of drammen, of als je blíjft pushen ook al heeft iemand aangegeven het écht niet leuk te vinden, is het foute boel. Lezen is tenslotte een hobby en moet leuk zijn en blijven, en iemand moet niet het gevoel krijgen dat de vriendschap afhangt van of hij of zij wel of niet leest. Natuurlijk kun je aanbevelingen doen en het presenteren als uitdaging en pitchen hoe leuk lezen wel niet is, maar uiteindelijk is het niet aan jou en hoe meer je pusht, hoe minder snel iemand écht zal gaan lezen.

Veroordeel anti-lezers niet

Om nog even aan te haken op het vorige punt: het is super als je iemand zover kunt krijgen dat-ie lezen leuk gaat vinden, maar weet dat er niks mis mee is als mensen lezen niet leuk vinden. Wees niet teleurgesteld, want mensen die niet graag lezen, moeten dat helemaal zelf weten en het doet niets af aan hoe leuk of slim of goedhartig of creatief ze zijn. Ga iemand niet anders behandelen omdat hij of zij niet wil lezen en denigreer ook niet: het is een beetje stom als je mensen die niet graag lezen minder aardig wilt vinden. En dan nog iets belangrijks: als jij jouw leesplezier blijft delen en blijft vertellen over toffe boeken (zonder dat het irritant wordt natuurlijk) gaat diegene misschien tóch ooit wel uit zichzelf een boek proberen. En hé, dat telt ook als aan het lezen krijgen!

Hoe krijg jij iemand aan het lezen?