Leven

Filosofie: Is ons leven gebaseerd op een verlangen naar macht?

Bron

Over een kleine drie weken zit ik alweer in mijn tentamenweek, jeetje wat gaat dat hard! Omdat ik deze periode het keuzevak filosofie heb gevolgd, moet dat natuurlijk ook getoetst worden. Nu vind ik het niet altijd makkelijk, maar vaak wel heel interessant en ook behoorlijk eye-openend. Zoals ik een paar weken terug al zei in een eerste blog over filosofie, spoken al die filosofische ideeën nog wel eens door mijn hoofd en omdat ik op het tentamen straks een essay moet gaan schrijven, leek het me geen slecht idee om daar alvast mee te oefenen in de vorm van wat filosofische blogjes. Twee weken geleden behandelden we de Duitser Friedrich Nietzsche, die niet alleen bekend is geworden door zijn theorieën over de dood van God en de gevolgen daarvan voor onze moraal: hij beweerde ook dat elke mens gedreven wordt door een zeker iets heel diep in zijn wezen. Dat iets, dat is volgens hem de wil tot macht.

Hij noemt het een arche: een uiterst beginsel van iets waaruit andere dingen voortvloeien. Net als bij een archetype, dat is in de letterkunde een stereotype is: een personage gebaseerd op één uitgangspunt, een arche dus. De arche van ons menselijk doen, denken en wezen is volgens Nietzsche de wil tot macht. Dat is wat ons drijft, dat is wat we willen bereiken, waarnaar we streven, waar al onze andere verlangens en wensen uit voortkomen. Die wil tot macht is altijd aanwezig, het vormt de basis van de orde der dingen: het is alsof we altijd in een koude oorlog verwikkeld zijn. Zelfs als het vrede is, strijden we nog om macht, ook al hebben we dat niet in de gaten. Het gaat altijd door, beïnvloedt alles en iedereen, het is er. Het is alles, het is leven.

Bron

Nu kan ik wel zeggen dat ik het hier in het begin helemaal niet mee eens was, echt niet. Ik bedoel, hoe kan macht nou de motor van alles zijn? Mensen zoals jij en ik, gewone mensen met gewone levens, hoe krijgen wij ooit macht? Willen we echt macht, is dat echt waarnaar we streven, is dat echt waarom we doen wat we doen? Ik niet, hoor. Ik hoef geen macht, ik wil gewoon mezelf zijn. En al die goedhartige mensen zoals de paus, de dalai lama, Moeder Theresa, zij doen toch ook niet al die goeie dingen voor macht?

Maar toen ging ik nadenken. Macht is eigenlijk best een gevaarlijk woord, maar vooral een heel veelzijdig woord. Want macht kan slecht zijn, dat denken de meeste mensen bij het woord, maar het kan ook heel goed zijn. Neem nou de president van de Verenigde Staten, die heeft natuurlijk superveel macht. En lang niet alle presidenten hebben die macht goed gebruikt, maar kijk eens naar Obama: die is volgens mij gewoon de goedheid zelve. Die is er echt niet op uit om corrupte spelletjes te spelen of inhalig te zijn met politieke beslissingen. Hij praat met iedereen, hoopt dat het met iedereen goed gaat en doet zijn best om dingen te bewerkstelligen en te veranderen – ten goede. Hij wilde president worden om dat te doen, hij wilde mácht om dat te doen. Zoiets soortgelijks geldt voor mensen die enorm goed van hart zijn, zoals de paus en de dalai lama. Zij doen het misschien niet voor de macht, maar ze hebben wel macht. Góede macht, ze hebben macht over mensen die in hun goedheid en hun ideeën geloven. Misschien wordt het niet zo beschouwd, maar als je erover nadenkt is het wel macht.

Bron

En ik dan? Ik wil docent worden om iets te veranderen in het onderwijs, dus als ik heel diep in mezelf kijk, wil ik eigenlijk ook macht. Macht om veranderingen te kunnen aanbrengen, om jonge mensen naar een goede toekomst te leiden. Ik wil mensen gelukkig maken of leren hoe ze gelukkig moeten zijn met Happiness in the Making – is dat eigenlijk niet ook een soort wil tot macht, een macht om goede dingen mee te doen, de wereld ten goede te veranderen, mensen te helpen? Het is góede macht, maar het is nog steeds macht…

Misschien heeft Nietzsche dus wel gelijk, misschien wil iedereen op een bepaalde manier macht en heeft iedereen dat ook wel op een bepaalde manier. Als je veel mensen om je heen hebt van wie je houdt en die van jou houden, heb je over hen ook een bepaald soort macht omdat je emoties bij ze uitlokt, liefde krijgt, maar ook omdat ze geneigd zullen zijn je te helpen, dingen voor je te doen. Dat is ook macht. Eigenlijk. Dus hij heeft eigenlijk wel gelijk…

Wat denken jullie?

You may also like...

1 Comment

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

CommentLuv badge

[instagram-feed]