Soms zijn er van die verhalen waarvan gezegd wordt dat je ze gewoon móet kennen. Boeken die je móet lezen, films die je móet zien, mensen waar je van gehoord móet hebben. Gewoon, omdat dat bijdraagt aan je algemene ontwikkeling en misschien ook wel aan je wereldbeeld. Süskind kreeg in januari 2012 veel goede reacties, zelfs zo goed dat er een boek werd geschreven gebaseerd op het filmscript. Ja, je hoort het goed, een boek gebaseerd op een film, net als bij Kenau. Ik heb inmiddels het boek gelezen en vond het erg goed, en daarna heb ik de film gezien. Nu is het niet zo dat het boek er eentje is die je gelezen moét hebben en de film is ook niet een film die je gezien móet hebben, maar Walter Süskind is wel iemand die je moet kennen omdat hij in de Tweede Wereldoorlog heel veel goeds heeft gedaan. En dat komt goed naar voren in de film.
Walter Süskind is een joodse Duitser die met zijn vrouw en dochter in Nederland is gaan wonen om te ontsnappen aan de Duitse overheersing, maar tevergeefs. De holocaust is in volle gang en Walter is niet alleen bang voor wat er met hemzelf zal gebeuren, maar ook voor zijn gezin. Om hen allemaal te redden, besluit hij het ondenkbare te doen: hij gaat voor de Duitsers werken als transportcoördinator in de Hollandsche Schouwburg, die joden huisvest in de dagen tot hun deportatie. Hij maakt zichzelf onmisbaar en wordt gespaard, maar zijn geweten knaagt – en daarom besluit hij zichzelf toch in gevaar te brengen en zijn uiterste best te doen om zoveel mogelijk mensen te redden.
Voor wie het niet weet: Süskind is vooral bekend geworden doordat hij in zijn baan bij de schouwburg honderden joodse kinderen hielp ontsnappen. Dat kon hij doen door de hulp van de crècheleidsters die de kinderen verzorgden, en vooral doordat de Joodse Raad de beslissingen mocht nemen over wie er op transport ging, want de Duitsers gaven alleen de aantallen door. Deze film geeft een ontzettend goed beeld van hoe het eraan toeging in zo’n wereldje. Persoonlijk wist ik niet dat er zoiets bestond als voor de Duitsers werken in ruil voor (tijdelijke) vrijstelling van deportatie en ik heb er onwijs veel van opgestoken. Hoewel ik niet zo van Nederlandstalige films houd omdat het acteerwerk over het algemeen te wensen overlaat, heb ik me daar bij deze film niet aan gestoord. De hoofdpersoon is erg goed neergezet en ook de andere personages komen helemaal tot leven door sterker performances. Het verhaal had van mij nog iets meer uitgediept mogen worden: het boek was namelijk beter door de perspectiefwisselingen ik had heel graag gezien dat de film ook af en toe in de gedachten van een ander personage kroop. Het verhaal is enorm emotioneel en soms adembenemend spannend uitgewerkt, het komt echt aan. Toch is er niet echt iets wat ervoor zorgt dat de film je bijblijft qua kwaliteit: hij is mooi gemaakt en mooi gespeeld, vertelt een mooi verhaal dat zeker indruk maakt, maar een meesterwerk is het niet.
Titel: Süskind
Jaar: 2012
Genre: oorlog/biopic
Schrijver: Chris Mitchell
Regisseur: Rudolf van den Berg
Cast: Karl Markovics, Katja Herbers, Tygo Gernandt, Jeroen Spitzenberger e.a.
Duur: 118 minuten