Experiment: één zin-recensies

Recensies kun je op tal van manieren schrijven. Je kunt plus- en minpunten bespreken, uitleggen voor wie het boek wel en niet een aanrader zou zijn, een uitgebreide analyse maken, je mening geven met video’s of foto’s, kiezen voor spoilerrecensies… de mogelijkheden zijn eindeloos. Ik heb zelf altijd het meest gehouden van lekker lange en uitgebreide recensies waarin k haarfijn kan beargumenteren wat ik goed en minder goed vond aan het boek, als een kritische recensent voor een krant of tijdschrift. Maar dat er ook een ander uiterste is, ben ik me pas kortgeleden gaan realiseren: recensies van één zin!

Kán dat wel?

Huh… recensies van één zin? Echt maar één zin? Maar… hoe dan? Het klinkt bijna onmogelijk, want hoe kun je nou überhaupt al je waardevolle gedachten en oordelen over het boek in één enkele zin stoppen? Of bedoelen ze dan een zin zoals de ellenlange beginzin van sommige boeken, waar rustig honderd woorden in staan? Nee, één korte en bondige zin. Van pak ‘m beet tien woorden. Ja, ik geef toe: dat klinkt alsof het heel erg lastig is, want het kán bijna niet anders dan dat je dan dingen compleet vergeet en geen recht kunt doen aan álles wat je van het boek vindt. Maar het kán wel. Er zijn bloggers die het doen. Zelfs boekpersonage Maddy uit Alles wat je lief is van Nicola Yoon doet het. Dus waarom zou ik het dan niet ook eens proberen? Misschien is het wel een heel fijne methode!

Meer tot de kern

Ik kan me maar zo voorstellen dat één zin-boekrecensies je enorm kunnen helpen om tot de kern te komen van wat je precies van het boek vindt. Mijn superlange en superuitgebreide recensies zijn altijd gebaseerd op een vaak ook lange en uitgebreide lijst met aantekeningen die ik tijdens het lezen heb bijgehouden, en in mijn recensies komt dan ook álles terug wat ik van het boek vind, alles wat bij me op is gekomen. Maar bij één zin-recensies moet je schiften. Kiezen. Kritisch kijken: wat vind ik er nu eigenlijk van, wat is het belángrijkste wat ik over dit boek wil zeggen? Wat weegt het zwaarste? Hoe zou ik dit boek beschrijven of pitchen, hoe zou ik iemand met weinig tijd ervan overtuigen dat het een must-read is? Of, nog specifieker: waarom heb ik dit boek uitgelezen? Waarom heb ik het *zoveel* sterren gegeven? Existentiële boekenvragen, dit. Maar wel waardevol!

Boeken onthouden

Ik denk dat één zin-recensies ook een bijzonder mooie manier vormen om de boeken die je leest, beter te onthouden. Nu houd ik namelijk een keurig schema bij met titel, auteur, uitgever, aantal bladzijden en blablabla. Maar als ik wil weten wat ik ook alweer van dat ene boek vond, moet ik toch echt mijn recensie op Goodreads of mijn blog raadplegen… en ik stel me zo voor dat bij het direct neerpennen van een zinnetje na het uitlezen, dat een heel mooi overzichtje oplevert dat me echt inzicht geeft in wat ik van welk boek vond en misschien de herinneringen eraan ook wel weer terugbrengt. Tuurlijk, dat zou met plus/min-lijstjes ook prima kunnen. Maar dat is het punt niet. Ik denk dat dit best een cool boekendagboek zou kunnen opleveren.

Spaart tijd en moeite

Tja… een zin is een zin. Eén zin is één zin. Het hoeft niet veel tijd te kosten om zo’n zin op te schrijven, omdat ik denk dat je daarbij toch vooral op je gevoel moet afgaan, en op wat er bij je opkomt als je terugdenkt aan het boek en de leeservaring. En kost het wel veel tijd en moeite om zo’n zin te bedenken en op te schrijven, dan is het waarschijnlijk niet de juiste methode voor jou – ook prima. Maar het is sneller en makkelijker dan uitgebreide recensies neerpennen, dat is een ding dat zeker is.

Het experiment

Gewapend met een leeg Word-document en de Goodreads-reviews van al mijn gelezen boeken van 2018 tot nu toe besloot ik een poging te wagen en voor elk van die boeken een één zin-recensie te schrijven. Het ging verrassend snel en ik wist eigenlijk verrassend snel wat ik wilde opschrijven en wat me is bijgebleven van het boek… en ik vond het leuk! Er komen soms ronduit poëtische en recht uit mijn hart afkomstige oneliners uit, soms treffende – al zeg ik het zelf – samenvattingen van de kwaliteit van een boek die perfect weergeven wat een boek naar mijn mening waard is. En wat blijkt? Het is helemaal niet zo moeilijk om zowel het negatieve als het positieve in één zin te vatten! Ik vind dit absoluut een mooie manier om me mijn gelezen boeken beter te blijven herinneren en ik ga het absoluut voortzetten. Het brengt ook echt meteen alle feels weer terug…

En wie weet… misschien plaats ik zo af en toe wel eens een overzichtje mini-reviews op basis van enkele zinnen. Dit bevalt me in ieder geval wel!

Regelgeving – Derek Otte

Vooral grappig op een aandoenlijke en liefdevol op een pure manier, en ook treffend op een briljante manier.

De stem van de zee – Mara Li

Hele mooie kruising tussen een sprookjeslegende en een dystopische, maar toch ook historische toekomst.

De roep van Avalon – Mara Li

Creatief en fantasierijk, maar ook huiveringwekkend interessant: legt een mooie basis voor deel drie.

TOFLOF – Derek Otte

Pittige en volwassen stream of consciousness-poëzie die ook regelmatig een snaar weet te raken.

De komst van de koning – Mara Li

Prachtig eind van een prachtige trilogie: onweerstaanbaar mooi hoe de personages groeien en de geschiedenis en de mythe worden herschreven.

Onbreekbaar – Hans Hagen

Afstandelijk, maar de boodschap over hoe we allemaal breekbaar zijn in onze eigen onbreekbaarheid komt mooi binnen.

Onweerstaanbaar – Rebecca Yarros

Mijn hart brak duizend keer in duizend stukjes, maar ik kreeg er een nieuw hart voor in de plaats.

Gewicht van water – Sarah Crossan

Prachtig voorbeeld van hoe bij proza in vrije versvorm heel veel kan worden gezegd in weinig woorden.

In het diepe – Estelle Maskame

De uitwerking van de thema’s in het bijzondere einde maken de houterige schrijfstijl en voorspelbare plot grotendeels goed.

milk and honey – Rupi Kaur

Van die gedichten die je het liefst duizend keer voor de eerste keer zou willen lezen.

Spiegel – Cara Delevingne

Een goed geschreven en sterk geplotte YA die mooi laat zien hoe heftig en rauw de puberteit echt kan zijn, maar jammer van het enkelvoudige perspectief.

Otis – Martijn Niemeijer

Mooi boek dat op gevoelige en aandoenlijke wijze laat zien dat we meer oog moeten hebben voor de Otissen van deze wereld: zij die alles goed proberen te doen en daarbij zichzelf vergeten.

Veel liefs, Lara Jean – Jenny Han

Het perfecte suikerspingehalte happy end-boek: alles eindigt precies zoals je wilt dat het eindigt.

Alle goede dingen – Clare Fisher

Goed boek, vooral doordat het niet gaat over wat er is gebeurd, maar over de hoofdpersoon en wie zij is.

the sun and her flowers – Rupi Kaur

Beeldschoon en ijzersterk door het geheel nieuwe level waarop processen van beschadiging, groei, genezing en empowerment beschreven worden.

Dit zijn de namen – Tommy Wieringa

Een boek dat boeiender wordt naarmate je verder vordert, maar dat toch vooral traag en langdradig is.

Hazelwoud – Melissa Albert

Mijn vingers jeuken om een Althea Proserpine en Sprookjes van het Achterland-fanfictie te schrijven, want de uitwerking van dit toffe idee stelde echt zwaar teleur.

the princess saves herself in this one – Amanda Lovelace

Rauwe simpliciteit en een bijzonder mooi sprookjesmotief op de koers van kracht en kwetsbaarheid.

Twee vrouwen – Harry Mulisch

Een hele aangename verrassing door de heerlijk vlotte schrijfstijl en het ongelooflijk intrigerende en interessante verhaal.

Onzuiver – Sarah Dalton

Maak het deeg van een ijzersterke maatschappijkritische dystopie, voeg er een feministisch laagje en een bovennatuurlijk sausje aan toe en een vlotte schrijfstijl als topping en je hebt een tof boek.

Waar ik ga – Gayle Forman

Prachtig om mee te worden genomen in het verhaal dat elk van deze drie hoofdpersonen te vertellen hebben, maar jammer dat de hoofdpersonen wat vlak bleven.

Fataal spel – Chinouk Thijssen

Hartverscheurend en bloedstollend spannend tegelijk.

Wat vind jij van één zin-boekrecensies?