Een sterk artikel schrijven in 3 stappen

Een tijdje terug schreef ik een stuk over het geven van schrijfvaardigheid aan mijn leerlingen en waarom ik dat nog best lastig vond. Lynn reageerde toen met het verzoek om wat meer informatie over het principe van een schrijf- en bouwplan. Natuurlijk wilde ik dat graag doen, maar het was even zoeken naar de juiste manier, aangezien dit geen onderwijsblog is. Toen bedacht ik: waarom zou ik eigenlijk niet eens wat tips geven over hoe je een goed artikel schrijft? Dat kan zijn voor je blog, maar ook voor een ander soort site. Het is namelijk zo dat ik mijn blogposts vrij snel en vaak uit de losse pols schrijf, maar de kwaliteit gaat er wel vaak op vooruit als je wat meer aandacht besteedt aan de voorbereiding van de tekst. En dat is precies waar ik wel het een en ander over te zeggen heb!

Stap 1 | Het idee en het concept

Een artikel schrijven begint natuurlijk met het idee. Misschien heb je zelf besloten waar je stuk over moet gaan of misschien heb je een onderwerp aangedragen gekregen: van een opdrachtgever, van een lezer, via sociale media… kan allemaal. Je hebt dan al besloten dat je met dat idee verder wilt, dat je het wilt gaan uitwerken. Maar van een idee moet je naar een concept en daarna moet je naar een echt goed stuk, en dat is best een sprong. Belangrijk is dan ook om na te denken over hoe je het idee wilt gaan vormgeven. Ik noteer vaak de inhoud alvast in steekwoorden zodat ik snel weer weet wat ik wilde bereiken met het idee. Daarnaast moet je bedenken hoe je het gaat formuleren: wordt het een persoonlijk stuk of wil je tips geven? Je moet vooral weten welke kant je precies op wilt met het stuk. Kortom:

• Wat is de essentie van dit artikel? Wat is de hoofdgedachte?
• Wat wil ik bereiken met dit artikel? Wil ik iets delen of mensen inspireren of informeren?
• Hoe ga ik dit artikel vormgeven? Met tips, anekdotes? Filmpjes, lijstjes?

In schoolse termen: denk na over onderwerp, doelgroep, tekstsoort, schrijfdoel en eventuele andere criteria die je belangrijk vindt. In deze fase denk je meestal ook na over de titel van je tekst en over eventuele afbeeldingen en andere extraatjes.

Stap 2 | De inhoud

Een stap die ik zelf erg belangrijk vind en die veel tijd en energie scheelt, is het maken van een zogenaamd bouwplan. Als je op school een tekst moet schrijven, dan is dit bouwplan een soort geraamte van je tekst waarin je per alinea noteert welke bestanddelen erin moeten staan. Zo uitgebreid pak ik het niet aan, maar ik vind het wel heel fijn om na te denken over wat er precies in het artikel komt te staan. Zo hoef je niet te gaan zitten staren naar een doelloos knipperende cursor, maar weet je precies wat je te doen staat. Dit is ook de fase waarin je op zoek gaat naar achtergrondinformatie, als je die nodig hebt: deze verzamel en noteer je zodat je hieruit kunt putten (let op bronvermelding). Je kunt het bijvoorbeeld zo doen:

• De inleiding: hoe begin je, wat is de aanleiding voor je stuk, hoe introduceer je het onderwerp?
• De kern: welke zaken moeten aan bod komen, welke tips, inzichten, informatiebrokjes, ervaringen?
• Het slot: eindig je met een conclusie, met een leuke uitsmijter, met een advies of een samenvatting of met iets anders?
• Aantal woorden: hoeveel woorden moet je stuk hebben en hoeveel woorden wil je per onderdeel gebruiken?
• Hoofdgedachte: hoe zou ik mijn tekst in één zin kunnen samenvatten?

Dit is ook een vrij schools rijtje, maar het zal je verrassen hoeveel overzicht je erdoor krijgt!

Meer weten over hoe je het schrijven van een blogpost aan kunt pakken? Linda van Streets Ahead schreef daar een goed stuk over, inclusief superhandige en inspirerende freebie!

Stap 3 | De tekst schrijven

Vervolgens ga je de tekst dadawerkelijk in elkaar draaien, en het is dan natuurlijk de bedoeling dat dat vrij makkelijk gaat door de voorbereidingen die je hebt getroffen met je concept en je bouwplan. Je gebruikt de informatie die je daarin hebt genoteerd, maar durf daar ook vooral van af te wijken! Het overkomt mij vaak genoeg dat ik een heel andere kant op ga dan ik voor ogen had en dat dat dan ook gewoon beter werkt. Niets mis mee! Probeer de tekst in één keer te schrijven zodat je in een flow raakt en je kracht in je verhaal kunt storten en probeer bij alles wat je schrijft het yes-gevoel te bereiken door het echt uit de krochten van je wezen te trekken. Klinkt heel zweverig, maar het gaat er simpelweg om dat je niets moet schrijven waar je niet 100% achter staat.

Heb je je artikel eenmaal geschreven en ben je daar tevreden over, wees dan nog eens extra kritisch: haal fouten en onvolkomenheden eruit, ga na of je alles echt oké vindt, vraag iemand om feedback en zorg dat alle afbeeldingen, quotes, links, video’s en dergelijke goed staan en je tekst ook echt versterken. Maar dat zijn eigenlijk maar bijzaken: heb je de bovenstaande stappen doorlopen en een goed gevoel bij je artikel? Dan ben je klaar! Overigens kun je de stappen ook prima door elkaar doen: lukt het schrijven even niet, denk dan na over de essentie van je tekst en ga desnoods een andere kant op, werk dat eventueel opnieuw uit of kies voor een totaal andere insteek. Brainstorm, oriënteer, experimenteer, schrap en schitter!

Hoe ga jij te werk bij het schrijven van een blogpost of artikel?