Daan en Nadia – Esther Walraven

‘Gaaf optreden, man!’ Ik ben net bezig mijn gitaar terug te stoppen in de hoes, als er ineens een meisje met lang, donker haar naast me staat. Haar lippen zijn felrood gekleurd en haar ogen net iets te zwaar opgemaakt. Lachend kijkt ze me aan. Ze komt me vaag bekend voor, maar ik weet niet meer waar ik haar van ken. ‘Dank je!’ antwoord ik. Het optreden was inderdaad fantastisch. Het publiek was laaiend enthousiast en ook de nieuwe nummers gingen lekker. Ik rits mijn gitaarhoes dicht en zet het instrument in een hoek. Een kleine duizeling trekt door mijn hoofd. Met mijn hand veeg ik het zweet van mijn voorhoofd en laat me zakken op een box aan de zijkant van het podium. De bastonen van de subwoofer vibreren door mijn buik. Mijn hoofd bonkt mee op de maat van de muziek.

Eerste indruk

De Nederlandstalige kruising tussen The fault in our stars (Een weeffout in onze sterren) van John Green en Eleanor en Park van Rainbow Rowell: dat is hoe Daan en Nadia van Esther Walraven werd bestempeld door de pers. Nogal een etiket, als je het mij vraagt: twee meesterwerken uit de Young Adult-literatuur die het moeten afleggen tegen het debuut van een relatief onbekende schrijfster? Hmm, ik was sceptisch, maar het leek me wél een mooi boek. Dus toen ik erachter kwam dat Esther Walraven naar Donner Rotterdam zou komen (aanstaande zaterdag, yay!) besloot ik het boek gewoon te bestellen. Ik verwachtte een emotioneel liefdesverhaal over twee getraumatiseerde tieners, en verder wist ik het eigenlijk niet zo goed. Maar benieuwd was ik zeker.

Waar het over gaat

Het lijkt Daan voor de wind te gaan: hij is bijna aan zijn eindexamen toe en heeft al mooie plannen voor na de zomer, een doorbraak met zijn band lijkt nabij en hij heeft vrienden en een familie met wie hij zich gelukkig prijst. Maar dan gaat het na een optreden mis, wordt hij met spoed opgenomen in het ziekenhuis en blijkt hij een agressieve hersentumor te hebben: het is nog maar de vraag of hij die zal kunnen overleven. Tegelijkertijd is er Nadia, wier leven een hel is: haar vader is er nooit, haar moeder wil niet naar haar luisteren en ook haar veel te handtastelijke oom Geert is ze liever kwijt dan rijk. Om alles een beetje aan te kunnen, snijdt Nadia zichzelf. Dat gaat op een gegeven moment mis, en dan ontmoeten Daan en Nadia elkaar in het ziekenhuis. Daan, die zich nog zo wanhopig vastklampt aan het leven, kan Nadia misschien wel op zijn manier redden. Maar kan Nadia wel iets voor Daan doen? En wat is het eigenlijk waard als ze verliefd op elkaar worden?

Wat ik ervan vond

Het eerste wat me opviel toen ik Daan en Nadia doorbladerde om een indruk te krijgen voordat ik begon met lezen, was hoe kort de hoofdstukken waren. Héél veel hoofdstukken, geen enkel exemplaar langer dan vijf bladzijden, afwisselend vanuit het perspectief van zowel Daan als Nadia. Die korte hoofdstukken zorgen er mede voor dat het boek heel toegankelijk is: het leest enorm vlot en heel makkelijk. Dat is positief, maar tegelijkertijd vind ik het ook jammer: juist daardoor is de schrijfstijl namelijk ook vrij kinderlijk. Misschien is het boek bedoeld voor een wat jonger publiek of misschien heeft Walraven er geen erg in gehad… maar het was voor mij een beetje té simpel.

Ook de personages waren een beetje te simplistisch naar mijn smaak. Er zat geen echte diepgang in hun gedachten: die werden erg kinderlijk en eendimensionaal beschreven terwijl ik jongeren van die leeftijd – 15-18 – toch wel wat volwassener inschat. Dit was dus niet helemaal realistisch. Daarnaast miste er bij Nadia een echte ontwikkeling en waren er naar mijn smaak een beetje teveel momenten waarop er gezwolgen werd in zelfmedelijden: natuurlijk is het allemaal heel heftig en naar wat je meemaakt, maar opnieuw: als daar meer diepgang in had gezeten, was het voor mij veel geloofwaardiger en minder zeurderig geweest. Overigens vond ik de personages niet alleen maar flat: Daan maakt wel degelijk een heel boeiende ontwikkeling door en ik vind dat Walraven zijn denken, doen en laten rondom zijn ziekte heel sterk heeft neergezet: het was op veel punten zelfs herkenbaar. Daarnaast vind ik het ook erg goed dat Daan en Nadia allebei gewoon jongeren zijn die zich bezighouden met studiestress, seks en meer van dat soort dingen: dit mag ook wel eens wat vaker benadrukt worden in plaats van dat de hoofdpersonen per se uniek moeten zijn.

Ondanks dat de diepgang op veel punten ontbreekt, waardoor het oppervlakkig blijft en er veel gemiste kansen overblijven, heb ik het beste commentaar voor het laatst bewaard. Want Daan en Nadia is een boek dat even tijd nodig heeft om op gang te komen, maar vervolgens hoe langer hoe beter wordt. Voor je het goed en wel beseft, zit je er helemaal in en leef je ontzettend mee met de personages en hun wel en wee. Dat het boek toegankelijk is, betekent namelijk ook dat het enorm visueel en levendig is: je ziet alles zonder moeite kristalhelder voor je. Bovendien word je meteen in het verhaal geknald: het begint vrij abrupt en vervolgens blijft de vaart er continu in zitten. Het is absoluut een no nonsense-verhaal: geen langdradige of overbodige dingen, geen gedoe, gewoon een goed verhaal. Deze opbouw werkt heel goed, vooral omdat je wel ongeveer kunt voorspellen hoe het zal eindigen, maar het op geen enkel moment te duidelijk wordt. De grijstinten van de pagina’s die vanaf het begin opvallend zijn, krijgen gaandeweg ook steeds meer een functie en dat draagt veel bij aan hoe de personages geleidelijk aan veranderen.

Tot slot wil ik echt nog even mijn complimenten uitspreken over de thematiek: ik vind het heel knap hoe reëel Walraven het ziekteproces van Daan heeft neergezet. In veel boeken waarin kanker een hoofdrol speelt, blijft het vrij vaag en wordt er niet echt aandacht besteed aan hoe het dan is: in Daan en Nadia volg je dit juist op de voet en dat maakt het enorm aangrijpend en beklemmend. Het is een verhaal dat je absoluut niet onberoerd laat: integendeel, het heeft me tot tranen gebracht met de laatste paar pagina’s. Ik vind het geen Fault in our stars, daarvoor is het toch te anders, maar de vergelijking met Eleanor en Park klopt wel een beetje. Maar eigenlijk is Daan en Nadia gewoon een mooi boek dat niet met buitenlandse tegenhangers vergeleken moet worden: het heeft zijn eigen kwaliteiten en verbeterpunten.

Conclusie

Daan en Nadia is een mooi boek dat een bijzonder beeld geeft van het proces van kanker hebben, maar dat ook laat zien hoe twee beschadigde tieners elkaar de hand kunnen reiken. Het had een nóg mooier verhaal kunnen zijn als er meer diepgang in had gezeten en de schrijfstijl wat volwassener was geweest, maar voor nu is het een boek dat zeker een chapeau verdient.

Titel: Daan & Nadia
Auteur: Esther Walraven
Uitgeverij: Van Goor/Best of YA
Aantal bladzijden: 272
Verschenen: februari 2016
Genre: young adult roman
Beschikbaar als: paperback, ebook
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |