Vivian Een poosje geleden schreef ik al een column over het ‘’herleesproject’’ waarmee ik bezig was en ben: bij Project Boekenkast hoort ook het herlezen van boeken die al een tijdje op een tweede moment van openslaan staan te wachten. Onlangs besloot ik De Boekendief van Markus Zusak, een van mijn lievelingsboeken, voor een tweede keer te gaan lezen, met behulp van het ebook (want dat is nogal een pil). Maar ik werd onaangenaam verrast: na de proloog legde ik het boek alweer weg. Nee. Dit ging ‘m niet worden.
Waarom ik boeken herlees
Ik vind herlezen fijn om te doen, ook al doe ik het niet vaak: meestal gaat mijn aandacht uit naar nieuwe(re) boeken, want tja… er is zoveel moois te ontdekken. Toch is er een aantal boeken waar ik me graag keer op keer in verlies. Het verhaal blijft krachtig, de personages blijven close to my heart, de schrijfstijl blijft magisch en het boek als geheel blijft gewoonweg fantastisch. Ik denk dan aan boeken als Twilight en Harry Potter, maar ook boeken die ik eerder in het Engels las en nu in het Nederlands (her)lees, zoals De Selectie en Anna en de french kiss. Ik heb bovendien het geluk dat mijn blog nog niet zolang bestaat en dat ik dus re-reads gewoon voor de eerste keer kan recenseren. Ik lees een boek zelden vaker dan twee keer, dus van zoiets als ‘’zinloos’’ boeken herlezen heb ik geen last. Sowieso vind ik dat je ook met een re-read heel veel kanten op kunt op je blog: een artikel over second impressions bijvoorbeeld: is het nog steeds zo’n mooi boek?
Soms is het ‘m gewoon niet
Brengt me ook meteen bij het boek waar ik het in de intro over had: De Boekendief. Een boek dat ik jaren geleden las en dat me omver blies met het fascinerende perspectief van de Dood, de complexe verhaallijn, de levensechte personages, de emotionele rollercoaster en de huiveringwekkend goede schrijfstijl. Ik verheugde me erop om het boek te recenseren en er lyrisch over te zijn, maar toch werd ik niet getriggerd om verder te lezen na de proloog. En weet je waarom? Omdat het gewoon te bekend was. Ik denk niet dat dit een kwestie van tijd is, want het is al zeker vijf jaar geleden dat ik het las. Ik denk dat de magie van het boek uitgewerkt is.
Hoe triest dat ook klinkt, het is heel logisch. Sommige boeken, zoals deze, hebben een bepaalde magie die gewoon maar één keer werkt. Het boek heeft enorme indruk op me gemaakt, maar het bijzondere perspectief, het sterke verhaal en al die andere dingen zijn nu gewoon te bekend: ik weet hoe het in elkaar zit en ik weet wat ik ervan ga vinden, maar ik heb niet de behoefte om het opnieuw te lezen. Het is nog steeds een van mijn lievelingsboeken, maar geen lievelingsboek dat ik echt tot in het oneindige wil blijven lezen: het is een eendagsboek. En dat is ook prima.
Toch vind ik het wel eens jammer, want tja… dit is me nu voor het eerst overkomen, maar vast niet voor het laatst. Wie weet ga ik dit met meer boeken ervaren de komende tijd, en dan is het toch wel een beetje zonde van het kopen. Des te blijer ben ik met mijn ebooks, die ik gewoon tot in lengte der dagen op mijn iPad en ereader kan laten staan: wil ik De Boekendief bijvoorbeeld over tien jaar toch nog een keer lezen, dan kan dat gewoon. Maar ik ben bij het kopen van boeken snel geneigd niet verder te kijken dan de eerste leeservaring. Ook al geniet je daar met volle teugen van, als er geen andere leeservaringen komen, is het toch jammer.
Eindeloos blijven lezen
Het is wel een interessante gewaarwording, want met andere boeken heb ik juist het gevoel dat ik ze kan blijven lezen. De Potters en het werk van Stephenie Meyer, want daar zit gewoon zoveel in en dat heeft zoveel in me losgemaakt toen ik het voor het eerst las dat ik dat steeds opnieuw wil beleven. Boeken als Een keukenmeidenroman (Kathryn Stockett) en Duizend schitterende zonnen heb ik tot nu toe één keer gelezen, maar ik verheug me nu al op de re-read omdat ze gewoon zó sterk en zó maatschappelijk zijn. Boeken in een reeks die ik met heel veel liefde telkens opnieuw lees omdat ik geen genoeg kan krijgen van de voortgang van het verhaal, zoals bij Divergent en De Hongerspelen. De boeken van Jojo Moyes, omdat ze zo eindeloos romantisch zijn en lekker weg lezen. Vaak is het ook een mooie ontdekkingstocht om iets opnieuw te lezen: veel lezers zweren bij het feit dat ze nieuwe dingen ontdekken met elke re-read en het is alleen al fijn om te kijken of je nu anders denkt over bepaalde verhaalelementen.
Sommige boeken lees ik ook wel eens voor het eerst en later nog een keer om speciaal te zien of mijn mening is veranderd: de eerste keer vond ik het misschien niet zo leuk, maar dan heb ik het idee dat ik het later wellicht meer op waarde kan schatten – en vaak is dat ook zo, heel bijzonder. Maar sommige boeken zijn ook echt gewoon maar één keer waardevol, en dat is prima. Eén keer genieten, één keer verliefd zijn en daarna voor eeuwig van dat boek houden zonder het nog eens te hoeven lezen. Een blijvende impact. Is toch mooi?
(O, en voor het geval je de foto bij dit artikel niet snapt: ik heb dit dus heel vaak bij historische romans, omdat je na één keer lezen de geschiedenis kent en daar niet nog een keer doorheen hoeft maar het wél een heel mooie geschiedenis vindt.)
Hebben jullie dit wel eens, dat je een boek slechts één keer leest maar wel heel mooi vindt?
Wat leuk dat je trouwens de zelfde sneeuwbol hebt die ik ook heb! Ik herken je wel. Eeuwige liefde voor Harry Potter
Ik herlees eigenlijk sowieso graag boeken. Wanneer er weer een nieuw boek in een serie verschijnt begin ik van voren af aan. Toen mijn verzameling nog minder groot was, kwam ik hier wel wat vaker aan toe – nu heb ik nog veel te veel ongelezen boeken in mijn kast!
Ik herlees ook graag de hele serie als er een nieuw deel is, of vlak daarvoor 🙂
Ik herlees ook graag, en moet dat met een paar boeken echt ook weer gaan doen. Nu ben ik met Harry Potter bezig, en hoewel dat voor mij geen eendagsboeken zijn, merk ik wel dat er voor mij zelfs aan die serie een eindigheid zit. En toch zal ik de boeken nooit weg doen, ze blijven altijd een plekje in mijn hart houden. Andere boeken kan ik ook blijven herlezen. Meestal zijn dat wat meer de klassiekers: ‘Bleak House’ van Charles Dickens is er zo een, en ‘Wuthering Heights’ en ‘Jane Eyre’ kan ik ook blijven herlezen.
Echt eendagsboeken zoals jij die omschrijft heb ik trouwens niet gehad. Niet bij het herlezen tenminste, ik heb wel vaak boeken waarvan ik van tevoren al weet dat ik ze niet moet gaan herlezen, al vond ik ze mooi.
Harry Potter blijft magisch, maar ook dat is op een gegeven moment op denk ik inderdaad.
Ik HOU van boeken herlezen. Ik kan dan mijn ervaring vergelijken met toen ik de boeken voor het eerst las, en als ik ze bij het herlezen nog steeds leuk vind, weet ik pas echt zeker dat ik het goede boeken vind. Heerlijk! Soms doe ik het met tegenzin: niet omdat ik het niet wil, maar omdat ik dan geen nieuw boek ontdek. Terwijl er zoveel nieuwe boeken zijn die ik wil lezen!
Dat is een mooie manier van herlezen inderdaad!
Ik herlees mijn boeken vrijwel nooit. Als ik het doe, is het omdat ik het boek ontzettend graag wil lezen. Meestal vind ik het dan ook opnieuw extreem goed, omdat ik het zo graag wilde lezen. Series herlees ik af en toe wel, maar gewone boeken niet. Ik ben bang dat ik ze dan inderdaad de tweede keer niet goed ga vinden.
Ik herlees boeken, maar niet vaak in één keer. Mijn geheugen werkt voor boeken anders dan bijvoorbeeld voor films. Ik weet in welk hoofdstuk een bepaalde scene zit en dan wil ik die specifiek herlezen. Echt van begin tot einde herlezen, dat doe ik al 10 jaar niet meer, misschien langer. Mijn herleesboek bij uitstek was Scheepsjongens van Bontekoe (Fabricius), maar dat boek ken ik nu dan ook zo goed dat ik soms maar één zin hoef te herlezen en ik ken de rest van de tekst alweer (‘Satanse jongen!’).
Mijn boeken bewaar ik dan ook niet echt specifiek omdat ik ze nog eens wil herlezen, maar gewoon omdat ik zo’n idioot ben die geen boeken weg kan doen. Harry Potter bijvoorbeeld, ik weet 99% zeker dat ik die niet ga herlezen, dus waarom heb ik ze nog? Omdat de boeken ook een fysieke herinnering zijn aan mijn originele leeservaring (onder andere dat ik net voor het embargo werd opgeheven ik in één keer de pagina vond waarin Sirius … nou ja, je weet wel. Spoilers!)
Grappig dat je juist op scène herleest! Ik herken het trouwens wel hoor, ik heb ook boeken die ik echt niet meer ga lezen maar ook niet weg wil doen.
Ik merk wel dat ik de laatste jaren makkelijker afscheid kan nemen van sommige boeken. Af en toe moet er immers plaats gemaakt worden voor nieuw leesmateriaal. Vroeger hield ik echt elk boek bij maar nu maak ik een heel duidelijk onderscheid. Van sommige boeken weet ik immers dat ik ze geen tweede keer ga lezen. Dat weet ik uiteraard niet op het moment dat ik ze aanschaf, maar als ik nadat ik het boek heb uitgelezen meteen al weet dat ik het nooit meer ga herlezen … tja, dan mag het dus (indien nodig) plaats ruimen voor een ander boek. Sommige mensen vinden het zonde, maar ik zou het net erger vinden mocht dat ene boek jarenlang in mijn kast stof blijven verzamelen terwijl ik er iemand anders misschien wel plezier mee kan doen.
Vaak vinden mensen het ook zonde als je een boek één keer leest en daarna niet meer, maar ik heb dat niet zo… als het die ene keer een mooi boek was, dan heeft het zijn geld toch ook opgebracht.