Alles wat je lief is – Nicola Yoon

Ik heb veel meer boeken gelezen dan jij. Maakt niet uit hoe veel je er gelezen hebt, ik heb er meer gelezen. Geloof me maar. Ik heb er de tijd voor gehad. In mijn witte kamer, tegen mijn witte muren, op mijn glanzende witte boekenplanken geven alleen de boekruggen kleur. De boeken zijn stuk voor stuk gloednieuw – voor mij geen onhygiënische tweedehandsjes. Ze komen van Buiten, gedesinfecteerd en vacuüm verpakt in plasticfolie. Ik zou de machine waarmee ze dat doen wel eens willen zien. In mijn fantasie glijdt zo’n boek over een witte lopende band naar een wit werkstation, waar witte robotarmen het afstoffen, schuiven, inspuiten en anderszins steriliseren tot het eindelijk schoon genoeg is om mijn kant op te gaan.

Eerste indruk

Alles wat je lief is is zo’n boek dat enorm gehypet is de afgelopen tijd: zowel de Engelse versie als de Nederlandse vertaling kregen lyrische recensies en heel veel media-aandacht en ik kocht het eigenlijk al vrij snel, want het verhaal over een meisje dat allergisch is voor de wereld leek me enorm bijzonder. In eerste instantie dacht ik dat het om een psychische stoornis zou gaan, en dat die buurjongen haar daaroverheen zou helpen. Het bleek ietsjes anders te zijn dan ik verwachtte, en dat is maar goed ook. Want ik had nóóit kunnen verwachten hoe goed dit boek zou zijn.

Waar het over gaat

Madeline is al haar hele leven ziek: ze heeft een zeldzaam syndroom waardoor alles wat niet steriel is haar dood zou kunnen betekenen. En dus zit ze binnen, mag ze niemand zien behalve haar moeder en haar verpleegkundige annex vriendin Carla. Ze volgt lessen via Skype, leest boeken waarover ze spoilerrecensies schrijft en houdt spelletjes- en filmavonden met haar moeder, die het nog steeds moeilijk heeft met het overlijden van Madelines vader en broer toen zij nog maar een baby was. Maar dan krijgt Madeline een nieuwe buurjongen – Olly – en dat verandert alles. Ook Olly heeft het moeilijk en ze zijn elkaars enige vriend… maar hoe ver kan hun band zich ontwikkelen tot het Madeline fataal wordt?

Wat ik ervan vond

Het eerste wat opvalt aan Alles wat je lief is, is de bijzondere opbouw. Ik heb het boek van 300+ bladzijden in twee dagen uitgelezen dankzij de ultrakorte hoofdstukken en de vele tussenstukjes: dagboekfragmenten, mail- en chatsessies, tekeningen, tabelletjes, illustraties en nog veel meer heel originele en mooi gemaakte dingen die je een kijkje geven in hoe Madelines dagelijks leven eruitziet. Dit levert echter ook meteen een probleem op: vooral in het begin zijn er meer tussenstukjes dan echte hoofdstukken en daardoor komt het echte verhaal een beetje diepte tekort. Het is een boek dat, zo blijkt, even de tijd nodig heeft om je voor zich te winnen: het moet je ding zijn en je moet er een beetje in willen geloven (want Madelines ziekte is een beetje vreemd), maar dan ineens BAM heeft het je hart veroverd. Om het vervolgens in heel veel stukjes te verscheuren, steeds maar weer.

Kunstwerk

Dit boek is kunst. Het heeft een hele tijd geduurd voordat ik echt wist wat ik er nou precies van vond en hoe ik dat moest beschrijven, maar het is echt gewoon kunst. Als je eenmaal gewend bent aan de schrijfstijl en de tussenstukjes is het enorm gevoelig en rauw hoe Yoon schrijft over Madelines ziekte en haar gevoelens, en het wordt steeds intenser en steeds scherper, steeds diepgaander naarmate het verhaal vordert. Tegelijkertijd heeft het iets avontuurlijks, iets zachts en moois en grappigs omdat het niet alleen over kwaliteit van leven en allesoverheersende liefde gaat, maar ook over een opbloeiende romance en je hart volgen. Het boek barst van de mooie quotes en het zet je echt aan het denken en het is gewoon zó indrukwekkend.

Aandoenlijk en heftig

Het verhaal is aandoenlijk en heftig tegelijk: enerzijds is het heel mooi om te zien hoe Maddy en Olly dichter bij elkaar komen, hoe hun band langzaamaan sterker wordt dan haar ziekte. Ook de relatie die Maddy heeft met haar moeder en haar verpleegster Carla vond ik erg mooi om over te lezen: het wekte de indruk van een hele fijne, warme cocon. Tegelijkertijd worden door Olly ook Maddy’s verlangens naar vrijheid en een echt leven ontketend en is het heel heftig om daarover te lezen – en ook voor een deel herkenbaar. Ze accepteert haar ziekte, heeft dat altijd gedaan, maar dan is er ineens die jongen op wie ze smoorverliefd wordt en die haar doet beseffen dat er nog méér is, veel meer. Ook Olly en zijn thuissituatie zorgen voor heftige, treffende momenten.

Puzzel

In de laatste 100 bladzijden ontdek je pas hoe goed Yoon eigenlijk over het verhaal heeft nagedacht: er volgt een enorm complexe twist die mij nog heel lang bezig heeft gehouden omdat het zó onverwachts en zó heftig was en toch zo ontzettend goed uitgewerkt. Ineens wordt het hele verhaal een puzzel met een gigantisch diepe laag waardoor je alles met andere ogen gaat bekijken en dat zit zó goed in elkaar. Echt, chapeau voor Nicola Yoon. Jeetje. Ik kan niet wachten op de film!

Conclusie

Alles wat je lief is is een boek waar je in moet willen geloven en wat je ding een beetje moet zijn: het is een stukje kunst en als je dat kunt waarderen, dan is het een fantastische, complexe en vooral heel erg indrukwekkende leeservaring die je niet snel zult vergeten.

Titel: Alles wat je lief is (Everything, Everything)
Auteur: Nicola Yoon
Vertaald door: Esther Ottens
Uitgeverij: Querido
Verschenen: april 2016
Aantal bladzijden: 304
Beschikbaar als: paperback, ebook
Genre: young adult contemporary
ISBN13: 9789045119090
| Goodreads | Bol.com | Auteurssite |