8 dingen die stom zijn aan in een rolstoel zitten!

Bron

Ik schrijf eigenlijk altijd over dingen die positief zijn of me gelukkig maken, maar er zijn natuurlijk ook heel veel dingen die minder fijn zijn en ik vind dat daar ook best aandacht aan besteed mag worden. Dus heb ik besloten om jullie een kijkje in de schaduwzijde van chronisch ziek en gehandicapt zijn te geven: welke dingen zijn nou eigenlijk vervelend of problematisch? Vandaag deel één: in een rolstoel zitten.

1. Van anderen afhankelijk zijn voor vervoer

Ik vind afhankelijkheid op zich niet zo’n probleem: ik ben er inmiddels heel erg aan gewend dat ik bij veel dingen hulp nodig heb en ik kan tegenwoordig ook veel meer zelf dan vroeger. Maar iets wat ik wel gewoon heel vervelend vind, is dat ik mezelf niet kan vervoeren. Ik ben afhankelijk van anderen om van punt A naar punt B te komen en dat betekent dat ik ook altijd rekening moet houden met anderen. Je wilt niet weten hoe vaak ik smachtend naar het metrostation AAN DE OVERKANT VAN SCHOOL heb gekeken als mijn taxi weer eens te laat was: het zou zo makkelijk zijn als ik gewoon lekker de metro zou kunnen pakken en binnen een minuutje of twintig gewoon thuis zou zijn. Maar dat gaat niet: ik kan mezelf nu eenmaal niet redden. Maar ook met andere dingen is het vervelend: als ik naar de film wil, moet er iemand mee. Als ik naar een evenement wil, een schrijfworkshop of signeersessie van een auteur bijvoorbeeld, moet er iemand mee. Ik kan niet lekker even in mijn eentje gaan winkelen of spontaan met vrienden afspreken. En dat is niet altijd leuk.

2. Niet alleen thuis kunnen blijven

Als er brand uitbreekt of als ik een probleem krijg, bijvoorbeeld val of iets anders, kan ik in principe wel alarm slaan – mits ik iets bij de hand heb om dat mee te doen – maar ik kan niet wegkomen. Ik kan de deur niet openmaken en als ik buiten ben, kan ik nergens heen. Dat betekent dat mijn moeder eigenlijk al haar tijd om mij heen moet plannen: haar eigen afspraken moet ze maken als ik naar school ben en als ik thuis ben en ze wil iets, dan moet ik mee. Niet dat ik het erg vind: boodschappen doen of even winkelen vind ik juist leuk, maar andere klusjes, bijvoorbeeld naar de apotheek, zijn vervelender. Het vermoeit toch om weg te moeten gaan en het zijn zulke kleine dingetjes dat ik soms echt denk ”kan ik niet even een kwartiertje alleen blijven?” Natuurlijk is de kans relatief klein dat er iets gebeurt, maar een kleine kans is toch een kans.

3. Veel ruimte innemen

Vooral op school en stage is dit lastig: als ik in mijn elektrische rolstoel zit of zelfs in mijn gewone rolstoel ben ik ineens kolossaal. Serieus, ik ben nauwelijks 1.40 lang en ik weeg geen 40 kilo, maar je wilt niet weten hoe groot ik word in zo’n rolstoel. In lokalen moet ik altijd precies dat plekje zien te vinden waar ik gemakkelijk in kan manoeuvreren zonder dat de hele ruimte opnieuw ingericht hoeft te worden en met stage is het soms lastig om echt bij een leerling te kunnen komen die hulp nodig heeft. Om nog maar te zwijgen van winkels met smalle gangpaden waar ik dus mooi niet doorheen kan…

4. Transfers niet kunnen maken

Ik heb het dan niet over de transfers van bijvoorbeeld bed naar bureau, maar over kleine dingetjes die je doet zonder erbij na te denken en die voor mij lastig zijn. Laatst was ik bijvoorbeeld op school aan het werken in de mediatheek en toen moest ik een medestudent vragen om mijn usb-stick in de computer te steken omdat ik daar gewoon niet bij kon. En als mijn tas heel zwaar is, kan ik daar ook niet goed bij. Valt mijn jas van mijn rolstoel, dan moet ik maar hopen dat er een aardig iemand achter me aan komt om hem terug te geven – ik heb al twee keer naar de gevonden voorwerpen-balie moeten gaan. En als ik in de taxi zit en iets voor school wil doen, verwerp ik dat idee eigenlijk altijd weer omdat het een hoop gehannes is om, terwijl ik vastgegespt zit, er iets uit te halen. Van die irritante kleine probleempjes dus.

5. Kassa’s, paskamers, kleren

De modewereld is niet zo heel erg rolstoelvriendelijk. Ik heb gewoon rare maten: ik ben klein en mijn proporties zijn ook anders. En als ik ga winkelen, is dat vaak nogal problematisch. Kleren zijn nog niet eens echt een issue: tegenwoordig lukt het aardig goed om iets te vinden van mijn gading en gelukkig heb ik een moeder die het eventueel kan vermaken. Maar kassa’s zijn vaak te hoog en paskamers te klein. Lang niet alle winkels hebben een paskamer voor invaliden (H&M wel, yay!) en die wordt vaak bezet gehouden door iemand die helemaal niet invalide is. Niet echt ideaal.

6. Parkeerplaatsen

En dan heb ik het nog niet eens over het leed dat invalidenparkeerplaatsen heet. In theorie is het allemaal super hoor, met dat je in Rotterdam gratis kunt parkeren met een gehandicaptenparkeerkaart, maar in de praktijk slaat het vaak nergens op. Parkeerplaatsen zijn aan de stoep, wat helemaal niet handig is met uitstappen, of zijn helemaal niet breed. Ik heb gelukkig niet zoveel ruimte nodig, maar ik heb wel eens gezien dat rolstoelgebruikers die zelf autorijden hun rolstoel via een mechanisme uit de auto halen en dan heb je echt wel een breed vak nodig. O ja, en dan zijn er nog de mensen die niet geloven dat je een kaart hebt en gaan lopen muggenziften. Je wilt niet weten hoe dankbaar ik kan zijn als er eens een keer een plaats is waar je lekker op je gemak en zonder je in bochten te hoeven wringen je in je rolstoel kunt installeren.

7. Niet aangesproken worden

Ik ben best verlegen, dus op straat aangesproken worden hoeft van mij echt niet zo – ik ben dan ook altijd meteen bang dat ik het niet versta of zo. Maar als je in een rolstoel zit, word je niet aangesproken… dan wordt degene die erachter loopt aangesproken. Omdat jij blijkbaar zelf niet kunt praten of niet op waarde wordt geschat. Vroeger vond ik dat niet zo erg, omdat mijn moeder toch het meeste praatwerk deed bij artsen en zo, maar nu ik ouder ben en steeds meer zelf de verantwoordelijkheid draag, wil ik ook voor vol worden aangezien. En dus antwoord ik meestal gewoon als mijn moeder iets wordt gevraagd.

8. Niet-toegankelijke zaken

Ik had het al over de parkeerplaatsen en kleine ruimtes, maar er zijn ook gewoon dingen die absoluut niet gemaakt zijn voor rolstoelen. Stoepen zonder opritje bijvoorbeeld, of metro’s met een gigantisch gat tussen het perron en de wagon. Liften die amper groot genoeg zijn voor één rolstoel, laat staan voor meerdere. Paden vol hobbels en rondslingerend spul, openbare gelegenheden zonder invalidentoilet, restaurants die zo vol zijn dat je er met een rolstoel niet kunt zitten, musea waar delen van de collectie niet toegankelijk zijn en zo kan ik nog wel even doorgaan.

Zo, dat luchtte eigenlijk best op, haha. Natuurlijk laat ik me echt niet kennen door deze kleine frustraties en ben ik prima in staat om een manier te vinden waarop het voor mij wél werkt. Maar dat neemt niet weg dat het soms gewoon stom is!